Ryszard Stanisław Kazimierz Ordyński, pierwotnie Dawid Blumenfeld (ur. 5 października 1878 w Makowie Podhalańskim[1], zm. 13 sierpnia 1953 w Warszawie) – polski scenarzysta oraz reżyser teatralny i filmowy żydowskiego pochodzenia.

Ryszard Ordyński
Ilustracja
Ryszard Ordyński w 1946 r.
Data i miejsce urodzenia

5 października 1878
Maków Podhalański

Data i miejsce śmierci

13 sierpnia 1953
Warszawa

Zawód

reżyser, scenarzysta

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Jadwiga Andrzejewska (z córką), Ryszard Ordyński i kapitan Batorego Jan Ćwikliński, na statku „Batory”
Grób Ryszarda Ordyńskiego na cmentarzu Bródnowskim

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie żydowskiej, jako syn Ignacego Blumenfelda i Emilii z domu Herlinger. Ukończył studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1901 roku. Początkowo pracował w zawodzie nauczyciela. Jako miłośnik teatru pisywał recenzje na jego temat w różnych gazetach. Podczas swoich częstych wyjazdów zagranicznych zapoznawał się z teatrem niemieckim, angielskim, rosyjskim, francuskim. Zaowocowało to liczną korespondencją, którą publikował na łamach polskiej prasy.

W Monachium poznał reżysera Maxa Reinhardta, z którym rozpoczął współpracę. Początkowo był asystentem, a z czasem samodzielnym reżyserem w Deutsches Theater w Berlinie. W latach 1915–1920 przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie pracował jako reżyser w wielu teatrach. W tym też okresie rozpoczął pierwsze próby jako reżyser i scenarzysta filmowy.

W 1920 roku, po zakończeniu kontraktu z Metropolitan Opera, powrócił do Polski[1]. Osiedlił się w Warszawie. Od 1922 r. nie był związany kontraktem z żadnym teatrem. Reżyserował w teatrach Warszawy i Krakowa. Często wyjeżdżał za granicę, głównie do Ameryki[1]. Współpracował nadal z wytwórniami filmowymi. W 1934 r. został przewodniczącym Naczelnej Rady Przemysłu Filmowego w Polsce, współpracował także z Międzynarodowym Instytutem Filmu Naukowego. Za zasługi na polu rozwoju polskiego przemysłu filmowego 11 lutego 1937 Prezydent Ignacy Mościcki nadał mu Złoty Krzyż Zasługi[2].

Od 1937 r. mieszkał w Paryżu, gdzie był korespondentem prasy polskiej. Po klęsce Francji w II wojnie światowej, wyemigrował w 1940 r. do Stanów Zjednoczonych i tam podjął ponownie pracę w wytwórniach filmowych.

W 1947 r. wrócił do Polski i reżyserował w Warszawie, najpierw w Teatrze Polskim, a od 1951 r. do końca życia w Teatrze Nowym. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 48G-IV-29).

Filmografia

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj