Granda Val del Rift

La Granda Val del Rift (var. Granda Vau dau Rift; Grana Vath deu/deth Rift) es lo non balhat a la fin del sègle XX per l'explorador britanic John Walter Gregory a la fractura geologica, d'aperaquí 6000 km de long, que s'esten del nòrd de Siria entrò al centre de Moçambic, al sud de l'Africa de l'èst.[1]

Aquel nom contunha d'èsser utilizat, e mai s'es uèi considerat coma geologicament imprecís pr'amor que combina d'elements classificats a l'ora d'ara separadament, es a dire los sistèmas de rift e de falha. Uèi, lo tèrme es lo pus sovent emplegat per designar la val del rift èst african, lo limit de la placa tectonica que s'esten de la Jonccion tripla d'Afar cap al sud a travèrs l'Africa de l'èst, e qu'es dins un processus de partiment de la placa africana. Los geològues nomenan aquelas doas placas nòvas placa nubiana e placa somaliana.

Espandiment teoric

modificar
 
Imatge satellit d'un graben dins la Depression d'Afar.
 
Diagrama de futura evolucion de la val del Rift dins la mar.
 
La val del Rift vista de l'espaci.

La Granda Val del Rift foguèt originalament descrita coma s'estendent de Liban al nòrd entrò Moçambic al sud, e constituís una de las doas províncias fisiograficas desparièras de las Montanhas Èst Africanas. Inclutz la Val del Rift de Jordan, lo Rift de la Mar Roja e lo Rift Èst African.[2] Uèi aqueles rifts e falhas so considerats distinct, e mai sián connectats.

Peninsula de Sinai

modificar
 
La peninsula de Sinai al centre de la Mar Mòrta e la val de Jordan en dessús.

La part nòrd del Rift, uèi dita falha del Levant, forma la val de Beqaa en Liban que dessepara las montanhas de Liban de las montanhas d'Antiliban. Pus al sud se tròba la val d'Hula desseparant las montanhas de Galilèa del plan de Golan. Lo riu Jordan comença aici e raja cap al sud pel Lac de Hula dins la Mar de Galilèa en Israèl, contunha puèi cap al sud a travèrs la val del Rift de Jordan dins la Mar Mòrta subre la termièra israèlojordaniana. De la Mar Mòrta cap al sud, lo Rift es ocupat pel Wadi Arabah, puèi pel Golf d'Aqaba, e fin finala la Mar Roja. Dempuèi l'extremitat sud de Sinai dins la Mar Roja, la falha del Levant encontra lo Rift de la Mar Roja. Lo Rift de la Mar Roja ven encontrar lo rift èst african e la dorsala d'Aden dins la Depression d'Afar. Lo jonhent d'aqueles tres rifts es nomenat Jonccion tripla d'Afar.[3]

 
Mapa de l'Africa de l'Èst mostrant qualques uns dels volcans istoricaments actius (triangles roges) e lo Triangle d'Afar (centre)—una jonccion tripla ont tres placas tectonicas s'alunhan las unas de las autras: la placa arabica, e las doas parts de la placa africana (la nubiana e la somaliana) que s'asclan al long de la zona del Rift èst african.

Lo Rift Èst African a doas brancas, la Val de Rift occidental e la val de Rift oriental.

Lo Rift occidental, tanben dit Rift d'Albertine, es limitat per quaquas unas de las pus nautas montanhas d'Africa, qu'incluson las montanhas de Virunga, las montanhas de Mitumba, e la cadena de Ruwenzori. S'i tròban los lacs de la Granda Val del Rift, qu'incluson qualques uns dels lacs pus prigonds al mond (entrò a 1470m de prigondor al Lac Tanganyika). Plusors d'aqueles parçans confrontan las termièras de pargues nacionals tals que lo Pargue Nacional de Virunga en Republica Democratica de Còngo, lo Pargue Nacional de Rwenzori e lo Pargue Nacional de la Reina Elisabèt en Oganda, lo Pargue Nacional dels Volcans en Rwanda. Lo Lac Victòria es considerat coma fasent partit del sistèma de la Val del Rift e mai que s'estenga ara entre las doas brancas . Totes los Grands lacs africans se formèron per encausa del rift, e mantun s'estenon dins sa val.

En Kenya, la val es pus prigonda al nòrd de Nairobi. Coma los lacs del Rift oriental an pas de dubèrtura subre la mar, e que son nivèl ten a baissar, contenon fòrça minerals deguts a una evaporacion importanta de l'aiga. Per exemple, lo Lac de Magadi a una fòrta concentracion en sòdi (carbonat de sòdi) e los lacs Elmenteita, Bogoria, e Nakuru son totes fòrça alcalins, mentre que las fonts d'aiga doça qu'alimentan lo Lac de Naivasha son essencialas al manten de sa varietat biologica.

Referéncias

modificar
  1.  [1]. ISBN 978-0-87779-546-9. 
  2.  [2]. ISBN 978-1-84162-284-2. 
  3.  [3]. ISBN 978-1-86239-196-3.