Klemens von Metternich

austriacki polityk

Klemens Lothar Wenzel Fürst von Metternich-Winneburg-Ochsenhauzen[1] (ur. 15 maja 1773 w Koblencji, Niemcy, zm. 11 czerwca 1859 w Wiedniu) – austriacki książę, polityk i dyplomata, wieloletni minister spraw zagranicznych (1809–1848) i kanclerz Austrii (1821–1848). Zwolennik konserwatyzmu.

Klemens Lothar Fürst von Metternich-Winneburg
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 maja 1773
Koblencja, Niemcy

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1859
Wiedeń, Austria

podpis
Odznaczenia
Order Złotego Runa (Austria) Krzyż Wielki Orderu Marii Teresy Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana Krzyż Honorowy Cywilny Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Ducha Świętego (Francja) Order Słonia (Dania) Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Order Orła Czarnego (Prusy) Krzyż Wielki Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Krzyż Wielki Orderu Świętego Józefa (Toskania) Order św. Huberta (Bawaria) Order Wierności (Badenia) Order Świętego Jana Jerozolimskiego (Wielka Brytania) Order „Pour le Mérite” za Naukę i Sztukę Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Order Świętego Januarego (Sycylia) Krzyż Wielki Orderu Świętego Ferdynanda (Sycylia) Krzyż Wielki Orderu Korony Wirtemberskiej Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Ernestyński (Saksonia) Order Korony Rucianej (Saksonia) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Order Gwelfów (Hanower) Order Lwa Złotego (Hesja) Order Ludwika (Hesja) Krzyż Wielki na Łańcuchu Świętego Konstantyńskiego Orderu Wojskowego Świętego Jerzego Order Sokoła Białego (Saksonia-Weimar) Order Alberta Niedźwiedzia (Anhalt)

Życiorys

edytuj

W 1788 jako 15-latek rozpoczął studia w Strasburgu. Od 1790 do 1794 studiował w Moguncji. W latach 1790–1794 podczas studiów asystował ojcu na placówce w Brukseli. Brał udział w charakterze mistrza ceremonii w koronacjach cesarzy Leopolda II (1790) i Franciszka II (1792). W roku 1794 rodzina Metternichów przeprowadziła się z Anglii do Wiednia.

W 1795 ożenił się z hrabiną Marią Eleonorą von Kaunitz-Rietberg, córką dyplomaty księcia Ernsta Christopha von Kaunitza-Rietberga, mecenasa Mozarta, i wnuczką niedawnego kanclerza austriackiego księcia Wenzela Antona von Kaunitza-Rietberga, przez co uzyskał odpowiednie koneksje na dworze. Jego kariera dyplomaty rozpoczęła się w 1797, kiedy został członkiem westfalskiego kolegium hrabiowskiego. W roku 1801 odbył pierwszą misję dyplomatyczną w Dreźnie zakończoną niepowodzeniem. Dwa lata później prowadził misję dyplomatyczną w Berlinie, gdzie poznał francuskich dyplomatów. W roku 1806 został mianowany ambasadorem Austrii we Francji[potrzebny przypis].

W 1808 został odwołany z Paryża i 8 października objął dozór nad Ministerstwem Zewnętrznym (Zagranicznym). W roku 1812 poparł kampanię Napoleona w Rosji (wysłanie 30 tysięcy żołnierzy przez Austrię). Rok później otrzymał tytuł książęcy.

Był jedną z głównych postaci na kongresie wiedeńskim (18 września 1814 – 9 czerwca 1815) i wielkim propagatorem restauracji. Na kongresie powiedział, że trzeba unieszkodliwić bezecny spisek, który od pół wieku pracuje nieustannie nad obaleniem istniejącego porządku i tronów. Prawdopodobnie Metternich wątpił w istnienie wszechspisku, ale sformułowania tego typu ułatwiały głoszenie, iż monarchowie mają obowiązek ochraniać „niewinne ludy” przed „niecnymi knowaniami”[potrzebny przypis]. W roku 1818 wziął udział w kongresie w Akwizgranie w ramach Świętego Przymierza.

