Louny

municipo en la distrikto Louny de Ĉeĥio

Louny estas distrikta urbo en Ĉeĥio. Ĝi situas en nordokcidenta Bohemio, ĉe la rivero Ohře, en Regiono Ústí nad Labem. En 2024 ĝi havis 18 053 loĝantojn.

Louny
germane Laun
urbo
Flago
Oficiala nomo: Louny
Ŝtato Ĉeĥio Ĉeĥio
Regiono Regiono Ústí nad Labem
Distrikto Distrikto Louny
Administra municipo Louny
Historia regiono Bohemio
Memorindaĵo Preĝejo de sta Nikolao
Rivero Ohře
Situo Louny
 - alteco 185 m s. m.
 - koordinatoj 50° 21′ 26″ N 13° 47′ 49″ O / 50.35722 °N, 13.79694 °O / 50.35722; 13.79694 (mapo)
Areo 24,27 km² (2 427 ha)
Loĝantaro 18 053 (2024)
Denseco 743,84 loĝ./km²
Tabulo Malsupraohara tabulo
Unua skribmencio 12-a jarcento
Horzono MET (UTC+1)
 - somera tempo MET (UTC+2)
Poŝtkodo 440 01
NUTS 3 CZ042
NUTS 4 CZ0424
NUTS 5 CZ0424 565971
Katastraj teritorioj 3
Partoj de urbo 3
Bazaj setlejunuoj 23
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Louny
Retpaĝo: www.mulouny.cz
Portalo pri Ĉeĥio

La urbo estas nomata "Suda pordego al Bohemia mezmontaro".

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Raná, Smolnice, Chlumčany, Chraberce, Černčice, Postoloprty, Cítoliby, Jimlín, Lenešice, Chožov, Blšany u Loun, Brodec, Vršovice, Líšťany kaj Dobroměřice.

Historio

redakti
 
aspekto de la urbo en 1650

En komerca vojo Saksion en la jaro 1115 rememorigas sin vilaĝo Lúny, kiu unue gardis travadejon kaj ekde la fino de la 13-a jarcento ponton trans la rivero. En la jaro 1253 la reĝo Přemysl Otakar la 2-a fondis la urbon, enloĝigita de saksiaj koloniintoj. Bazplano de la urbo estis ovala, centro estis longforma placo, paralele kun ĝi kondukis tri longaj stratoj. La urbo estis ĉirkaŭbarita per remparoj kaj malfermita per du pordegoj – Žatecká-pordego kaj Praga-pordego.

Dum husanaj militoj Louny staris je flanko de kaliko kaj komune kun Žatec kaj Slaný kreis urban asocion. Dum nobelaraj ribeloj (1547 kaj 1618) ĝi alkliniĝis al flanko de nobelaro kaj ĝi estis punita pro tio. La urbo suferis ankaŭ pro multnombraj incendioj, la plej grandaj en la jaroj 1517 kaj 1849.

Loĝantaro

redakti
Evoluo de nombro de loĝantoj
La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj


JaroLoĝantoj
18694 260
18805 561
189019 639
190010 212
191011 484
192112 266
JaroLoĝantoj
193011 896
195011 956
196112 209
197013 142
198023 034
199120 812
JaroLoĝantoj
200119 639
201118 121
201418 476
201618 407
201718 501
201818 446
JaroLoĝantoj
201918 351
202018 313
202117 563
202217 760
202318 121
202418 053

Membrigo de la urbo

redakti

Louny konsistas el tri lokaj partoj, kiuj estas la identaj kun katastraj teritorioj (parto Brloh ne koneksas kun la urbo rekte, de Louny apartigas ĝin katastroj de municipoj Cítoliby kaj Chlumčany):

Kampurbo Cítoliby kaj ankaŭ municipoj Černčice, Dobroměřice, Chraberce, Líšťany, Obora, Raná, Veltěže kaj Vršovice estis antaŭe konsistoj de la urbo.

Vidindaĵoj

redakti
  • Preĝejo de Sankta Nikolao - unu el la plej valoraj konstruaĵoj de malfrugotika eklezia arkitekturo en Ĉeĥio - trinava konstruaĵo kun 60m alta turo estis konstruita en 1517-1538 de Benedikt Ried kaj fine de la 19-a jarcento adaptita sub gvido de la lokaj naskiĝintoj Josef Mocker kaj Kamil Hilbert; ĉirkaŭirejo de la turo estas publike alirebla
 
Preĝejo de Sankta Nikolao
 
Žateca pordego
  • urbaj remparoj - kelkcent metroj longa muregaro, Žatecká-pordego el 1500, du kanonbastionoj kaj prisma turo
  • kolonio de familiaj domoj de laboristoj de la fervoja riparejo; projektita en 1909 de Jan Kotěra - interesa projekto kiu pro milito estis neniam finita(ĝia parto devis esti ankaŭ preĝejo, lernejo kaj sociaj servoj)
  • galerio - troviĝas en domo de la eksa urba bierfarejo, post rekonstruo farita en 1998 de Emil Přikryl - prezentas daŭran ekspozicion pri la ĉeĥa abstrakta arto de la 20-a jarcento, precipe de geometria konstruktivismo
  • muzeo - en gotika domo de Sokolů z Mor, kun daŭra ekspozicio pri historio de la husmovado en nordokcidenta Bohemio kaj kun diverstemaj aktualaj ekspozicioj
  • funkciisma preĝejo de la evangelia eklezio, konstruita en 1932 laŭ la projekto de la loka arkitekto Pavel Bareš

Famaj personoj

redakti

En la urbo naskiĝis

Ĝemelurboj

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti