Order Sokoła Islandzkiego

Order Sokoła Islandzkiego (isl: Hin Íslenska Fálkaorða) – najwyższe odznaczenie Islandii, ustanowione 3 lipca 1921 przez Chrystiana X, króla Danii i Islandii. Order nadawany jest zarówno Islandczykom, jak i cudzoziemcom, zasłużonym dla Islandii lub na polu międzynarodowym.

Order Sokoła Islandzkiego
Hin Islenska Fálkaorδa
Awers
Awers orderu z czasów unii z Danią (po lewej),
Republiki (po prawej)
Awers
Awers Krzyża Wielkiego
Gwiazda
Gwiazda Krzyża Wielkiego
Baretka
Baretka I i II klasy
Baretka
Baretka III klasy
Baretka
Baretka IV klasy
Baretka
Baretka V klasy
Ustanowiono

3 lipca 1921

Święto

1 stycznia i 17 czerwca

Dewiza

EIGI VÍKJA (nie ustępuj)

Powiązane

islandzkie odznaczenia

Organizacja

edytuj

Order podzielony jest na pięć klas[1]:

  • I klasa: Łańcuch z Gwiazdą Krzyża Wielkiego (keðja ásamt stórkrossstjörnu)
  • II klasa: Krzyż Wielki (stórkross)
  • III klasa: Krzyż Komandorski z Gwiazdą (stórriddarakross)
  • IV klasa: Krzyż Komandorski (stórriddarakross)
  • V klasa: Krzyż Kawalerski (riddarakross)

Prezydent Islandii jest z mocy urzędu Wielkim Mistrzem orderu. Nominacje do odznaczenia zgłasza pięcioosobowa kapituła orderu, aczkolwiek Wielki Mistrz może nadać order bez jej rekomendacji.

I klasa spośród Islandczyków przysługuje tylko prezydentowi państwa z urzędu (II klasę otrzymuje małżonek lub małżonka prezydenta). I klasa może być także nadawana cudzoziemskim głowom państw lub szefom rządów.

Oznaka orderu pozostaje własnością odznaczonego dożywotnio, po śmierci zwracana jest rządowi islandzkiemu. W razie nadania wyższego rangą Orderu Sokoła osobie uprzednio odznaczonej, niższe odznaczenie także zostaje zwrócone.

Mottem orderu początkowo były słowa „ALDREI AÐ VÍKJA” (nigdy się nie poddawaj), a w 1944 zmieniono je na „EIGI VÍKJA” (nie ustępuj).

Insygnia

edytuj

Insygnia orderu to emaliowany na biało krzyż łaciński z rozszerzonymi zakończeniami ramion i ściętymi narożnikami. W awersie jest medalion z białym sokołem w błękitnym polu, w rewersie z datą proklamowania republiki "SEYTIANDI JUNI 1944" (17 czerwca 1944) na medalionie i stylizowaną lilią jako zawieszką.

Za czasów monarchii do 1944 zawieszką była korona królewska, a medalion rewersu nosił datę 3 lipca 1921.

Gwiazda orderowa I, II i III klasy jest srebrna, ośmiopromienna, z oznaką orderu na gwieździe I i II klasy i z medalionem orderu na gwieździe III klasy.

Pierwszą klasą jest łańcuch orderowy o 50 członach, 25 medalach z białym sokołem w niebieskim polu i 25 z herbem państwowym Islandii.

Wstęga orderowa jest niebieska z biało-czerwonymi bordiurami; przy II klasie wielka wstęga noszona jest z lewego ramienia na prawy bok, w przypadku obu komandorii wiesza się wstęgę na szyi, a krzyż kawalerski przypinany jest na wstążce do lewej piersi.

Odznaczeni

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Sokoła Islandzkiego.
Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Orderem Sokoła Islandzkiego.
Odznaczeni Łańcuchem z Gwiazdą Krzyża Wielkiego (lista pełna)[2]

Przypisy

edytuj
  1. Heiðursmerki. www.stjornarradid.is. [dostęp 2020-07-06]. (isl.).
  2. Orðuhafaskrá. forseti.is. [dostęp 2016-03-25]. (isl.).

Bibliografia

edytuj