Tanzanië

Land in Oos-Afrika

Tanzanië (Engels: Tanzania; [ˌtænzəˈniːə]; Swahili: Tanzania, [tanzaˈni.a]), amptelik die Verenigde Republiek Tanzanië (Engels: United Republic of Tanzania; Swahili: Jamhuri ya Muungano wa Tanzania), is 'n groot land in Oos-Afrika, geleë binne die Groot Mere van Afrika-streek. Dele van die land is in Suider-Afrika. Dit word begrens deur Kenia en Uganda in die noorde; Rwanda, Burundi, en die Demokratiese Republiek van die Kongo in die weste; ZambiëMalawiMosambiek in die suide; en deur die Indiese Oseaan aan die ooste. Kilimandjaro, Afrika se hoogste berg, is in die noordooste van Tanzanië.

Verenigde Republiek Tanzanië
United Republic of Tanzania (Engels)
Jamhuri ya Muungano wa Tanzania (Swahili)
Vlag van Tanzanië Wapen van Tanzanië
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Uhuru na Umoja (Swahili)
Freedom and Unity (Engels)
(Afrikaans: "Vryheid en Eenheid")
Volkslied: Mungu ibariki Afrika (Swahili)
God Bless Africa (Engels)
(Afrikaans: "God seën Afrika")
Ligging van Tanzanië
Hoofstad Dodoma

6°10′S 35°45′O / 6.167°S 35.750°O / -6.167; 35.750

Grootste stad Dar-es-Salaam

6°48′S 39°17′O / 6.800°S 39.283°O / -6.800; 39.283

Amptelike tale Engels en Swahili
Regering Unitêre dominante party
presidensiële grondwetlike
republiek[1][2]
Samia Suluhu
Philip Mpango
Kassim Majaliwa
Onafhanklikheid
Tanganjika
Zanzibar en Pemba
• Unifikasie
• Huidige grondwet
van die Verenigde Koninkryk
9 Desember 1961
10 Desember 1963
26 April 1964
25 April 1977
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
947 303 km2  (31ste)
365 756[3] myl2
6,4[3]
Bevolking
 - 2019-skatting
 - 2012-sensus
 - Digtheid
 
56 313 438[4][5] (25ste)
44 928 923[6]
47,5 / km2
123,0 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2021-skatting

$171,006 miljard[7]
$2 863[7]

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2021-skatting

$65,919 miljard[7]
$1 104[7]

MOI (2019) 0,529[8] (163ste)  –  laag
Gini (2017) 40,5[9] –  hoog
Geldeenheid Sjieling (TZS)
Tydsone
 - Somertyd
OAT (UTC+3)
nie toegepas nie (UTC+3)
Internet-TLD .tz
Skakelkode +255a
a. +007 vanaf Kenia en Uganda.
Nasa-Satellietbeeld van Tanzanië
Kaart van Tanzanië

Tanzanië het 'n diverse bevolking van 51,82 miljoen mense (2014-sensus)[10] wat bestaan uit verskeie etniese, taal- en godsdiensgroepe. Die land is 'n presidensiële grondwetlike republiek, en sedert 1996 is die amptelike hoofstad Dodoma, waar die president se kantoor, die nasionale vergadering en die ministeries gesetel is.[11] Dar-es-Salaam, die voormalige hoofstad, huisves steeds meeste van die regeringskantore, en is die land se grootste stad, hoofhawe, en leidende handelsentrum.[12][13][14]

Europese kolonialisme het in die laat 19de eeu begin toe die Duitse Keiserryk Duits-Oos-Afrika gestig het, wat na die Eerste Wêreldoorlog onder Britse beheer geval het. Die vasteland is in die naam van Tanganjika bestuur, terwyl Zanzibar 'n afsonderlike koloniale jurisdiksie gehad het. Nadat die twee gebiede respektiewelik in 1961 en 1963 onafhanklik geword het, is dit in April 1964 saamgesmelt as die Verenigde Republiek Tanzanië.[12]

Etimologie

wysig

Die naam Tanzanië is 'n saamgestelde naam uit die twee lande wat verenig is: Tanganjika en Zanzibar.[15]

Die naam Tanganjika is afgelei van die Swahili-woorde tanga ("seil") en nyika ("onbewoonde vlakte", "wildernis") wat die frase van "seil in die wildernis" skep.[16] Dit word soms as 'n verwysing na die Tanganjikameer beskou.[17]

Die naam Zanzibar is afgelei van "zengi", die naam vir die plaaslike mense (wat "swart" beteken), en die Arabiese woord "barr", wat kus of strand beteken.[18]

Geografie

wysig
 
Kameelperde, Tanzanië se nasionale dier, is volop in die Arusha Nasionale Park

Met 'n oppervlakte van 947 303 vierkante kilometer,[3] is Tanzanië die 13de grootste land in Afrika, en die 31ste grootste land in die wêreld, en word gereken op die vlak van die veel groter Egipte en kleiner Nigerië.[19] Dié land grens aan Kenia en Uganda in die noorde, Rwanda, Burundi en die Demokratiese Republiek van die Kongo in die weste; en Zambië, Malawi en Mosambiek in die suide. Tanzanië lê aan die ooskus van Afrika en het 'n kuslyn aan die Indiese Oseaan van sowat 800 km lank.[20] Dit sluit verskeie eilande in; Oengoeja, Pemba en Mafia.[20] Die land spog ook met die hoogste en laagste punte in Afrika: Kilimandjaro, op 'n hoogte van 5 895 meter bokant seespieël, en die bodem van die Tanganjikameer 352 meter onder seespieël.[20]

Sowat 38% van die land is opsy gesit as beskermde gebiede vir natuurbewaring.[21] Tanzanië het 16 nasionale parke,[22] asook 'n verskeidenheid van wild- en woudreservate, insluitende die Ngorongoro Bewaringsgebied.[23][24]

Klimaat

wysig
 
Klimaatsones in Tanzanië volgens die Köppen-klimaatklassifikasie

Tanzanië se ligging binne die keerkringe, die hoogteverskille en die uitgestrekte watervlakke van die mere het tot gevolg dat die klimaat wissel van tropiese reënstreke tot halfwoestyn, steppe- en savanneklimaat, en Alpiene klimaatstreke met 'n ewigdurende sneeukleed (byvoorbeeld op Kilimandjaro). Die groot klimaatsverskille gee aanleiding tot 'n groot verskeidenheid plantegroeistreke – van tropiese woude tot halfwoestyn en heidegebiede.

Meer as 75% van die land het ’n gemiddelde jaartemperatuur van meer as 20 °C, maar in die bergagtige gebiede kom nagryp gereeld voor. Die jaarlikse reënval oor Sentraal-Tanzanië, die suidelike hooglande en in die gebied van die oostelike skeurvallei is benede die minimumneerslag van 750 mm wat nodig is vir die verbouing van gewasse by die onderskeie temperature.

Die onreëlmatige verspreiding van die reënval in juis hierdie gebiede het tot gevolg dat slegs (half-) nomadiese veeteelt moontlik is. Tussen Mei/Junie en November/Desember is dit oral in die land droog. Slegs in die noorde en in die kusgebied by Dar-es-Salaam is daar twee reënseisoene: die eerste is in November/Desember en die tweede is in April/Mei.

In die gebiede, wat maar 10% van die landoppervlakte beslaan, is twee oeste soms jaarliks moontlik; in die oorblywende landbougebiede is selfs net een oes per jaar rede tot blydskap.

Geskiedenis

wysig

Tekens van 'n primitiewe aapmensbeskawing sowat drie miljoen jaar gelede is al voor die Eerste Wêreldoorlog in die Olduwaikloof in Tanzanië gevind. Die oudste volke in Tanzanië is vermoedelik afstammelinge van jagters uit die Laat-Steentydperk (10 000 jaar gelede).

Ongeveer 3000 tot 2000 v.C. het die eerste Swart landbouers hulle uit die noorde in die gebied gevestig. Van ongeveer 1000 v.C. af het groepe uit Suidoos-Asië die kusgebiede begin aandoen en nuwe gewasse, soos piesangs, rys en suikerriet, bekend gestel.

Teen die begin van die Christelike jaartelling was ’n lewendige handel met die Arabiese Skiereiland aan die gang, en teen die 10de eeu was heelwat Arabiese nedersettings langs die kus gevestig. Teen die 17de eeu het die Arabiere 'n slawehandel met die binnelandse Swart volke opgebou en groot dele van die binneland is vanweë die uitvoer van tienduisende slawe ontvolk.

