Kombëtarja turke e futbollit

Turqia
Shoqata	Federata Turke e Futbollit (TFF)
Konfederata	UEFA (Europe)
Trajneri	Vincenzo Montella
Kapiteni	Hakan Çalhanoğlu
Më shumë ndeshje	Rüştü Reçber (120)
Më shumë gola	Hakan Şükür (51)
Stadiumi	Të ndryshme
Kodi I FIFAs	TUR
E para ngjyrë	E dyta ngjyrë
Rënditja e FIFAs
Më i lartë	5 (qershor 2004)
Më i ulët	67 (tetor 1993)
E para ndërkombëtare
	Turqia 2–2 Rumania ; (Stamboll, Turqi; 26 tetor 1923)
Fitorja më e madhe
	Turqia 7–0 Stampa:Country data SYR ; (Ankara, Turqi; 20 nëntor 1949) ; Turqia 7–0 South Korea ; (Gjeneva, Zvicër; 20 qershor 1954) ; Turqia 7–0 San Marino ; (Stamboll, Turqi; 10 nëntor 1996)
Humbja më e madhe
	Polonia 8–0 Turqia ; (Chorzów, Poloni; 24 prill 1968) ; Turqia 0–8 Anglia ; (Istanbul, Turqi; 14 nëntor 1984) ; Anglia 8–0 Turqia ; (Londër, Angli; 14 tetor 1987)
Kupa e Botës
Paraqitjet	2 (E para 1954)
Rezultati më i mirë	Vendi i tretë (2002)
Kampionati Evropian
Paraqitjet	6 (E para në 1996)
Rezultati më i mirë	Gjysmëfinalistë (2008)
Lojërat Olimpike
Paraqitjet	6 (E para në 1924)
Rezultati më i mirë	Çerekfinalistët (1948, 1952)
FIFA Kupa e Konfederatave
Paraqitjet	1 (E para në 2003)
Rezultati më i mirë	Vendi i tretë (2003)
Website	tff.org

Kombëtarja turke e futbollit (turqisht: Türkiye Millî Futbol Takımı) përfaqëson Turqinë në futboll dhe kontrollohet nga Federata Turke e Futbollit, e cila është organi qeverisës i futbollit në Turqi, e cila u themelua në vitin 1923 dhe ka qenë anëtare e FIFA-s që nga viti 1923 dhe e UEFA-s që nga viti 1962.^[3]

Turqia është kualifikuar tre herë në Kupën e Botës, në vitet: 1950, 1954, dhe 2002; edhe pse u tërhoqën nga kupa e vitit 1950. Turqia gjithashtu është kualifikuar gjashtë herë në Kampionatin Evropian të Futbollit. Duke bërë debutimin e tyre në Euro 1996, arritën në çerekfinale në Euro 2000, gjysmëfinale në Euro 2008. Vitet e fundit, Turqia u kualifikua në kampionatet Euro 2016, Euro 2020 dhe Euro 2024, duke arritur deri në çerekfinale të këtij të fundit. Turqia është kualifikuar edhe si bashkë-pritëse për kampionatin Euro 2032.

Historiku

Vitet e hershme

Kombëtarja e Turqisë luajti ndeshjen e saj të parë kundër Rumanisë më 1923, duke barazuar 2–2.^[4] Zeki Rıza Sporel konsiderohet si ylli i parë i madh i futbollit turk pasi shënoi dy golat e parë ndaj Rumanisë. Turqia luajti ndeshjen e saj të parë zyrtare në Lojërat Olimpike Verore 1924 duke humbur ndaj Çekosllovakisë, 5–2. Dy golat e parë në një ndeshje zyrtare i shënoi Bekir Refet.

Edhe pse Turqia u kualifikua në Kupën e Botës 1950, duke mundur Sirinë 7–0, ata u detyruan të tërhiqen nga turneu për shkak të problemeve financiare. Turqia më pas u kualifikua në Kupën e Botës 1954 pas një play-off me Spanjën. Ata humbën fillimisht 4–1 ndaj Spanjës, por fitorja 1–0 disa ditë më vonë nisi një përsëritje. Me atë rast, ata barazuan 2–2 më pas, duke rezervuar vendin e tyre pas një hedhjeje monedhe. Turqia u grupua së bashku me Hungarinë dhe Gjermaninë Perëndimore. Turqit, megjithatë, nuk luajtën kurrë me Hungarinë për shkak të formatit të turneut, dhe një humbje 4–1 nga gjermanët u pasua nga Turqia që realizoi një fitore 7–0 ndaj Koresë së Jugut. Turqia humbi play-off-in ndaj Gjermanisë Perëndimore 7–2. Në vitin 1956, megjithatë, Turqia luajti me Hungarinë në një ndeshje miqësore në Stamboll, duke mundur atë që ishte një nga skuadrat më të forta të epokës, 3–1.^[5] Lefter Küçükandonyadis, padyshim një nga sulmuesit më të mirë turq të të gjitha kohërave, shënoi dy gola gjatë turneut.

