Graz

miasto w Austrii

Graz (słoweń. Gradec) – miasto statutarne w południowo-wschodniej Austrii, stolica kraju związkowego Styria oraz siedziba powiatu Graz-Umgebung (do którego jednak nie należy). Liczy 298 479 mieszkańców (1 stycznia 2023).

Graz
Ilustracja
Ratusz
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Austria

Kraj związkowy

 Styria

Burmistrz

Elke Kahr

Powierzchnia

127,57 km²

Wysokość

353 m n.p.m.

Populacja (1 stycznia 2023)
• liczba ludności
• gęstość


298 479[1]
2340 os./km²

Nr kierunkowy

0316

Kod pocztowy

801x, 802x, 803x, 804x, 805x

Tablice rejestracyjne

G

Położenie na mapie Styrii
Mapa konturowa Styrii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Graz”
Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Graz”
Ziemia47°04′N 15°26′E/47,066667 15,433333
Strona internetowa
Historyczne centrum Grazu i Zamek Eggenberg[2][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Austria

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV

Numer ref.

931

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1999
na 23. sesji

Dokonane zmiany

2010

Miasto leży nad rzeką Murą, u podnóża Alp Styryjskich. Po Wiedniu drugie co do wielkości i znaczenia miasto Austrii. Graz jest znaczącym ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym i turystycznym. W mieście znajdują się cztery uniwersytety i dwie inne szkoły wyższe, do których uczęszcza razem ponad 45 tys. studentów. W roku 2003 był kulturalną stolicą Europy. Znajduje się tu także polski konsulat honorowy.

Toponimia nazwy

edytuj

Nazwa miasta wywodzi się od słowa gradecsłoweńskiego wyrazu oznaczającego mały zamek. Jest to związane z tym, że miasto Graz powstało na terenie wcześniejszej słowiańskiej osady o takiej właśnie nazwie.

Historia

edytuj

Pierwsze wzmianki o Grazu pochodzą z roku 881, kiedy w dokumencie wymienia się go jako warownię władców Styrii. Potwierdzeniem statusu było przyznanie praw miejskich w roku 1281 przez Rudolfa I Habsburga. Od pierwszej połowy XV wieku aż do XVII wieku Graz był siedzibą styryjskiej gałęzi dynastii Habsburgów. Pod ich patronatem w XV i XVI wieku miasto dobrze się rozwijało, wtedy to na górze Schlossberg wzniesiono twierdzę dla obrony przed Turkami. W roku 1586 w Grazu powstał pierwszy uniwersytet. W 1809 roku twierdzę bez powodzenia oblegały wojska napoleońskie.

W dniach 29–30 kwietnia 2008 r. na zamku w Grazu spotkało się ośmiu prezydentów państw Unii Europejskiej (w tym Polski – Lech Kaczyński).

Zabytki i turystyka

edytuj

W roku 1999 grodzieckie Stare Miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Najważniejsze zabytki to:

  • późnogotycka katedra świętego Idziego (Hl. Ägydius) z okresu 1438–1462, przy katedrze barokowe mauzoleum Ferdynanda II
  • ruiny zamku Schlossberg z dwiema zachowanymi wieżami, spośród których charakterystyczna wieża zegarowa jest symbolem miasta
  • gotyckie i barokowe kościoły m.in. katolicki Najświętszej Krwi (Hl. Blut), Matki Bożej Nieustającej Pomocy (Mariahilfkirche)
  • renesansowy budynek starostwa Landhaus
  • ratusz z XIX wieku
  • arsenał z XVII wieku
  • kościół pielgrzymkowy Mariatrost
  • muzea m.in. Universalmuseum Joanneum(inne języki) z koroną książąt Styrii oraz malarstwem europejskim

Spośród nowoczesnych budynków uwagę zwraca Kunsthaus Graz, wzniesiony w 2003 budynek galerii sztuki zlokalizowany w centrum miasta. Dwupiętrowy obiekt został zaprojektowany przez londyńskich architektów, Petera Cooka i Colina Fourniera. Według różnych interpretacji budynek wykonany z żelbetu i paneli pleksiglasowych, przypomina serce wyjęte z ciała lub krowie wymię.

Oświata

edytuj

Uczelnie:

Transport

edytuj

Tramwaje

edytuj
Osobny artykuł: Tramwaje w Grazu.

Transport kolejowy

edytuj

W mieście znajduje się dworzec główny Graz Hauptbahnhof oraz stacje Graz Ostbahnhof, Graz Puntigam, Graz Don Bosco(inne języki), Graz Köflacherbahnhof(inne języki), Graz Liebenau/Murpark(inne języki), Graz Wetzelsdorf(inne języki), oraz Graz Webling(inne języki).

Stolica Styrii miłośnikom sportu znana jest z takich klubów jak Sturm Graz czy EC Graz 99ers, które w tym mieście mają swoją siedzibę.

Galeria

edytuj

Współpraca

edytuj

Miejscowości partnerskie:

Przypisy

edytuj
  1. AUS
  2. Austria. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2021-01-04].

Linki zewnętrzne

edytuj