Orang Thai (juga dieja: Tai, Bahasa Thai: ชาวไทย chao Thai) atau orang Siam[b] (bahasa Thai: ชาวสยาม, chao sayam) ialah etnik utama di Thailand dan merupakan sebahagian daripada orang etnolinguistik Tai yang didapati bertumpu di barat daya rantau Indochina di Asia Tenggara serta di selatan tanah besar Cina. Mereka utama menuturkan bahasa Thai sebahagian daripada rumpun Tai-Kadai, kebanyakan mereka menganut agama Buddha aliran Theravada.[27]

Orang Thai/Siam
คนไทย
คนสยาม
Jumlah penduduk
s. 52–59 juta[a]
Kawasan ramai penduduk
 Thailand
kira-kira 48,500,000 (termasuk 21,000,000 penutur bahasa Isan)
s. 1.1 million
 Amerika Syarikat328,176 (2022)[1]
 Korea Selatan185,389[2] (2018)
 Jerman115,000[3] (2020)
 Australia81,850[4] (2019)
Templat:Country data Republic of China (Taiwan)64,922[5] (2018)
 Jepun61,771 (December 2023)[6]
 Malaysia51,000–70,000[7][8] (2012)
 Singapura47,700[7] (2012)
 United Kingdom45,000[9] (2018)
 Sweden44,339[10] (2019)
 Perancis30,000 (2012)[7]
 Israel22,275[15] (2021)[7] (2011)
 Libya24,600[7] (2011)
 Indonesia24,000[11] (2020)
 Kanada22,275[12] (2021)
 Arab Saudi16,000[13] (2020)
 Hong Kong15,000[14]
 Emiriah Arab Bersatu14,232[10] (2012)[15] (2015)
 Rusia14,087[19] (2015)[7] (2012)
 Finland13,687[20] (2019)[16] (2015)
 Belgium12,952 (2019)[21][17] (2019)
 Denmark12,947[22] (2020)[18]
 Sweden11,244 (2004)[19] (2020)
 New Zealand10,251 (born), c. 50,000 (ancestry)[24] (2018)[20] (2016)
 Jepun10,000[7] (2012)
  Switzerland9,058[25] (2015)[21] (2018)
 Republik Rakyat China8,618[10] (2012)[22] (2015)
 Itali5,766[26] (2016)[7] (2012)
 Brunei5,466[10] (2012)[23] (2016)
 Kuwait5,000[7] (2012)
 Austria3,773[10] (2012)[7] (2012)
 India3,715[10] (2012)[7] (2012)
 Afrika Selatan3,500[10] (2012)[7] (2012)
 Qatar2,500[10] (2012)[7] (2012)
 Bahrain2,424[7] (2012)
 Mesir2,331[10] (2012)[7] (2012)
 Brazil2,051[27] (2022)[7] (2012)
 Filipina2,000[24] (2022)
 Portugal1,977[25]
 Sepanyol1,400
 Makau900
 Colombia74
Bahasa
Thai
Agama
Theravada Buddhisme
Kumpulan etnik berkaitan
Lao, Shan, Ahom, orang Tai lain

Dalam rantau penutur bahasa Melayu Nusantara, etnik ini paling banyak didapati di utara Semenanjung Melayu di mana masyarakat ini wujud hasil perpindahan jelata kerajaan Siam melarikan diri dari peperangan dicetuskan Raja Taksin ke atas Nakhon Si Thammarat diperintah Nakhon Nu pada 1772 menuju ke negeri-negeri Perlis, Kedah dan Kelantan terangkum dalam Tanah Melayu (kemudiannya Malaysia) meminta perlindungan raja-raja Melayu sana.[26]

Sejarah

sunting

Sejarah awal orang Thai ialah sebagai satu bangsa dari selatan China dipanggil NAN-JOA (Nanzhao atau Nanman), daripada rekod Cina dalam abad keenam SM. Orang Thai awal ini adalah dari Yunnan dan bertebaran ke beberapa daerah di Thailand, Kemboja, Vietnam dan Laos. Orang-orang Thai tiba dalam beberapa gelombang dan menggantikan penduduk Mon dan Khmer sebagai penduduk utama di daerah Thailand semasa zaman Sung China sekitar 960 Masihi. Orang Lao yang berkait berpisah daripada orang Tai-Kadai awal dan bergerak ke Asia Tenggara, terutamanya Laos, manakala suku Thai yang lain, bangsa Shan, bergerak ke Myanmar.