Na 'n Europese stryd om besit van die land het Tanzanië (toe bekend as Tanganjika) in 1891 'n Duitse kolonie geword, terwyl die eiland Zanzibar 'n Britse protektoraat geword het. Vroeg in die 20ste eeu het bloedige opstande teen die Duitse heersers in Suidwes-Tanzanië voorgekom en na die Eerste Wêreldoorlog is die land aan die Verenigde Koninkryk afgestaan. Na die Tweede Wêreldoorlog het Tanganjika 'n trustgebied van die Verenigde Nasies geword en in 1961 het die land sy onafhanklikheid gekry.

Pre-koloniaal

wysig
 
'n 1,8 miljoen jaar-oue klipkap-gereedskap, wat by die Olduval-vallei ontdek is

Die inheemse bevolking van Oos-Afrika stam skynbaar van die Khoisan-sprekende Hadza en Sandawe jagter-versamelaars van Tanzanië af.[25]

Die eerste golf van migrasie was die suidelike Koesjitiese-sprekendes, voorsate van die Iraqw, Gorowa en Burunge wat suidwaarts uit Ethiopië na Tanzanië gekom het.[25] Gegrond op taalkundige bewyse was daar ook omstreeks 4 000 en 2 000 jaar gelede twee migrasies van Oos-Koesjitiese-mense na Tanzanië, wat van noord van die Turkanameer af gekom het.[25]

Argeologiese bewyse steun die slotsom dat Suid-Nilote, insluitende die Datoog, tussen 2 000 en 2 400 jaar gelede, suid vanuit die hedendaagse Suid-Soedan/Ethiopiese grensgebied gekom het.[25]

Hierdie verskuiwings het omstreeks dieselfde tyd gebeur met die vestiging van die Masjariki Bantoe uit Wes-Afrika in die gebiede van Victoriameer en Tanganjikameer. Dit was gedurende die Ystertydperk. Hulle het met hulle Wes-Afrika se landboukundigheid en die primêre stapelvoedsel, patats, saamgebring. Hierna het hulle, tussen 1 700 en 2 300 jaar gelede, uit hierdie gebiede na die res van Tanzanië migreer.[25][26]

Oos-Nilote, insluitende die Masai, verteenwoordig 'n meer onlangse migrasie (500 tot 1 500 jaar gelede) vanaf die hedendaagse Suid-Soedan.[25][27]

Die mense van Tanzanië word met die vervaardiging van yster en staal vereenselwig. Die Pare-mense was die vernaamste vervaardigers van yster wat in groot aanvraag was by die volke wat in die berggebiede van noordoos-Tanzanië gebly het.[28] Die Haya-mense, aan die oewers van die Victoriameer, het 'n soort van hoogoond ontwerp wat hulle in staat gestel het om meer as 1 500 jaar gelede koolstofstaal teen temperature van hoër as 3 310 ºF yster te smee.[29]

Reisigers en handelaars uit die Persiese Golf en Indië het Oos-Afrika se kusgebied in die eerste millennium n.C. besoek.[30] Sommige bewoners langs die Swahili-kus het al die Islamgeloof reeds in die agtste- of negende eeu n.C. beoefen.[31]

Koloniaal

wysig
 
'n Voorstelling van die antieke stad van Kilwa (1572) – 'n Unesco-Wêrelderfenisgebied

Die Portugese seevaarder Vasco da Gama het in 1498 die Tanzaniese kus besoek. Later, in 1506 het die Portugese daarin geslaag om die grootste dele van die suidoos-Afrikakus te beheer. Die Portugese is in 1699 deur die Omani Arabiere uit Zanzibar verdryf.

Die Sultan van Oman Seyyid Said het die kusstrook oorgeneem en sy hoofstad in 1840 na Zanzibarstad verskuif. Zanzibar het in hierdie tydvak die sentrum vir die Arabiese slawehandel geword.[32] Tussen 65–90% van die bevolking van die Arabies-Swahili Zanzibar is as slawe verkoop.[33] Een van die mees berugte slawehandelaars aan die Oos-Afrikakus was Tippu Tip, wat self die kleinseun van 'n Afrika-slaaf was. Die Nyamwezi-slawehandelaars het onder die leierskap van Msiri en Mirambo gewerk.[34] Volgens Timothy Insoll is daar in die 19de eeu 718 000 van die Swahili-kus af as slawe uitgevoer en 'n verdere 769 000 is as slawe aan die kus aangehou.[35]

Laat in die 19de eeu verower die Duitse Keiserryk die gebiede wat vandag bekend staan as Tanzanië (sonder Zanzibar) en inkorporeer dit by Duits-Oos-Afrika. Na die Eerste Wêreldoorlog bepaal ooreenkomste en die Volkebond dat die gebied 'n Britse mandaatgebied word, behalwe die Kionga-driehoek, 'n klein gebied in die suidooste wat by Portugees-Oos-Afrika (later Mosambiek) ingesluit is.

