Komórki Ito, komórki gwiaździste, komórki okołozatokoweperycyty obecne w przestrzeniach okołozatokowych wątroby.

Schemat przedstawiający komórki gwiaździste wątroby w przestrzeniach okołozatokowych. Objaśnienia:
PC – hepatocyty, S – sinusoidy wątroby, KC – komórki Kupffera

Oddają wypustki owijające się wokół naczynia zatokowego[1]. Uważa się, że odgrywają istotną rolę w procesie włóknienia wątroby. Obok hepatocytów wytwarzają erytropoetynę[1]. Mogą być selektywnie uwidocznione w specjalnym barwieniu chlorkami złota, ale również bez specjalnego barwienia, na podstawie małych kropli tłuszczu w cytoplazmie[2]. Ponieważ krople te zawierają witaminę A, sądzi się, że komórki Ito mogą magazynować tę witaminę. Charakterystycznym markerem komórek Ito jest reelina, której ekspresja zwiększa się po uszkodzeniu miąższu wątroby[3]. Aktywowana komórka Ito produkuje również kolagen (pod wpływem TGF-β, produkowanego przez hepatocyty i komórki Kupffera[1]), co prowadzi do włóknienia miąższu. Embriologicznie pochodzą z grzebienia nerwowego[1].

Ten typ komórek opisał w 1951 roku japoński histolog Toshio Ito[4].

Ułożenie komórek w wątrobie

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Sawicki W., Malejczyk J. (Red.) Histologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012, 768 s. ISBN 978-83-200-4349-5.
  2. A. Stanciu, C. Cotutiu, C. Amalinei, New data about ITO cells, „Revista medico-chirurgicala a Societatii de Medici si Naturalisti din Iasi”, 107 (2), 2002, s. 235–239, PMID12638266 (rum.).
  3. D. Kobold i inni, Expression of reelin in hepatic stellate cells and during hepatic tissue repair: a novel marker for the differentiation of HSC from other liver myofibroblasts, „Journal of Hepatology”, 36 (5), 2002, s. 607–613, PMID11983443.
  4. Adrian Reuben, Ito becomes a star [pdf], „Hepatology”, 35 (2), 2002, s. 503–504, DOI10.1053/jhep.2002.0350503 [dostęp 2022-03-01] (ang.).