Zum Inhalt springen

Germanium

Uut Wikipedia
SIMS Massenspektrum fon do Isotope
Oainskuppe
Algemeen
Noome, Symbol, Oardnengstaal Germanium, Ge, 32
Serie Hoolichmetalle
Gruppe, Periode, Blok 14, 4, p
Uutsjoon griesk wiet
Massenandeel an ju Äidhülle 6 · 10-4 %
Atomar
Atommasse 72,61 u
Atomradius (bereekend) 125 (125) pm
Kovalenten Radius 122 pm
Elektronekonfiguration [Ar]3d104s24p2
Elektrone pro Energieniveau 2, 8, 18, 4
Uuttreedoarbaid 4,8 eV
1. Ionisierungsenergie 762 kJ/mol
2. Ionisierungsenergie 1537,5 kJ/mol
3. Ionisierungsenergie 3302,1 kJ/mol
4. Ionisierungsenergie 4411 kJ/mol
Physikalisk
Aggregoattoustand fääst
Kristallstruktuur kubisk flächenzentrierd (Diamant-Struktuur)
Tichte 5,323 g/cm3
Mohshädde 6
Smiltpunkt 1211,4 K (938,3 °C)
Sjoodepunkt 3093 K (2820 °C)
Molar Volumen 13,63 · 10-6 m3/mol
Ferdampengswaarmte 330,9 kJ/mol
Smiltwaarmte 36,94 kJ/mol
Dampdruk 7,46 · 10-5 Pa bei 1210 K
Skalgauegaid 5400 m/s bei 293,15 K
Spezifiske Waarmtekapazität 320 J/(kg · K)
Elektriske Laitfäiegaid 1,45 S/m
Waarmtelaitfäiegaid 59,9 W/(m · K)
Chemisk
Oxidationstoustande -4, 2, 4
Oxide (Basizität) GeO2 (amphoter)
Normoalpotentioal 0,24 V (Ge2+ + 2e- → Ge)
Elektronegativität 2,01 (Pauling-Skala)
Isotope
Isotop NH t1/2 ZM ZE MeV ZP
68Ge

{syn.}

270,8 d ε 0,106 68Ga
69Ge

{syn.}

39,05 h ε 2,227 69Ga
70Ge

21,23 %

Stabil
71Ge

{syn.}

11,43 d ε 0,229 71Ga
72Ge

27,66 %

Stabil
73Ge

7,73 %

Stabil
74Ge

35,94 %

Stabil
75Ge

{syn.}

82,78 min β- 1,177 75As
76Ge

7,44 %

Stabil
77Ge

{syn.}

11,30 h β- 2,702 77As
78Ge

{syn.}

88,0 min β- 0,954 78As
Sicherhaidswaiwiesengen
Gefoarstofkänteekenge
Pulver
[1]
R- und S-Sätze R: Foarloage:R-Sätze[1]
S: Foarloage:S-Sätze[1]
Sowied muugelk un gebruukelk, wäide SI-Eenhaide ferwoand.
Wan nit uurs fermäärkt, jäilde do anroate Doaten bie Standoardbedingengen.

Germanium is n chemisk Element mäd Symbol Ge un Atomnummer 32. Dät is n grieswiet Metalloid.

As dät periodiske System toueerst foarsloain wuude, waas dät Element noch nit bekoand. Medelejev tälde foaruut, dät et n Element reeke skuul ap ju Steede unner Silizium mäd ne Atommasse juust unner ju fon Arsen. Hie naamde dät Eka-Silizium.
Clemens Winkler foont dät 1886 in dät Mineroal Argyrodit un bewiesde deermäd, dät ju Prognose gjucht waas un ätter do Traditione fon de Wietenskup benutsede hie sien Gjucht, die provisoriske Noome truch n permanenten tou ärsätten. As ächten Düütsken naamde hie dät ätter sien Foarslound. Ju Atommasse wiesde sik as 72,64, wuddelk juust wät minner as ju 74,92 fon Arsen. Dät waas ne wichtige Uurwinnenge foar ju Leeuwwäidegaid fon dät periodiske System. Foar dät Noaberelement Gallium jält jusälge Geskichte.

Germanium kon dotierd wäide mäd fieuw-wäidige Elemente as Phosphor, Arsen un Antimon (N-Typ) of tjoo-wäidige Elemente as Bor, Aluminium, Gallium un Indium (P-Typ) un fint fuul Ferweendenge as Hoolichlaiter.

Eer ultra-skeene Eenkristalle fon Silizium tou Ferföigenge stuuden in do soogentiger Jieren waas dät sogoar die eensichste Hoolichlaiter in ju Transistor-Ära. Deeruum dät Silizium billiger is un n wät gratteren Beendoustand häd, häd dät Element ätters Germanium toun grooten Deel as Hoolichlaitermaterioal fertroangen, oawers dät rakt daach noch fuul Anweendengen, besunners wier die litjere Beendoustand n Foardeel is.

Germanium fint sik in Legierengen, Noachtsicht-Kameras, Fiber-Optik un in ju Katalyse fon Polymerisation. Dät Oxid häd ne hooge Breekengsindex un wäd anwoand in Wiedwinkel-Objektive un Objectiv-Linsen in Mikroskope.

  1. 1,0 1,1 1,2 BGIA-Gestis Gefahrstoffdatenbank (in kompakte Foarm neen R-/S-Satse)