1973

◄ | 19. Joerhonnert | 20. Joerhonnert | 21. Joerhonnert
◄◄ | ◄ | 1969 | 1970 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 | 1977 | ► | ►►

Dës Säit befaasst sech mam Joer 1973.

D'Joer 1973 huet op engem Méindeg ugefaangen.

Evenementer

D'USA an d'UdSSR ënnerschréiwen en Ofkommes fir en Atomkrich ze verhënneren.

1. Januar: 3 nei Memberlänner vun der EG.

Europa

01. Januar: Dänemark, Groussbritannien an Irland trieden der EWG bäi.
26. Januar: Den Edmond Leburton gëtt Premierminister an der Belsch.
08. Mäerz: Bei engem Referendum an Nordirland stëmmt eng Majoritéit vu 57,4 Prozent dofir, Deel vum Vereenegte Kinnekräich ze bleiwen. Vill Katholicke boykottéieren de Referendum.
4. bis 11. Mäerz: Parlamentswalen a Frankräich gi vun der Droite gewonnen.
05. Abrëll: De Pierre Messmer gëtt op en Neits Premierminister a Frankräich an der Regierung Messmer 2
01. Juni: De griicheschen Diktator Georgios Papadopoulos rifft d'Republik aus.
3. bis 7. Juli: Éischt Konferenz iwwer Sécherheet an Zesummenaarbecht an Europa (KSZE).
07. Juli: Récktrëtt vum italieenesche Conseilspresident Giulio Andreotti. De Mariano Rumor iwwerhëlt.
11. Juli: Eng brasilianesch Boeing 707 fält wéinst Feier bei Orly erof; 122 Mënsche stierwen, just 11 iwwerliewen.
15. September: Duerch den Doud vum Kinnek Gustav VI. Adolf gëtt de Carl XVI. Gustaf neie Staatschef a Schweden.
18. September: Déi zwee Däitschlanden, d'Bundesrepublik an d'DDR, gi Member vun der UNO.
03. Oktober: De President vum DDR-Ministerrot Willi Stoph gëtt zum Staatsrotspresident (Ministerpresident) vu sengem Land gewielt.
17. November: A Griicheland gëtt d'Revolt vun de Studenten um Athener Polytechnikum géint d'Militärdiktatur bluddeg niddergeschloen.
25. November: De griichesche President, de Generol Georgios Papadopoulos gëtt duerch d'Militär gestierzt; neie President gëtt de Generol Phaidon Gizikis.
20. Dezember: De spuenesche Ministerpresident Luis Carrero Blanco gëtt bei engem Bommenattentat vun der ETA ëmbruecht, de Carlos Arias Navarro gëtt säin Nofollger.

Lëtzebuerg

09. Januar: D'Gebai vum Europäesche Geriichtshaff um Kierchbierg gëtt a Betrib geholl.
Januar: Eng 2.500 Leit demonstréieren an der Stad Lëtzebuerg géint de Vietnamkrich.
03. Juni: D'Nei Bréck an der Stad Lëtzebuerg gëtt Einban.
16. Juli: D'Regierung ënnerschreift e Memeorandum of Understanding mat der RWE Essen, fir de Bau vun enger Atomzentral zu Remerschen ze plangen an dann duerchzeféieren.
09. Oktober: Generalstreik zu Lëtzebuerg.
25. November: Éischten autofräie Sonndeg zu Lëtzebuerg wéinst der Pëtrolskris.
2. Dezember: Zweeten autofräie Sonndeg zu Lëtzebuerg wéinst der Pëtrolskris.

Afrika

Grouss Hongersnout an der Sudan-Sahel-Zon bis an Ethiopien (1973-1975).
05. Juli: An Ruanda putscht sech d'Militär un d'Muecht.
24. September: Guinea-Bissau erkläert sech vu Portugal onofhängeg (definitiv den 10. September 1974).

Amerika

USA

30. Januar: Watergate-Affär: Dem President Richard Nixon seng Mataarbechter Gordon Liddy an James W. McCord, Jr. gi viru geriicht wéinst Abroch verurteelt.
04. Abrëll: D'World Trade Center zu New York City geet op.
Juni: Offiziell Visitt vum Leonid Breschnew an de Vereenegte Staaten.

Mëttel- a Südamerika

27. Juni: Staatsstreech an Uruguay, de President Juan María Bordaberry hëlt, mat Hëllef vun der Arméi, all Pouvoiren u sech.
01. Juli: Chile rifft den Ausnamezoustand aus.
10. Juli: D'Bahamas gi vu Groussbritannien onofhängeg.
11. September: D'chilenescht Militär putscht ënner dem Generol Augusto Pinochet; de Staatspresident Salvador Allende hëlt sech d'Liewen.
An Argentinie gëtt de Juan Perón zum Staatspresident gewielt, seng Fra Isabel Perón gëtt Vizepresidentin.

