Mont d’an endalc’had

Tiberius Caesar Augustus

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Tiber)

Tiber, pe Tiberius Caesar Augustus, pe Tiberius Claudius Nero (hervez e anv genidik) a oa an eil impalaer roman war-lerc'h Aogust e leztad hag adtad. Ganet e oa e - 42 e Roma ha marvet e 37 e Misen (Campania - Bro-Naplez). Ren a reas an impalaeriezh gant furnez ken e chomas e peoc'h evel en a-raok.

A-raok mont da impalaer

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Mab e oa Tiber da Tiberius Claudius Nero ha da Livia. Dimeziñ a reas Aogust gant Livia e - 38 hag e renas Tiber hag e vreur Drusus buhez an dudjentil a renk uhel e servij ar riez roman. Koñsul e 29 kt JK- 29 ez eas da brokoñsul da-c'houde, da lavaret eo gouarnour proviñs. Pa oa gouarnour en Azia minor e adlakaas e 20 kt JK- 20 Tigran war e dron e Armenia.

Kadarnaat a reas gant harp e vreur Drusus tiriadoù roman war an harzoù kostez ar Roen hag an Danav. Pa varvas e - 12 an daou vab-bihan a oa da Aogust, hemañ a gemeras Tiber evel advab hag e c'houlennas an impalaer ma vo advabet gant Tiber, Germanicus, mab da Drusus. Rediet e oe Tiber dimeziñ gant Julia, merc'h Aogust.

An impalaer fur ha pell

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

An 19 Eost 4 e voe anvet Tiber da impalaer, met ne brize ket ar vuhez foran. Aon en doa rak an iriennoù ken e oe gwelloc'h dezhañ chom gant nebeud a dud en ul lec'h distro. Doganet e oa gant e wreg Julia ouzhpenn.

Koulskoude e talc'has Tiber da gempenn aozadur melestradurel an impalaeriezh ha da wellaat an arc'hanterezh hag ar justis. Deuet da vezañ paranoiek e klaskas bevañ pell diouzh al lez impalaerel ha ez eas da chom ur ur palez savet a-ratozh en Enez Capri e-tal aod Kampania. Ren a ree an impalaeriezh dre jubennouriezh Sejan, ur seurt ministr kentañ.

Muntret e oa ar 16 Meurzh 37 e Misen, porzh bras ar morlu roman e-kichen Naplez, lakaet da vezañ mouget hervez lod gant soudarded Makro, prefed ar pretordi, pe war urzh Caligula.

Tiber a zo bet div wech dimezet :

- ar wech gentañ, dre garantez, gant Vipsania, merc'h Agrippa;

- an eil gwech, e 11 kent JK, war urzh impalaer Aogust, gant Julia, e merc'h.

Levrlennadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • François Zosso & Christian Zosso : Les empereurs romains. 27 av. J.-C. - 476 ap. J.-C. Embannadurioù Errance. 1994.
  An Impalaerien roman  
Tierniezh Jul-ha-Klaod
En e raok :
Aogust
( - 27 - 14)
Tiber
(14 - 37)
War e lerc'h :
Caligula
37-41
Heuliad Henroma