Pranë mungesave

Pavarësisht prezantimit të një ligë kombëtare, dhe shfaqjeve nga klubet turke në konkurrencën evropiane, vitet 1960 do të ishin një kohë e pafrytshme për ekipin kombëtar. Shumica e lojtarëve nga skuadra e Kupës së Botës 1954 ishin në pension, dhe gjenerata e re e lojtarëve nuk arriti të kualifikohej për një turne të madh. Në vitet 1970 Turqia u mbajt në kualifikimet e Kupës Botërore dhe Kampionati Evropian UEFA, por ekipi ishte një pikë shumë e shkurtër për t'u kualifikuar për të dy UEFA Euro 1972 dhe Euro 1976. Në vitet 1980 kombëtarja turke pësoi humbjet e tyre më të këqija me rezultatin 8–0 kundër Polonisë dhe dy herë kundër [Kombëtarja angleze e futbollit|Anglisë]]. Megjithatë, kualifikimet e Kupës së Botës 1990 do të shënonin një pikë kthese për futbollin turk, me Turqinë që humbi vetëm kualifikimin në ndeshjen finale. Lojtarët e shquar në këtë periudhë përfshinin Rıdvan Dilmen, Oğuz Çetin, Rıza Çalımbay, Feyyaz Uçar, dhe fituesin e Këpucës së Artë Evropiane Tanju Çolak.

Vitet 1990

Në vitin 1990, trajneri gjerman Sepp Piontek u vu në krye të ekipit kombëtar. Nën drejtimin e tij, një grup lojtarësh të rinj debutuan për ekipin kombëtar. Shumë nga këta lojtarë (që përfshinte Bülent Korkmaz, Alpay Özalan, Sergen Yalçın, Rüştü Reçber dhe Hakan Şükür) do të bëheshin shtylla kurrizore e kombëtares për shumë vite. Misioni i Piontek mori fund në 1993, ku ai u zëvendësua nga Fatih Terim, i cili nga ana e tij arriti të kualifikohej për Euro 1996. Turqia u kualifikua për turneun e saj të parë të madh që nga viti 1954. Emërimi i Piontekut ishte një lëvizje e rekomanduar nga një tjetër trajner, Jupp Derwall, i cili kishte drejtuar Galatasaray për tre sezone.

Turqia u kualifikua në Euro 1996, duke mundur Zvicrën dhe Suedinë 2–1 gjatë kualifikimit. Pavarësisht paraqitjes solide gjatë kualifikueseve, Turqia humbi të gjitha ndeshjet pa shënuar asnjë gol. Megjithatë, ata shkuan në shtëpi me një çmim: çmimin e lojës së ndershme, që iu dha Özalan.

Skuadra momentale

Nr.	Pozita	Lojtari	Mosha	Ndeshje	Gola	Klubi
1	GK	Mert Günok	(1989-03-01)1 mars 1989	33	0	Beşiktaş
12	GK	Altay Bayındır	(1998-04-14)14 prill 1998	10	0	Manchester United
23	GK	Uğurcan Çakır	(1996-04-05)5 prill 1996	27	0	Trabzonspor

2	DF	Zeki Çelik	(1997-02-17)17 shkurt 1997	48	2	Roma
3	DF	Merih Demiral	(1998-03-05)5 mars 1998	48	4	Al-Ahli
4	DF	Samet Akaydin	(1994-03-13)13 mars 1994	10	1	Fenerbahçe
13	DF	Ahmetcan Kaplan	(2003-01-16)16 janar 2003	0	0	Ajax
14	DF	Abdülkerim Bardakcı	(1994-09-07)7 shtator 1994	12	1	Galatasaray
18	DF	Mert Müldür	(1999-04-03)3 prill 1999	28	2	Fenerbahçe
20	DF	Ferdi Kadıoğlu	(1999-10-07)7 tetor 1999	20	1	Fenerbahçe
22	DF	Kaan Ayhan (zëvendëskapiten)	(1994-11-10)10 nëntor 1994	63	5	Galatasaray

5	MF	Okay Yokuşlu	(1994-03-09)9 mars 1994	43	1	West Bromwich Albion
6	MF	Orkun Kökçü	(2000-12-29)29 dhjetor 2000	32	2	Benfica
8	MF	Arda Güler	(2005-02-25)25 shkurt 2005	12	2	Real Madrid
10	MF	Hakan Çalhanoğlu (kapiten)	(1994-02-08)8 shkurt 1994	90	19	Inter Milan
15	MF	Salih Özcan	(1998-01-11)11 janar 1998	22	0	Borussia Dortmund
16	MF	İsmail Yüksek	(1999-01-26)26 janar 1999	17	1	Fenerbahçe
17	MF	İrfan Kahveci	(1995-07-15)15 korrik 1995	33	2	Fenerbahçe
25	MF	Yunus Akgün	(2000-07-07)7 korrik 2000	10	2	Leicester City