Asien

27 Januar: An de Friddensaccorde vu Paräis gëtt e Waffestëllstand an de Réckzuch vun den US-Truppen aus dem Vietnam decidéiert.
29. Mäerz: Déi lescht US-amerikanesch Zaldote verloosse Vietnam.
17. Juli: An Afghanistan putscht den Mohammad Daud Khan a rifft d'Republik aus. Hie gëtt deen Dag drop zum President proklaméiert; de Kinnek Mohammed Sahir Schah vun Afghanistan dankt de 24. August of.
14. Oktober: An Thailand trëtt no Onrouen d'Militärregierung zeréck; de Sanya Dharmasakti gëtt neie Premierminister.

Ozeanien & Pazifik

20. Oktober: D'Oper vu Sydney gëtt duerch d'Kinnigin Elizabeth II. ageweit.
01. Dezember: Papua-Neiguinea gëtt onofhängeg.
Déi australesch Aborigines kréien d'Walrecht.

Noen Osten an Arabesch Welt

06. Oktober: Ufank vum Jom-Kippur-Krich: Egypten a Syrien attackéieren op de Golanhéichten a beim Suezkanal déi israeelesch Front.
16. Oktober: D'OPEC decidéiert, de Präis vum Pëtrol ëm 70 % ze héijen; Ufank vun der éischter Pëtrolskris

Konscht a Kultur

Molerei

Literatur

De Nobelpräis fir Literatur geet un den australesche Romanauteur Patrick White.
Edmond Dune, Poèmes e prose.
Edmond Dune, Les puits de Fuentes.
Edmond Dune, L'anneau de Moebius.

Musek

07. Abrëll: D'Anne-Marie David gewënnt fir Lëtzebuerg mam Lidd Tu te reconnaîtras den 18. Eurovision Song Contest zu Lëtzebuerg.

Kino

Mais où est donc passée la 7e compagnie? vum Robert Lamoureux.

Wëssenschaft an Technik

06. Abrëll: Start vun der Raumsond Pioneer 11.
14. Mee: Start vun der Raumstatioun Skylab.
04. Juni: De Geldautomat gëtt patentéiert.
26. Oktober: éischte Fluch vum däitsch-franséische Militärfliger Alpha Jet.
03. Dezember: Pioneer 10 erreecht de Planéit Jupiter.

Sport

D'Jeunesse Esch gëtt fir d'Zwieleft Landesmeeschter am Foussballchampionnat.
28. Februar: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Mulhouse 1:3 géint Frankräich. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet de Jean-Pierre Hoffmann geschoss^[1].
31. Mäerz: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Genua, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1974, 0:5 géint Italien^[2].
08. Abrëll: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1974, 0:1 géint Schwäiz^[3].
26. September: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Luzern, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1974, 0:1 géint Schwäiz^[4].
07. Oktober: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg 0:2 géint Kanada^[5].
28. Oktober: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu Libramont-Chevigny 0:6 géint Belsch^[6].
04. November: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt an der Stad Lëtzebuerg 2:1 géint Norwegen. D'Goler fir d'Lëtzebuerger hunn de Vinicio Monacelli a Pierrot Langers geschoss^[7].