Sowat 100 000 mense van Tanganjika sluit gedurende Tweede Wêreldoorlog by die Geallieerdes aan[36] en was deel van die 375 000 Afrikatroepe wat daar geveg het.[37] Tanganjika was gedurende die oorlog 'n waardevolle bron van voedsel en sy inkomste met uitvoere het aansienlik gestyg in vergelyking met die vooroorlogse jare van die Groot Depressie. Die oorlogstydse aanvraag na produkte het die pryse opgejaag en reuse inflasie in die kolonie veroorsaak.[36][38]

Julius Nyerere transformeer in 1954 sy organisasie na die polities- georiënteerde Tanganyika African National Union (TANU) met die doel om nasionale soewereiniteit vir Tanganjika te kry. 'n Veldtog om nuwe lede te registreer word geloods en binne 'n jaar word TANU die leidende politieke organisasie in die land. Nyerere word in 1960 aangestel as die minister van die Brits-geadministreerde Tanganjika en word die eerste minister toe die land in 1961 onafhanklikheid verkry.

Post-koloniaal

wysig
 
Arusha se Deklarasiemonument

Die Britse bewind kom op 9 Desember 1961 tot 'n einde, maar vir die eerste jaar van onafhanklikheid, het Tanganjika 'n Britse goewerneur gehad wat die Britse monarg moes verteenwoordig.[39] Op 9 Desember 1962 word Tanganjika 'n demokratiese republiek onder 'n uitvoerende president.[39]

Die Arabiese dinastie word met die Zanzibar-rewolusie in die aangrensende Zanzibar omver gewerp,[40] die land word in 1963 onafhanklik en op 26 April 1964 word dit by die vasteland van Tanganjika ingelyf.[41] Op 29 Oktober van dieselfde jaar word die land se naam na die Verenigde Republiek Tanzanië verander ("Tan" is afgelei van Tanzanië en "Zan" van Zanzibar).[12]

Nyerere se presidentskap slaan in 1967, na sy Arusha Deklarasie, 'n linksgesinde rigting in, en hy verbind die land tot sosialisme en Pan-Afrikanisme. Banke en baie van die groot nywerhede is hierna genasionaliseer.

In 1992 word die land se grondwet aangepas om veelparty-politiek toe te laat.[42] In die eerste veelparty-verkiesings van 1995 wen die regerende party, Chama Cha Mapinduzi, 186 van die 232 setels in die nasionale vergadering en Benjamin Mkapa word president.[43]

Politiek

wysig

Regering

wysig
 
Die semi-outonome Zanzibareiland
 
'n Deur met Arabiese kalligrafie in Zanzibar uitgekerf

Tanzanië is 'n eenparty dominante-staat met die Chama Cha Mapinduzi-party aan bewind.

VN-vredesoperasies

wysig

Sedert 31 Oktober 2014 voorsien Tanzanië 2 253 soldate en ander personeel vir verskeie van die Verenigde Nasies se vredesoperasies.[44] Die Tanzaniese weermag neem saam met die Suid-Afrikaanse en Malawiese magte deel aan die Verenigde Nasies se intervensiebrigade in die Demokratiese Republiek die Kongo (DRK). Die Verenigde Nasies se Veiligheidsraad het hierdie spesiale eenheid op 28 Maart 2013 gemagtig om geteikende operasies uit te voer teen groepe wat die vrede in die DRK bedreig.[45][46]

Armoede

wysig

Daar is groot armoede in Tanzanië. Die land het min vooruitgang gemaak met die bekamping van ernstige ondervoeding en hongersnood in die land.[47][48]

Daar word meer as 100 verskillende tale in Tanzanië gepraat, wat die land die mees diverse taalkundige land in Oos-Afrika maak.[49] Onder die tale wat daar gebesig word is al vier van Afrika se taalfamilie: Bantoe, Koesjities, Nilo-Saharies en Khoisan.[49] Swahili en Engels is Tanzanië se twee ampstale.[49]

Sport

wysig

Sokker is die gewildste sportsoort in Tanzanië, maar basketbal, netbal, boks, vlugbal, atletiek, rugby en krieket is ook gewild. Tanzaniese spelers het voorheen saam met spelers uit Kenia, Uganda en Zambië verskyn vir die Oos-Afrikaanse krieketspan wat aan die eerste Krieketwêreldbeker 1975 in Engeland deelgeneem het. Daarna het Tanzanië saam met Malawi, Uganda en Zambië spelers vir die Oos- en Sentraal-Afrikaanse krieketspan beskikbaar gestel. Sedert 2001 word die land deur sy eie nasionale span verteenwoordig, maar kon nog nie vir 'n internasionale kriekettoernooi kwalifiseer nie. Soos in krieket het in rugby van 1950 tot 1982 met die Oos-Afrikaanse rugbyspan 'n multinasionale span bestaan, wat spelers uit Kenia, Tanzanië en Uganda betrek het.

Verwysings

wysig
  1. (en) David Lawrence (2009). Tanzania: The Land, Its People and Contemporary Life. Intercontinental Books. pp. 146–. ISBN 978-9987-9308-3-8.
  2. (en) "About the United Republic of Tanzania". Permanent Representative of Tanzania to the United Nations. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Februarie 2011. Besoek op 31 Januarie 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (en) "Basic Facts and Figures on Human Settlements, 2012". National Bureau of Statistics, Tanzania Ministry of Finance. 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 November 2018. Besoek op 10 November 2014.
  4. (en) ""World Population prospects – Population division"". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Besoek op 9 November 2019.
  5. (en) ""Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx). population.un.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Besoek op 9 November 2019.
  6. (en) Population Distribution by Administrative Units, 2012 Population and Housing Census, United Republic of Tanzania, 2013, bl. 1.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 (en) "Tanzania". Internasionale Monetêre Fonds. April 2021. Besoek op 9 April 2021.
  8. (en) "Human Development Report 2020" (PDF). United Nations Development Programme. 2020. Besoek op 9 April 2021.
  9. (en) "Gini Index". Wêreldbank. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Augustus 2019. Besoek op 9 April 2021.
  10. (en) "World Bank Tanzania Country Page". World Bank. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Mei 2020. Besoek op 24 November 2015.
  11. (en) Aloysius C. Mosha. "The planning of the new capital of Tanzania: Dodoma, an unfulfilled dream" (PDF). University of Botswana. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Augustus 2018. Besoek op 13 Maart 2013.
  12. 12,0 12,1 12,2 (en) Central Intelligence Agency. "Tanzania". The World Factbook. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2020. Besoek op 24 Junie 2016.
  13. (en) "The Tanzania National Website: Country Profile". Tanzania.go.tz. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 November 2013. Besoek op 1 Mei 2010.
  14. (en) "Dar es Salaam Port". Tanzaniaports.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2014. Besoek op 19 Februarie 2014.
  15. (en) Harper, Douglas. "tanzania".
  16. (en) John Knouse: A Political World Gazetteer: Africa website besoek op 1 Mei 2007.
  17. (en) John Knouse: A Political World Gazetteer: Africa Geargiveer 10 Junie 2011 op Wayback Machine webwerf besoek op 1 Mei 2007.
  18. (en) Harper, Douglas. "zanzibar".
  19. (en) "CIA – The World Factbook – Rank Order – Area". Cia.gov. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Mei 2020. Besoek op 16 Oktober 2014.
  20. 20,0 20,1 20,2 (en) Joseph Lake (2013) "Economy" in Africa South of the Sahara, edited by Europa Publications and Iain Frame, Routledge.
  21. (en) Laher, Ridwan; SingíOei, Korir (2014). Indigenous People in Africa.: Contestations, Empowerment and Group Rights. Africa Institute of South Africa. pp. 57–. ISBN 978-0-7983-0464-1.
  22. (en) "Home". Tanzania National Parks. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Mei 2020. Besoek op 16 Oktober 2014.