Przyczynił się do powstania Świętego Przymierza. Skutecznie dążył do utrzymania stanu rozdrobnienia Niemiec i Włoch, dzięki czemu Austria zdobyła silną pozycję w tych krajach. Zaaranżował małżeństwo portugalskiego następcy tronu a późniejszego cesarza Brazylii – Pedra I i Marii Leopoldyny Austriackiej, sfinansował także austriacką ekspedycję do Brazylii. W 1816 otrzymał z rąk cesarza Franciszka I zamek Johannisberg (Rheingau), gdzie spędzał dużo czasu. Zwolennik europejskiej równowagi sił, dążył do osłabienia Francji i Rosji, podważał pozycję Prus i udaremnił plan stworzenia zjednoczonej konstytucyjnej Rzeszy Niemieckiej.

25 maja 1821 otrzymał tytuł Kanclerza Domu, Dworu i Cesarstwa. W roku 1835 po śmierci Franciszka I (Franciszek zrzekł się korony cesarskiej Świętego Cesarstwa Rzymskiego pod wpływem Napoleona I i panował jako cesarz austriacki pod tym właśnie numerem) na tron wstąpił Ferdynand I i wpływy Metternicha wyraźnie zmalały, zwłaszcza w polityce wewnętrznej. Okres od 1821 do 1848 nazywany jest „epoką Metternicha”. Metternich był rzecznikiem legitymizmu i bezwzględnej walki z ruchami rewolucyjnymi i niepodległościowymi w całej Europie. Z Austrii uczynił kraj rządów policyjnych, cenzury i reglamentacji wszystkich dziedzin życia[potrzebny przypis].

13 marca 1848 w czasie Wiosny Ludów został zmuszony do rezygnacji z urzędu i ucieczki do Londynu. Tam odwiedził go Disraeli.

W roku 1851 powrócił do Wiednia. Od 1852, po śmierci protegowanego przez siebie ministra, księcia Felixa zu Schwarzenberga ponownie nieoficjalnie doradzał cesarzowi i kolejnym ministrom spraw zagranicznych[potrzebny przypis].

Jego siedzibą, także miejscem pochówku, był zakupiony w 1826 roku pocysterski klasztor(inne języki) (znany jako osiągnięcie sztuki baroku) w Plasach niedaleko Pilzna w Czechach[2][3][4].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Antoni Tessarczyk: Rzeczpospolita Krakowska Wolna, niepodległa i ściśle neutralna, pod opieką trzech wielkich mocarstw. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1863, s. 16.
  2. z, History [online], www.klaster-plasy.czhttps [dostęp 2023-07-06] (ang.).
  3. Město Plasy, Město Plasy [online], www.plasy.cz [dostęp 2023-07-06] (cz.).
  4. Město Plasy, Město Plasy [online], www.plasy.cz [dostęp 2023-07-06] (cz.).
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Johann Heinrich Friedrich Berlien: Der Elephanten-Orden und seine Ritter. Kopenhaga: Berlingschen Officin, 1846, s. 139–140.
  6. Johann Stolzer, Christian Steeb: Österreichs Orden vom Mittelalter bis zur Gegenwart. Graz, 1996, s. 290 (niem.).
  7. Federico Bona: I Cavalieri dell’Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).
  8. Parliamentary Papers, House of Commons and Command, T. 50, 1839, s. 2.
  9. a b c d e f g h i British and Foreign State Papers, T. 6-7, 1834, s. 399.

Literatura

edytuj
  • Franz Herre, Barbara Floriańczyk: Metternich. Orędownik pokoju. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1996. ISBN 83-06-02493-1.
  • Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 4, Warszawa 1998.
  • Encyklopedia Białych Plam t. XII, Radom 2003, s. 62–64.