ප්‍රෝටෝනය
ප්‍රෝටෝනය (ඉංග්‍රීසි: Proton), ධන 1ක මූලික ආරෝපණයක් ඇති උප පරමාණුක අංශුවකි. පරමාණුක න්‍යෂ්ටියක් තුළ ප්‍රෝටෝන එකක් හෝ වැඩි ගණනක් ඇත. ප්‍රෝටෝනයේ ස්කන්ධය 1.672621777(74)×10−27 kg වේ.[1] ප්‍රෝටෝනය සොයාගනු ලැබුවේ අර්නස්ට් රදෆර්ඩ් විසිනි.
ප්‍රෝටෝනය ස්ථායී අංශුවකි. සමහර විරල මාදිලියේ විකිරණශීලී ක්ෂය වීම�� වලදී නිදහස් ප්‍රෝටෝන මුක්ත වේ. මෙම නිදහස් ප්‍රෝටෝන වහා ඉලෙක්ට්‍රෝනයක් සමඟ සබැඳී හයිඩ්‍රජන් පරමාණුවක් සාදයි. පදාර්ථයේ ප්ලාස්මා අවස්ථාවේදී සහ රික්තයක ගමන් කරන අන්තරීක්ෂ කිරණ ලෙස ද නිදහස් ප්‍රෝටෝන පැවැතිය හැකි ය.
ප්‍රෝටෝනය සෑදී ඇත්තේ මූලික අංශු 3ක් එක් වීමෙනි: උඩු-අත් ක්වාක් අංශු (up quark) 2ක් සහ යටි-අත් ක්වාක් අංශුවක් (down quark). එහි විෂ්කම්භය ආසන්න වශයෙන් 16-17fm පමණ වේ.[2]
මූලාශ්‍ර
[සංස්කරණය]- ^ "CODATA value: proton mass". 2010 CODATA recommended values. National Institute of Standards and Technology. සම්ප්‍රවේශය 2011-06-24.
- ^ W.N. Cottingham, D.A. Greenwood (1986). An Introduction to Nuclear Physics. Cambridge University Press. p. 19.
 | මෙම ලිපිය තවමත් අංකුර ලිපියකි. විකිපීඩියාවට උදවුවක් ලෙසින් ඔබ හට එය විහිදුවාලිය හැක. |