Gebuer

03. Januar: Mikhail Zaritskiy, russesch-lëtzebuergesche Foussballspiller.
08. Januar: Serge Karier, lëtzebuergesche Volleyballspiller.
12. Januar: Hande Yener, tierkesch Popsängerin a Songwriterin.
13. Januar: Giancarlo Fisichella, F1-Pilot.
16. Januar: Gilles Baum, lëtzebuergesche Politiker.
20. Januar: Mathilde d'Udekem d'Acoz, Fra vum belsche Kinnek Philippe.
20. Januar: Benjamin Biolay, franséische Sänger, Songwriter a Komponist.
23. Januar: Marija Lwowna Kaz, russesch Sängerin.
29. Januar: Su-Mei Tse, lëtzebuergesch Musekerin a Kënschtlerin.
16. Februar: Luís Montenegro, portugisesche Politiker.
22. Februar: Philippe Gaumont, franséische Vëlossportler.
02. Mäerz: Valérie Donzelli, franséisch Schauspillerin a Regisseurin.
03. Mäerz: Xavier Bettel, lëtzebuergesche Politiker.
24. Mäerz: Jim Parsons, US-amerikanesche Schauspiller.
06. Abrëll: Claudia Dall'Agnol, lëtzebuergesch Politikerin.
12. Abrëll: Judith Lecuit, lëtzebuergesch Cellistin.
12. Abrëll: Romain Labonté, lëtzebuergeschen Handballspiller.
18. Abrëll: Haile Gebrselassie, ethiopesche Laangstreckeleefer.
11. Mee: Igor Matovič, slowakesche Politiker.
16. Mee: Corinne Cahen, lëtzebuergesch Politikerin.
17. Mee: Tim Battin, lëtzebuergesche Fotograf.
18. Mee: Paul Galles, lëtzebuergesche Politiker
24. Mee: Ruslana Lyjytschko, ukrainesch Sängerin.
28. Mee: Paolo Amodio, lëtzebuergesche Foussballspiller.
31. Mee: Tom Alesch, lëtzebuergesche Filmregisseur.
01. Juni: Anna Thalbach,däitsch Schauspillerin.
16. Juni: Federica Mogherini, italieenesch Politikerin.
17. Juni: Louis Leterrier, franséische Filmregisseur.
21. Juni: Zuzana Čaputová, slowakesch Politikerin.
21. Juni: Christian Schmitt, lëtzebuergeschen Handballspiller.
26. Juni: Samuel Benchetrit, franséische Filmregisseur, Dréibuchauteur, Schauspiller a Schrëftsteller.
03. Juli: Isabelle Schlesser, lëtzebuergesch Juristin a Member vum Staatsrot.
05. Juli: Pascal Kremer, lëtzebuergeschen Äishockeyspiller
07. Juli: Roland Schaack, lëtzebuergesche Foussballtrainer a fréiere Foussballspiller.
08. Juli: Laurent Schley, lëtzebuergeschen Zoolog.
31. Juli: Daniel Becker, lëtzebuergesche Basketballspiller.
16. August: Nathalie Thill, lëtzebuergesch Liichtathleetin.
25. August: Fatih Akin, däitsch-tierkesche Filmregisseur.
29. August: Kevin Makely, US-amerikanesche Schauspiller.
21. September: Edgars Rinkēvičs, lettesche Politiker.
03. Oktober: Jean-Luc Engler, lëtzebuergesche Volleyballspiller.
04. Oktober: Roland Hoffmann, lëtzebuergesche Volleyballspiller.
07. Oktober: Marc Fancelli, lëtzebuergeschen Handballspiller.
10. Oktober: Yves Barthels, lëtzebuergeschen Äishockeyspiller.
05. November: Christian Alverdi, lëtzebuergesche Foussballspiller.
14. November: Marc Meyers, lëtzebuergeschen Trombonne-Spiller.
22. November: Chad Trujillo, US-amerikaneschen Astronom.
24. November: Azad, däitsche Rapper.
06. Dezember: Nikos Christodoulidis, zypriotesche Politiker.
08. Dezember: Corey Taylor, US-amerikanesche Museker.
15. Dezember: Tom Hengen, lëtzebuergeschen Enseignant an Dichter.

Gestuerwen

01. Januar: Jan Anteunis, belsche Sculpteur a Moler.
20. Januar: Amílcar Cabral, kapverdianesche Politiker.
22. Januar: Lyndon B. Johnson, 36. President vun den USA.
26. Januar: Edward G. Robinson, US-amerikanesche Schauspiller.
06. Februar: Ira Sprague Bowen, US-amerikaneschen Astronom an Astrophysiker.
10. Februar: Marcel Hulten, lëtzebuergeschen Ornitholog.
12. Februar: Alphonse Weicker, lëtzebuergesche Jurist, Ekonomist a Foussballspiller.
14. Februar: Émile Reuter, lëtzebuergesche Politiker.
15. Februar: Tim Holt, US-amerikanesche Filmschauspiller.
05. Mäerz: Robert C. O'Brien, US-amerikanesche Schrëftsteller a Journalist.
06. Mäerz: Pearl S. Buck US-amerikanesch Schrëftstellerin.
10. Mäerz: Robert Siodmak, US-amerikanesche Filmregisseur.
25. Mäerz: Edward Steichen, US-amerikanesche Fotograf, gebuer zu Lëtzebuerg.
23. Mäerz: Nicolas Kinsch, lëtzebuergesche kathoulesche Bëschof.
30. Mäerz: William J. Kroll, lëtzebuergesche Fuerscher an Erfinder.
02. Abrëll: Joseph Hess, lëtzebuergesche Professer.
08. Abrëll: Pablo Picasso, spuenesche Moler, Sculpteur a Graphiker.
09. Abrëll: Henri Schnadt, lëtzebuergeschen Ingenieur.
13. Abrëll: René Hartmann, lëtzebuergesche Gewerkschaftler, Politiker a Foussballspiller.
28. Abrëll: Robert Buron, gaullistesche Politiker a Staatsmann.
01. Mee: Jules Mersch, lëtzebuergesche Publizist.
02. Mee: François Cigrang, lëtzebuergeschen Deputéierten.
29. Mee: P. Ramlee, malaysesche Schauspiller a Regisseur.
11. Juni: Folke Rogard, schweedesche Schachfonctionnaire a -schiedsriichter.
26. Juni: John Cranko, südafrikanesche Choreograph.
28. Juni: Abd ar-Rahman al-Bazzaz, irakesche Regierungsbeamten a Politiker.
03. Juli: Karel Ancerl, tschecheschen Dirigent.
07. Juli: Veronica Lake, US-amerikanesch Filmschauspillerin.
13. Juli: Willy Fritsch, däitsche Schauspiller.
18. Juli: Jack Hawkins, englesche Schauspiller.
20. Juli: Bruce Lee, chineesesch-US-amerikanesche Schauspiller.
26. Juli: Hans Albert Einstein, Schwäizer Ingenieur an eelste Jong vum Albert Einstein.
28. Juli: Émile Konter, lëtzebuergesche Boxer.
01. August: John Ford, US-amerikanesche Filmregisseur.
01. August: Walter Ulbricht, Ost-däitsche Staatsmann.
02. August: Jean-Pierre Melville, franséische Filmregisseur, Filmproduzent a Schauspiller.
04. August: Eddie Condon, Jazz-Gittarist a Grënner vum "Chicago style"-Jazz.
06. August: Fulgencio Batista Y Zaldívar, kubanesche Politiker.
20. August: André Haguet, franséische Filmregisseur.
02. September: John Ronald Reuel Tolkien, englesche Schrëftsteller a Philolog.
11. September: Salvador Allende Gossens, chileenesche Politiker.
17. September: Jean Fohrmann, lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
22. September: Paul van Zeeland, belschen Diplomat a Politiker.
23. September: Pablo Neruda, chileeneschen Dichter an Diplomat.
26. September: Anna Magnani, italieenesch Schauspillerin.
28. September: Wystan Hugh Auden. Naturaliséierten US-amerikaneschen Dichter.
13. Oktober: Ernst Reischenböck, éisträichesche Moler.
16. Oktober: Gene Krupa, US-amerikaneschen Jazz-Batteur.
17. Oktober: Ingeborg Bachmann, éisträichesch Schrëftstellerin.
22. Oktober: Pablo Casals, katalouneschen Cellist.
25. Oktober: Abebe Bikila ethiopesche Laangstreckeleefer.
03. November: Marc Allégret, Filmregisseur.
17. November: Lou Koster, lëtzebuergesch Komponistin a Pianistin.
18. November: Catherine Kill, lëtzebuergesch Politikerin a Fraerechtlerin.
25. November: Laurence Harvey, brittesche Filmschauspiller a Regisseur.
01. Dezember: David Ben-Gurion, israeelesche Staatsmann.
17. Dezember: Charles Greeley Abbot, engleschen Astronom.
23. Dezember: Gerard Peter Kuiper, US-amerikaneschen Astronom.
24. Dezember: Philippe Richard, franséische Schauspiller.
29. Dezember: Willy Birgel, däitsche Schauspiller.
31. Dezember: Alexander N. Vyssotsky, russesch-amerikaneschen Astronom.

Um Spaweck

Commons: 1973 – Biller, Videoen oder Audiodateien

Referenzen

[1] D'Detailer vum Foussballlännermatch Frankräich-Lëtzebuerg den 28. Februar 1973 op der Websäit vun European Football

[2] D'Detailer vum Foussballlännermatch Frankräich-Lëtzebuerg den 31. Mäerz 1973 op der Websäit vun European Football

[3] D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Schwäiz den 8. Abrëll 1973 op der Websäit vun European Football

[4] D'Detailer vum Foussballlännermatch Schwäiz-Lëtzebuerg de 26. September 1973 op der Websäit vun European Football

[5] D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Kanada de 7. Oktober 1973 op der Websäit vun European Football

[6] D'Detailer vum Foussballlännermatch Belsch-Lëtzebuerg den 28. Oktober 1973 op der Websäit vun European Football

[7] D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Norwegen de 4. November 1973 op der Websäit vun European Football

[1]