Penubuhan kerajaan Sukhothai pada tahun 1238 ialah kemuncak kejayaan pertama bangsa Thai. Sebelum dimusnahkan oleh kerajaan Ayutthaya yang mendapat sokongan daripada Mongol India dan Mongol di China atau Manchuria. Kemudian dikembalikan kepada Thai oleh usaha yang dilakukan oleh dinasti Chakri 1768.

Geografi dan demografi

sunting

Majoriti bangsa Thai mendiami Thailand dan Laos. Walaupun begitu, bangsa Thai boleh juga ditemui di negara lain di Asia Tenggara. Hampir 50 juta mendiami di Thailand [28], manakala ribuan lagi di Taiwan, Singapura, Malaysia, Kemboja, Myanmar, Laos, Emiriah Arab Bersatu, United Kingdom, Australia dan Amerika Syarikat.

Budaya dan masyarakat

sunting

Bangsa Thai boleh dibahagiakan kepada beberapa kumpulan mengikut kawasan kepada Thai utama, timur laut, utara dan selatan dengan setiapnya mempunyai dialek sendiri bagi bahasa Thai, namun masih boleh difahami yang lain. Kini, Bahasa Bangsa Thai utama telah menjadi bahasa rasmi dan menjadi dominan akibat dasar rasmi kerajaan yang cuba mengasimilasi dan menyatukan bangsa Thai, walaupun ia boleh mengakibatkan bahasa Melayu Patani, Khmer dan lain-lain bahasa etnik di Thai menjadi hilang. Penulisan bahasa Thai menggunakan abjad Thai yang dibangunkan tidak lama selepas penaklukan Angkor, yang menandakan ia berasal daripada tulisan Khmer.

Orang Thai kini kebanyakannya penganut Buddhisme Theravada dan kuat mengaitkan identiti etnik mereka dengan kepercayaan agama yang termasuk pemujaan nenek moyang (lihat budaya Thailand). Sesetengah bahasa Thai dipinjam daripada Sanskrit yang asasnya dipinjam melalui budaya Khmer dan Mon, sementara dari segi etnik bangsa Thai berkaitan dengan selatan China. Budaya setempat termasuklah Tomoi (Muay Thai), tarian Thai dan Nang Yai (wayang kulit). Masakan Thai pula agak bersifat eklektik dan merupakan pengaruh daripada negara jiran Burma, Laos dan Kemboja.

Lihat juga

sunting

Catatan

sunting
  1. ^ The total figure is merely an estimation; sum of all the referenced populations below.
  2. ^ pengenalan diri di Malaysia yang turut diiktiraf dalam perbancian rasmi dilakukan kerajaan Malaysia[26]

