Przejdź do zawartości

Szwadron kolarzy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Szwadron kolarzypododdział kawalerii Wojska Polskiego II RP wyposażony w rowery.

Szwadrony nie występowały w organizacji pokojowej wojska. Były pododdziałami formowanymi w czasie mobilizacji alarmowej. Miały pełnić rolę oddziałów rozpoznawczych w brygadach kawalerii. Zorganizowane były one w 3 plutony, a każdy pluton składał się z 4 sekcji po 6 szeregowych. Trzy sekcje uzbrojone były w rkm, a jedna w ckm.

W 1939 sformowano jedenaście szwadronów kolarzy dla brygad kawalerii. W nawiasach podano nazwę jednostki mobilizującej:

W sierpniu 1939 sześć pułków, wchodzących w skład Wielkopolskiej i Pomorskiej Brygady Kawalerii, sformowało w czasie mobilizacji szwadrony kolarzy. W trzech pułkach Wielkopolskiej BK szwadrony kolarzy składały się z trzech plutonów kolarzy i drużyny ciężkich karabinów maszynowych, uzbrojonej w dwa ckm-y Maxim wz. 08 i 4 rkm-y.

  • szwadron kolarzy 15 puł - por. Przemysław Czarnocki
  • szwadron kolarzy 17 puł - rtm. Janusz Chrzanowski
  • szwadron kolarzy 7 psk - por. Jerzy Iwanicki
  • szwadron kolarzy 2 pszwol - por. Stanisław Stryjewski
  • szwadron kolarzy 16 puł - por. Jerzy W. Woszczyński
  • szwadron kolarzy 8 psk - por. Czesław Begale

W pozostałych trzydziestu jeden pułkach kawalerii dowódcami plutonów kolarzy byli:

1 pszwol - por. Ryszard Trętowski
3 pszwol - ppor. Jerzy Gilewicz
1 puł - ppor. Jan Warnke
2 puł - ppor. Bolesław Feliks Treliński
3 puł - ppor. Marian Kuziak
4 puł -
5 puł -
6 puł - ppor. Adam Urbanowicz
7 puł - por. Wojciech M. K. S. Konopka
8 puł - ppor. Zdzisław Januszewski
9 puł - ppor. Włodzimierz Siemiński
10 puł - ppor. Jan Mączka
11 puł - ppor. rez. Stefan Piórkowski
12 puł - por. Eugeniusz Sierosławski
13 puł - por. Mieczysław Bubień
14 puł - ppor. Zbigniew Wacek
18 puł - ppor. Witold Łoziński
19 puł - ppor. Tadeusz Józef Bączkowski
20 puł -
21 puł - ppor. Tadeusz Orzęcki
22 puł -
23 puł - por. Czesław Szurmiak
25 puł - ppor. rez. Marian Śrutka
26 puł - ppor. rez. Andrzej Dobrski
27 puł - ppor. Henryk Jemiołek
2 psk - ppor. Józef Kotwica
3 psk - por. rez. Włodzimierz Teodor Sawczuk
4 psk - ppor. rez. Jerzy Paśniewski
5 psk - ppor. Zbigniew Bronisław Winogrodzki
6 psk -
9 psk - ppor. rez. Mieczysław Rowiński

Ponadto w toku kampanii wrześniowej improwizowane zostały następujące pododdziały kolarzy:

  • szwadron kolarzy Zgrupowania Kawalerii ppłk. Halickiego (Grupa „Dubno”) - por. piech. Włodzimierz Poziemski

Organizacja szwadronu

[edytuj | edytuj kod]
  • dowódca szwadronu[2]
  • poczet dowódcy (patrol sanitarny, patrol zwiadowców przeciwgazowych)
  • 3 plutony kolarzy (dowódca plutonu, 2 x sekcja liniowa, 2 x sekcja RKM)
  • drużyna gospodarcza.

Dowódca szwadronu = dowódca szwadronu (rtm.), ordynans osobisty (strz.), kierowca motocykla (strz.).

Dowódca plutonu = dowódca plutonu (por./ppor.), ordynans osobisty (strz.), zastępca dowódcy plutonu (wachm.), podoficer zafrontowy (plut.), obserwator-goniec (st.strz.).

Stan etatowy szwadronu:

  • 4 oficerów (dowódca szwadronu, 3 dowódców plutonów)
  • 25 podoficerów (wachmistrz-szef, 3 zastępców dowódców plutonów, podoficer broni i przeciwgazowy, podoficer gospodarczy, podoficer sprzętowy-mechanik rowerowy, 3 podoficerów zafrontowych, obserwator, podoficer sanitarny, dowódca patrolu zwiadowców przeciwgazowych, 12 sekcyjnych)
  • 88 szeregowych (4 ordynansów osobistych, kierowca motocykla, obserwator, 3 gońców, 2 telefonistów, 2 sanitariuszy, 2 zwiadowców gazowych, 3 obserwatorów-gońców, 6 zastępców sekcyjnych, 24 strzelców, 6 celowniczych, 24 amunicyjnych, 2 kucharzy, woźnica kuchni, szewc, krawiec, 5 woźniców)
Razem: 117 żołnierzy i 12 koni taborowych.

Sprzęt etatowy szwadronu:

  • wozy taborowe – 5 (1 przykuchenny, 1 kancelaryjno-bagażowy, 1 narzędziowy i na części zapasowe, 1 żywnościowy, 1 amunicyjny)
  • kuchnia polowa – 1
  • motocykl z wózkiem – 1
  • rowery – 107.

Uzbrojenie etatowe szwadronu:

  • pistolety oficerów – 4 (nie wykazywane w etacie)
  • kbk z bagnetem – 100
  • pistolety – 4
  • bagnety – 9 (tzw. luźne)
  • rkm – 6

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. O kawalerii polskiej XX wieku s. 66
  2. Organizacja szwadronu na podstawie etatu z CAW: Szwadron kolarzy - L.dz.720/Mob./36

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andrzej Wilczkowski: Anatomia Boju: Wołyńska Brygada Kawalerii pod Mokrą, 1 września 1939. il. Andrzej Klein. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1992. ISBN 83-2180634-1.
  • Jan Przemsza-Zieliński: Wrześniowa księga chwały kawalerii polskiej. Wydawnictwo Bellona.