سلطنت مالی
1230ء دے دہاکے توں 17ویں صدی تک
1350ء دے لاگے سلطنت مالی اپنے عروج دے ویلے
راجگھر
نیانی : مکروں کابا
بولی مانڈنکان
مذہب اسلام
منسا (شہنشاہ)
1235ء توں 1255ء
ماری جاتا I (پہلا)
17ویں صدی چ محمود IV (آخری)
قنون ساز ادارہ گرابا
تریخ

ناں 2 رنجیت سنگھ
لقب شیر پنجاب
قیام
1230ء دا دہاکا
نیانی توں کانگابا راجگھر دی منتقلی 1559ء
سلطنت دا خاتمہ : سن 1600ء دے دہاکے چ
رقبہ
1250ء چ : 1 لکھ مربع کلومیٹر
1312ء : 12 لکھ 94 ہزار 994 مربع کلومیٹر
1380ء : 11 لکھ
1500ء : 4 لکھ مربع کلومیٹر
آبادی
 :
1450ء اندازا : 4 کروڑ 50 لکھ
کرنسی : سونا (تانبا تے لون)
قومی پرندہ : باز

سلطنت مالی مینڈن لوکاں دی سلطنت سی جہڑی لہندے افریقہ چ 1235ء توں 1645ء تک قائم رہی ۔ لہندے افریقہ دے دیساں ( جہڑے زیادہ تر ایسے سلطنت دا حصہ سن) دے رہن سہن ، بولیاں ، قنوناں تے رسماں تے رواجاں تے سلطنت مالی دے وڈے اثر نیں ۔

راجگھر

سودھو

اس سلطنت دا راجگھر دکھنی صحارہ (صحرائے اعظم) چ آباد نیانی دا شہر سی ۔ موجودہ جمہوریہ مالی چ نیانی ناں دے دو شہر نیں ، پر تریخ داناں دے مطابق اینہاں چوں سلطنت مالی دا راجگھر کوئی وی نئیں ۔

 
لہندے افریقہ دے 1625ء دے نقشے چ زوال پزیر سلطنت مالی

جغرافیہ تے آبادی

سودھو

1380ء دے آبادی دے اندازے دے مطابق سلطنت دی آبادی 2 کروڑ دے لاگے سی تے اسدا رقبہ 11 لکھ مربع کلومیٹر دے نیڑے سی ۔ سلطنت موجودہ گنی تے موجوودہ مالی دےعلاقےآں تے مشتمل سی ۔ تے وڈے مذہباں چ اسلام تے پرانے افریقی مذہب سن ۔ بولیاں چ مینڈنگ گروہ دیاں بولیاں ، بولیاں جاندیاں سن ۔ جنہاں چوں کافی بولیاں موجودہ لہندے افریقی دیساں چ بولیاں جاندیاں نیں ۔

اہم تعمیراں چ جینے دے وڈی مسیت اے جہڑی اج وی مالی دے شہر جینے چ واقع اے تے مٹی تے گارے نال اساری سب توں وڈی موجود عمارت سمجھی جاندی اے ۔

معاشیات

سودھو

دفاع

سودھو

سلطنت مالی دی پیشہ ورانہ فوج سی جس دا کم سرحداں دی راکھی سی ۔ سلطنت دے ہر قبیلے دے ذمہ لوڑ پین ویلے لڑن آلے بندےآں دی اک گنتی فراہم کرنی سی ۔ تے اپنے عروج دے زمانے چ سلطنت مالی دی اک لکھ فوجیاں تے مشتمل فوج سی ،جس نوں بوہت تھوڑے ویلے چ اکٹھا تے سلطنت دے کسے وی حصے چ گھلئیا جا سکدا سی ۔

ہور ویکھو

سودھو