  23. (en) "Gombe Stream National Park". Tanzania National Parks. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 September 2016. Besoek op 16 Oktober 2014.
  24. (en) Laura Riley; William Riley (2005). Nature's Strongholds: The World's Great Wildlife Reserves. Princeton University Press. ISBN 0-691-12219-9.
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 25,5 (en) Tishkoff, S. A.; Reed, F. A.; Friedlaender, F. R.; Ehret, C.; Ranciaro, A.; Froment, A.; Hirbo, J. B.; Awomoyi, A. A.; Bodo, J. -M.; Doumbo, O.; Ibrahim, M.; Juma, A. T.; Kotze, M. J.; Lema, G.; Moore, J. H.; Mortensen, H.; Nyambo, T. B.; Omar, S. A.; Powell, K.; Pretorius, G. S.; Smith, M. W.; Thera, M. A.; Wambebe, C.; Weber, J. L.; Williams, S. M. (2009). "The Genetic Structure and History of Africans and African Americans". Science. 324 (5930): 1035–44. doi:10.1126/science.1172257. PMC 2947357. PMID 19407144.
  26. (en) Christopher Ehret (2001). An African Classical Age: Eastern and Southern Africa in World History, 1000 B.C. to A.D. 400. University Press of Virginia. ISBN 978-0-8139-2057-3.
  27. (en) Phyllis Martin; Patrick O'Meara (1995). Africa. Indiana University Press. ISBN 0-253-20984-6.
  28. (en) Shoup, John A. (2011). Ethnic groups of Africa and the Middle East : an encyclopedia. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. p. 67. ISBN 978-1-59884-362-0.
  29. (en) Schmidt, P; Avery, D. H. (1978). "Complex iron smelting and prehistoric culture in Tanzania". Science. 201 (4361): 1085–9. doi:10.1126/science.201.4361.1085. PMID 17830304.
  30. (en) Kevin Shillington (2013). Encyclopedia of African History 3-Volume Set. Routledge. pp. 1510–. ISBN 978-1-135-45670-2.
  31. (en) "The Story of Africa".
  32. (en) "Slavery". Encyclopædia Britannica. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Oktober 2014.
  33. (en) "Slave societies". Encyclopædia Britannica. 22 Januarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Junie 2015. Besoek op 19 Februarie 2014.
  34. (en) "The Story of Africa| BBC World Service".
  35. (en) Junius P. Rodriguez (1997). The Historical Encyclopedia of World Slavery. ABC-CLIO. ISBN 978-0-87436-885-7.
  36. 36,0 36,1 (en) Jay Heale; Winnie Wong (2010). Tanzania. Marshall Cavendish. ISBN 978-0-7614-3417-7.
  37. (en) "African participants in the Second World War". mgtrust.org.
  38. (en) "Tanzania: British rule between the Wars (1916–1945)" Geargiveer 4 Februarie 2015 op Wayback Machine. eisa.org.za.
  39. 39,0 39,1 (en) Statistical Abstract 2013, National Bureau of Statistics, Tanzania Ministry of Finance, Julie 2014, besoek op 22 Oktober 2014
  40. (en) "Unveiling Zanzibar's unhealed wounds". BBC News. 25 Julie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020.
  41. (en) "Background history of The Union between Tanganyika and Zanzibar" (PDF). Vice President's Office, United Republic of Tanzania. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Maart 2016. Besoek op 25 April 2013.
  42. (en) "Tanzania 1992" Geargiveer 18 Oktober 2014 op Wayback Machine. princeton.edu.
  43. (en) "Tanzania: 1995 National Assembly election results" Geargiveer 18 Maart 2015 op Wayback Machine. eisa.org.za.
  44. (en) Contributions by Country, United Nations Peacekeeping, 31 Oktober 2014
  45. (en) "Tanzanian troops arrive in eastern DR Congo as part of UN intervention brigade". United Nations. 10 Mei 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 September 2017. Besoek op 17 Oktober 2014.
  46. (en) UN Mission's Summary detailed by Country, United Nations Peacekeeping, 31 Oktober 2014, bl. 39
  47. (en) Tanzania UNDP Geargiveer 13 Julie 2017 op Wayback Machine
  48. (en) Tanzania
  49. 49,0 49,1 49,2 (en) Ulrich Ammon; Norbert Dittmar; Klaus J. Mattheier (2006). Sociolinguistics: An International Handbook of the Science of Language and Society. Walter de Gruyter. pp. 1967–. ISBN 978-3-11-018418-1.

Bronnelys

wysig
Algemeen

Eksterne skakels

wysig