Rujukan

sunting
  1. ^ "ASIAN ALONE OR IN COMBINATION WITH ONE OR MORE OTHER RACES, AND WITH ONE OR MORE ASIAN CATEGORIES FOR SELECTED GROUPS". United States Census Bureau. United States Department of Commerce. 2022. Dicapai pada 28 July 2024. Check |archive-url= value (bantuan)
  2. ^ "출입국·외국인정책 내부용 통계월보 (2018년 7월호)" (PDF). gov.kr (dalam bahasa Korea). Dicapai pada 2 May 2019.
  3. ^ "Bevölkerung in Privathaushalten nach Migrationshintergrund im weiteren Sinn nach Geburtsstaat in Staatengruppen".
  4. ^ "Estimated resident population, Country of birth - as at 30 June, 1996 to 201". Australian Bureau of Statistics. Dicapai pada 15 May 2020.
  5. ^ "108.02Foreign Residents by Nationality (03/25/2019)". immigration.gov.tw (dalam bahasa Cina). Dicapai pada 2 May 2019.
  6. ^ 【第1表】国籍・地域別 在留外国人数の推移 (PDF). Ministry of Justice (Japan) (dalam bahasa Jepun). 2024-03-23. m/s. 1. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 2023-10-21. Dicapai pada 2024-03-30. タイ 令和5年末(2023) 61,771 (supplemantary file of 令和5年12月末現在における在留外国人数について)
  7. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "รายงานจำนวนประมาณการคนไทยในต่างประเทศ 2012" (PDF). consular.go.th (dalam bahasa Thai). March 5, 2012. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2017-02-14.
  8. ^ Nop Nai Samrong (8 January 2014). "SIAMESE MALAYSIANS: They are part of our society". New Straits Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 January 2014. Dicapai pada 10 January 2014.
  9. ^ "Population of the United Kingdom by Country of Birth and Nationality (July 2017 to June 2018)". ons.gov.uk. 29 November 2018. Dicapai pada 2 May 2019.
  10. ^ "Foreign-born persons – Population by country of birth, age and sex. Year 2000 - 2018". Statistics Sweden. 2019-02-21. Dicapai pada 25 February 2020.
  11. ^ "Immigrant and Emigrant Populations by Country of Origin and Destination". 10 February 2014.
  12. ^ "Canada Census Profile 2021". Census Profile, 2021 Census. Statistics Canada Statistique Canada. 7 May 2021. Dicapai pada 3 January 2023.
  13. ^ "05183: Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, by sex and country background 1970 - 2021-PX-Web SSB".
  14. ^ "Population; sex, age, generation and migration background, 1 January". Statline.cbs.nl. September 17, 2021. Dicapai pada February 21, 2022.
  15. ^ "Table P4.8 Overseas Migrant Population 10 Years Old and Over by Country of Origin and Province of Current Residence" (PDF). lsb.gov.la. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada November 1, 2016. Dicapai pada February 14, 2017.
  16. ^ "Федеральная миграционная служба России - ФМС России - Основные показатели деятельности ФМС России - Официальные статистические данные - Сведения в отношении иностранных граждан, находящи". www.fms.gov.ru. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 March 2015. Dicapai pada 12 January 2022.
  17. ^ "United Nations Population Division | Department of Economic and Social Affairs". www.un.org.
  18. ^ "Wachtregister asiel 2012-2021". npdata.be. Dicapai pada 12 April 2023.
  19. ^ "POPULATION AT THE FIRST DAY OF THE QUARTER BY REGION, SEX, AGE (5 YEARS AGE GROUPS), ANCESTRY AND COUNTRY OF ORIGIN". Statistics Denmark.
  20. ^ "2016 Population By-census: Summary Results 2016年中期人口統計:簡要報告 (by nationality)" (PDF). bycensus2016.gov.hk. Dicapai pada 26 December 2017.
  21. ^ "2018 Census totals by topic – national highlights | Stats NZ". www.stats.govt.nz. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 September 2019. Dicapai pada 2019-09-24.
  22. ^ "Ständige ausländische Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeit". bfs.admin.ch (dalam bahasa Jerman). August 26, 2016.
  23. ^ "Cittadini Stranieri. Popolazione residente per sesso e cittadinanza al 31 dicembre 2016". Istat (dalam bahasa Itali). Dicapai pada July 14, 2017.
  24. ^ Immigrants in Brazil (2022)
  25. ^ "Trends in International Migrant Stock: Migrants by Destination and Origin" (XLSX). United Nations. 1 December 2015. Dicapai pada 14 July 2016.
  26. ^ a b Siri Neng Beh (2010). "Masyarakat Malaysia Keturunan Siam". Report on the Roundtable Discussion on the Rights of Ethnic Minorities and Marginalised Communities in Malaysia. Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia. m/s. 36–42. ISBN 978-983-2523-64-2.
  27. ^ Mohamed Yusoff Ismail (2006). "Buddhism in a Muslim State: Theravada Practices and Religious Life in Kelantan" (PDF). Jurnal e-Bangi. Universiti Kebangsaan Malaysia. 1 (1): 2, 4.
  28. ^ Thailand, The World Factbook
  • Girsling, John L.S., Thailand: Society and Politics (Cornell University Press, 1981).
  • Terwiel, B.J., A History of Modern Thailand (Univ. of Queensland Press, 1984).
  • Wyatt, D.K., Thailand: A Short History (Yale University Press, 1986).

Pautan luar

sunting