Sir Alexander Chapman Alex Ferguson, baita Sir Alex edota Fergie ezizenez ezaguna (1941eko abenduaren 31, Glasgow) eskoziar futbol entrenatzailea eta futbolari ohia da. 1986. urtetik gaur egun arte Manchester United talde ospetsuko entrenatzailea ere bada.

Sir Alex Ferguson

UNICEFen borondate oneko enbaxadorea

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakAlexander Chapman Ferguson
JaiotzaGovan eta Glasgow1941eko abenduaren 31a
(82 urte) (82 urte)
Herrialdea Erresuma Batua
Lehen hizkuntzaingelesa
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaBroomloan Road Primary School (en) Itzuli
Govan High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakfutbolaria, futbol entrenatzailea, autobiografialaria, idazlea eta managerra
Ibilbidea
Taldeak Urteak J G
Queen's Park FC /
St. Johnstone FC1960 / 19643719
Dunfermline Athletic FC1964 / 196789247
Scotland B national football team1967 / 196779
Rangers F.C.1967 / 19694125
Scottish Football League XI1967 / 196721
Falkirk F.C.1969 / 19739537
Ayr United F.C.1973 / 1974249
 
Posizio edo espezialitateaaurrelaria
Altuera180 zentimetro
Jasotako sariak
Izengoitia(k)Fergie

IMDB: nm0272365 Allocine: 691612 Edit the value on Wikidata

Haurtzaroa eta gaztaroa

aldatu

Alex Ferguson Glasgow hiriko Govan auzo langile batean jaio zen. Bere aita, Alexander Beaton Ferguson, ontzigintzan lan egiten zuen eta bere ama, Elizabeth Hardie, etxekoandrea zen. Gobernuaren industriaren itzalpean hazita, Fergusonek lan egiteko eta diziplinatzeko balore sendoak bereganatu zituen txikitatik.

Gaztetan, Fergusonek futbola maite zuen. Bera eta bere anaia, Martin, sarritan aurkitzen ziren kaleko futbol partidetako protagonistak. Gaztetan, bere lehen futbol klubari batu zitzaion, Harmony Row Boys' Club. Han bere gaitasunak garatzen hasi zen, bereziki aurrelari gisa.

Futbolari ibilbidea

aldatu

Fergusonen jokalari ibilbidea 1960an hasi zen, Queen's Park taldean. 16 urte besterik ez zituela, bere lehen partida jokatu zuen. Bertan, bere lehen denboraldian, 20 gol sartu zituen, baina taldeak ez zuen partidak irabazten.

Ondoren, St. Johnstone taldean jokatu zuen eta bere gol sena erakutsi zuen berriro. Hala ere, Fergusonek nahi zuen esanguratsua izatea eta Dunfermline Athleticera joan zen 1964an. Han, 66 partidatan 45 gol sartu zituen, bere talentua argi utziz.

1967an Rangersera, bere haurtzaroko ametsa zen talde eskoziarrera, joan zen. Bertan ere bere onena erakutsi zuen, baina Dundee Uniteden aurkako final batean egindako akats bat dela eta, taldetik aldentzea erabaki zuten.

Fergusonen jokalari ibilbidea Falkirk eta Ayr United taldeetan amaitu zen. Bere futbolari ibilbidea ez zen hain ezaguna izango, baina entrenatzaile gisa izandako arrakastak erabat aldatu zuen bere patua.

Entrenatzaile hasierak

aldatu

Futbolari gisa bere azken urteetan, Fergusonek entrenatzaile lanak hasi zituen. East Stirlingshire taldea 1974an zuzentzen hasi zen, 32 urte zituela. Bere entrenatzaile estiloa berehala nabarmendu zen: zorrotza, diziplinatua eta garaipenari oso lotua.

1974an ere, St. Mirren taldeak kontratatu zuen. Bertan, talde gazte eta esperientziagabe bat hartu zuen, baina bere lidergoarekin, taldea Eskoziako bigarren mailako titulua irabaztera bultzatu zuen 1977an.

Aberdeen garaia

aldatu

St. Mirrenetik kaleratu ondoren, Fergusonek Aberdeengo entrenatzaile postua hartu zuen 1978an. Hemen, benetan frogatu zuen bere trebetasuna. Garai hartan, Celtic eta Rangers ziren Eskoziako futbolaren jaun eta jabe, baina Fergusonek Aberdeenekin haien hegemonia haustea lortu zuen.

Aberdeenekin hiru Eskoziako Liga txapelketa, lau Eskoziako Kopa eta Europako Errekopa bat irabazi zituen 1983an, Real Madrilen aurka finalean garaipena lortuz. Aberdeen garaian, Fergusonen entrenatzaile estiloa osatu zen: diziplina zorrotza, joko fisikoa eta taktika zehatzak.

Manchester United

aldatu

1986ko azaroan, Manchester Unitedek Fergusoni deitu zion. Taldeak zailtasunak zituen eta 1967tik ez zuen liga txapelketa irabazi. Hasiera ez zen erraza izan, baina Fergusonek bere ikuspegia eta diziplina ezarri zituen poliki-poliki.

1990eko FA Kopa irabazi ondoren, Manchester Unitedek goranzko bidea hasi zuen. Fergusonek gazte jokalariak sustatu zituen, besteak beste, Ryan Giggs, David Beckham eta Paul Scholes bezalako izarrak.

1992-93 denboraldian, Manchester Unitedek Premier League irabazi zuen 26 urteko hutsunearen ondoren. Honek hasiera eman zion garai arrakastatsu bati. Fergusonek taldeari 13 Premier League titulu, bost FA Kopa, bi UEFA Txapeldunen Liga eta beste hainbat trofeo eman zizkion.

Estilo eta filosofia

aldatu

Fergusonen entrenatzaile estiloa diziplina zorrotza eta lidergo sendoa ziren. Bere jokalariak beti prest zeuden lan gogorra egiteko eta beti taldearen interesak lehenesten zituen. Gainera, jokalarien arteko lehiakortasuna bultzatzen zuen, beti onena emateko.

Fergusonek ere taktika aldetik moldagarritasuna erakutsi zuen. Ez zuen taktika finko bat erabiltzen, baizik eta aurkarien eta egoeren arabera aldatu egiten zen. Honek bere taldeak beti prest egon zitezen ahalbidetu zuen.

Ondarea eta erretiroa

aldatu

Sir titulua jaso zuen, Erresuma Batuko monarkiak emandako ohore handienetako bat. Titulu hau, 1999an eman zioten, Manchester United-eko entrenatzaile ohiak, futbolaren historian izan duen eragin handia eta lortutako lorpen bikainak aitortzeko.

2013an, 71 urte zituela, Alex Fergusonek erretiroa hartu zuen Manchester Unitedeko entrenatzaile postutik. Bere azken denboraldian, Premier League irabazi zuen berriro ere. Bere erretiroa futbol munduan eragin handia izan zuen, bere ondarea handia eta errespetatua baita.

Fergusonen ondarea ez da soilik garaipenetan eta tituluetan neurtzen, baizik eta futbolari belaunaldi berri batentzako inspirazio iturri ere izan da. Bere liburuak eta hitzaldiak mundu osoko entrenatzaile eta jokalarientzat gida bihurtu dira.

Ibilbidea

aldatu

Jokalari gisa

aldatu

Entrenatzaile gida

aldatu
  • East Stirlingshire
  • 1982-1986: Aberdeen
  • 1986-2013: Manchester United

Kanpo estekak

aldatu