7	FW	Kerem Aktürkoğlu	(1998-10-21)21 tetor 1998	34	6	Galatasaray
9	FW	Cenk Tosun	(1991-06-07)7 qershor 1991	53	21	Beşiktaş
11	FW	Yusuf Yazıcı	(1997-01-29)29 janar 1997	45	3	Lille
19	FW	Kenan Yıldız	(2005-05-04)4 maj 2005	12	1	Juventus
21	FW	Barış Alper Yılmaz	(2000-05-23)23 maj 2000	20	2	Galatasaray
24	FW	Semih Kılıçsoy	(2005-08-15)15 gusht 2005	3	0	Beşiktaş
26	FW	Bertuğ Yıldırım	(2002-01-12)12 janar 2002	3	2	Rennes

Rekordet

Shumica e paraqitjeve

Renditja	Lojtari	Paraqitjet	Golat	Karriera
1	Rüştü Reçber	120	0	1994–2012
2	Hakan Şükür	112	51	1992–2007
3	Bülent Korkmaz	102	2	1990–2005
4	Emre Belözoğlu	101	9	2000–2019
5	Arda Turan	100	17	2006–2017
6	Tugay Kerimoğlu	94	2	1990–2007
7	Alpay Özalan	90	4	1995–2005
7	Hakan Çalhanoğlu	90	19	2013–present
9	Hamit Altıntop	82	7	2004–2014
10	Mehmet Topal	81	2	2008–2018

Golashënuesit më të mirë

Hakan Şükür është golashënuesi më i mirë i të gjitha kohërave i Turqisë me 51 gola.

Renditja	Lojtari	Golat	Paraqitjet	Ratio	Karriera
1	Hakan Şükür	51	112	0.46	1992–2007
2	Burak Yılmaz	31	77	0.4	2006–2022
3	Tuncay Şanlı	22	80	0.28	2002–2010
4	Lefter Küçükandonyadis	21	46	0.46	1948–1963
4	Cenk Tosun	21	53	0.4	2013–present
6	Metin Oktay	19	36	0.53	1956–1968
	Cemil Turan	19	44	0.43	1969–1979
	Nihat Kahveci	19	68	0.28	2000–2011
	Hakan Çalhanoğlu	19	90	0.21	2013–present
10	Arda Turan	17	100	0.17	2006–2017

Most clean sheets

Rank	Player	Clean sheets	Caps	Ratio	Career
1	Rüştü Reçber	58	120	0.48	1994–2012
2	Volkan Demirel	22	63	0.35	2004–2014
3	Turgay Şeren	16	46	0.35	1950–1966
4	Volkan Babacan	15	35	0.43	2014–present
5	Mert Günok	13	33	0.39	2011–present
6	Ömer Çatkıç	10	19	0.53	2000–2005
6	Engin İpekoğlu	10	32	0.31	1989–1999
8	Uğurcan Çakır	9	27	0.33	2019–present
9	Sabri Dino	7	12	0.58	1969–1975
9	Sinan Bolat	7	12	0.58	2009–2019

Referime

^ Jeffree, Iain (6 gusht 2015). "FIFA Country Codes". RSSSF (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 shtator 2000. Marrë më 10 janar 2016.
^ "Türkiye sneak through as best third-placed team" (në anglisht). UEFA. 14 tetor 2015. Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2024. Marrë më 13 mars 2015.
^ "TFF » İş Ortakları" (në turqisht). Federata Turke e Futbollit. Arkivuar nga origjinali më 2 shtator 2020. Marrë më 2 shtator 2020.
^ Erdinç, Sivritepe. "Turkey 2–2 Romania". Turkey international football matches (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2018. Marrë më 31 tetor 2010.
^ "Magical Magyars beating" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2024. Marrë më 16 shtator 2010.

Lidhje të jashtme

Faqja zyrtare (në turqisht dhe anglisht)

[FIFACode-1] Jeffree, Iain (6 gusht 2015). "FIFA Country Codes". RSSSF (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 shtator 2000. Marrë më 10 janar 2016.

[2] "Türkiye sneak through as best third-placed team" (në anglisht). UEFA. 14 tetor 2015. Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2024. Marrë më 13 mars 2015.

[TFF_FIFA_UEFA_Status-3] "TFF » İş Ortakları" (në turqisht). Federata Turke e Futbollit. Arkivuar nga origjinali më 2 shtator 2020. Marrë më 2 shtator 2020.

[4] Erdinç, Sivritepe. "Turkey 2–2 Romania". Turkey international football matches (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 gusht 2018. Marrë më 31 tetor 2010.

[5] "Magical Magyars beating" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2024. Marrë më 16 shtator 2010.

[1]