Regia Aeronautica (pol. „Królewskie Siły Powietrzne”) − siły powietrzne Królestwa Włoch istniejące w latach 1923−1946[1].

Regia Aeronautica
Godło
Godło mniejsze Królestwa Włoch umieszczane w środku białego krzyża na ogonach samolotów Regia Aeronautica
Państwo

 Włochy

Data utworzenia

28 marca 1923

Data likwidacji

12 czerwca 1946
(zmiana nazwy na Aeronautica Militare)

Znak rozpoznawczy

Rózgi liktorskie − znak rozpoznawczy Regia Aeronautica w latach 1935−1943

Historia

edytuj

Na początku XX wieku Włochy rozpoczęły prace nad bronią powietrzną. Podczas wojny włosko-tureckiej w 1911 roku osobistym dekretem drugiego księcia Aosty wysłano na front w rejonie Trypolisu ochotniczy oddział lotniczy z 5 samolotami, zajmujący się głównie rozpoznaniem. 1 listopada 1911 porucznik Giulio Gavotti dokonał pierwszego w historii bombardowania z samolotu ręcznymi bombami[2].

Podczas I wojny światowej włoski Corpo Aeronautico Militare (Korpus Lotnictwa Wojskowego) używał wprawdzie francuskich myśliwców, lecz znaczną część pozostałych samolotów stanowiły konstrukcje włoskie, zwłaszcza ciężkie bombowce Caproni i szybkie samoloty zwiadowcze SVA.5. Marynarka wojena (Regia Marina) również rozpoczęła budowę własnych wodnosamolotów.

Osobistym dekretem nr 645 króla Wiktora Emaunela III z 28 marca 1923 roku utworzono Królewskie Siły Powietrzne (Regia Aeronautica) jako odrębny rodzaj sił zbrojnych[3][4]. Faszystowska propaganda kładła duży nacisk na rozwój techniczny lotnictwa włoskiego oraz loty rekordowe, skumulowane w przelotach grupowych łodzi latających pod dowództwem generała Italo Balbo w 1930 i 1933 roku przez Ocean Atlantycki. Regia Aeronautica przetestowała swą siłę w hiszpańskiej wojnie domowej i w inwazji na Abisynię (obecnie Etiopia).

W chwili przystąpienia Włoch do II wojny światowej 10 czerwca 1940 roku, lotnictwo miało na stanie 3269 samolotów, z czego 1795 było w jednostkach bojowych. Wśród samolotów myśliwskich w jednostkach było sprawnych zaledwie 166 najnowocześniejszych myśliwców jednopłatowych Macchi MC.200 (77) i Fiat G.50 (88), które jednak i tak ustępowały nieco najnowszym myśliwcom alianckim, ponadto 200 Fiat CR.42 i 177 przestarzałych Fiat CR.32[5]. Lotnictwo włoskie składało się wówczas z 25 pułków (stormo) bombowych, 8 pułków myśliwskich, jednego pułku szturmowego i dwóch osobnych dywizjonów (gruppo)[5].

Pod koniec wojny siły Regia Aeronautica walczyły przeciwko sobie - część samolotów przypadła Włochom, które skapitulowały przed aliantami, a część Włoskiej Republice Socjalnej.

Następcą Regia Aeronautica jest Aeronautica Militare Italiana.

Poszczególne konflikty

edytuj

Podczas zdobywania Cesarstwa Etiopii lotnictwo włoskie było odpowiedzialne za bombardowania i odcinanie zaopatrzenia wroga. Armia cesarza Hajle Syllasje I nie posiadała praktycznie lotnictwa, więc Regia Aeronautica całkowicie panowała w powietrzu.

Podczas hiszpańskiej wojny domowej samoloty włoskie, które walczyły u boku hiszpańskich nacjonalistów i Niemców, zgrupowane były w Aviazione Legionaria („Legion Powietrzny”). Legion ten głównie wspierał piechurów z Corpo Truppe Volontarie i wojska nacjonalistyczne oraz prowadził regularną kampanię powietrzną.

Podczas kampanii francuskiej lotnictwo włoskie przeprowadzało prawie wyłącznie bombardowania, czego skutki są widoczne w statystykach:

  • misje bombowe: 716
  • misje myśliwskie: 40
  • zrzucone bomby: 276 ton
  • zestrzelone samoloty wroga: 14 (7 brytyjskich, 6 francuskich i 1 holenderski).

W 1940 roku 170 włoskich maszyn wzięło udział w bitwie o Anglię (głównie 73 Fiat BR.20 - bombowce). Samoloty te startowały z lotnisk w okupowanej Belgii w ramach Corpo Aereo Italiano. Po zakończeniu kampanii samoloty przetransportowano do Grecji.

Podczas kampanii libijskiej samoloty Fiat CR.32 i Fiat CR.42 walczyły z pierwszą wielką brytyjską kontrofensywą.

Samoloty lotnictwa morskiego Regia Marina walczyły z brytyjskimi konwojami, które wypływały z Kairu i Aleksandrii.

Później siły królewskie przeniosły się do Tobruku i Trypolisu, a następnie do Tunezji.

Włosi wzięli również udział w operacji Barbarossa. Tam siły zgromadzone w Corpo Aereo Spedizione in Russia walczyły o Ukrainę i o Stalingrad 1942−1943. Atakowały Moskwę, a pod koniec osłaniały odwrót wojsk z terytorium ZSRR.

Regia Aeronautica pełniła defensywną rolę w walkach o Sycylię.

Maszyny będące na użytku Królewskich Włoskich Sił Powietrznych

edytuj

Myśliwce

edytuj

Ciężkie myśliwce i samoloty szturmowe

edytuj

Bombowce

edytuj

Transportowe, rozpoznawcze i morskie

edytuj

Treningowe

edytuj

Asy Regia Aeronautica (II WŚ)

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. choć regularne włoskie lotnictwo wojskowe istniało od 1917
  2. Wiesław Bączkowski, Samoloty bombowe pierwszej wojny światowej, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1986, ISBN 83-206-0497-4, OCLC 830202687.
  3. Organizzazione della Regia Aeronautica. dodecaneso.org, 2018-08-25. [dostęp 2021-11-22]. (wł.).
  4. 28 marzo 1923: istituzione della Regia Aeronautica. parmadaily.it, 2016-03-28. [dostęp 2021-11-22]. (wł.).
  5. a b G. Massimello, G. Apostolo: Italian Aces..., ss.10-11.

Bibliografia

edytuj
  • Giovanni Massimello, Giorgio Apostolo: Italian Aces of World War II. Londyn: Osprey Publishing, 2000. ISBN 1-84176-078-1. (ang.).