Polsce
Encyklopedia
opozycja polityczna w Polsce 1945–89,
partie polityczne, organizacje, grupy i środowiska społeczne dążące do obalenia lub zreformowania niedemokratycznego systemu władzy utworzonego przez partię komunistyczną w Polsce oraz formułujące programy zasadniczych przemian politycznych, gospodarczych i społecznych;
Początki ruchu sięgają lat 70. XIX w., gdy powstały pierwsze kółka i organizacje socjalist. w Królestwie Pol.;
konspiracja w Polsce 1939–45,
tajna działalność skierowana przeciwko okupantom: niem. i sowieckiemu, prowadzona przez organizacje polit. i zbrojne na obszarze Rzeczypospolitej od IX 1939.
zbrodnie hitlerowskie w Polsce 1939–45,
zbrodnie w okresie II wojny światowej dokonane w wyniku świadomej i planowej działalności niemieckiej partii narodowosocjalistycznej NSDAP, instytucji i organów państwowych, organizacji III Rzeszy oraz ich funkcjonariuszy.
procesy polityczne w Polsce 1944–89,
sposób usuwania z życia polit. lub fiz. likwidacji przeciwników władzy PPR (od 1948 PZPR), także forma pacyfikacji społeczeństwa.
zbrodnie sowieckie w Polsce 1939–45,
zbrodnie dokonane w okresie II wojny światowej przez instytucje i organy państwowe ZSRR na obywatelach państwa polskiego.
Centralny Komitet Żydów w Polsce (CKŻP),
instytucja samorządowa, zał. 6 XI 1944 w Lublinie przez ZG ZPP, organizująca całokształt życia społ., gosp. i kult. Żydów w Polsce;
Towarzystwo Słowaków w Polsce, słowac. Spolok Slovákov v Pol’sku,
organizacja społ. reprezentująca interesy mniejszości słowackiej i czeskiej w Polsce;
organizacje obywateli pol., którzy brali udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach nar., wchodząc w skład formacji wojsk. lub organizacji walczących o suwerenność i niepodległość RP.
Organizacja Syjonistyczna w Polsce, hebr. Histadrut ha-Cijonit we-Polonija,
powstała na ziemiach pol. w okresie zaborów, od 1915 działała jawnie pod okupacją niem. (zalegalizowana 1917 pod nazwą Federacja Syjonistyczna, zrzeszająca ugrupowania syjonistyczne z poszczególnych zaborów);
Partia Młodoniemiecka w Polsce, Jungedeutsche Partei für Polen (JDP),
gł. ogólnokrajowa nazistowska partia polit. mniejszości niem. w Polsce, zał. 1931;
Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, Verband der Deutschen Sozial-Kulturellen Gesselschaften in Polen,
organizacja naczelna stowarzyszeń mniejszości niem. w Polsce;
dobra państwowe w Polsce, domeny, dobra narodowe, dobra rządowe, dobra kameralne, dobra skarbowe, dobra publiczne,
dawne królewszczyzny, domeny, ekonomie i dobra poduchowne, które po rozbiorach Polski przeszły na rzecz państw zaborczych.
rocznik hist., wyd. od 1956 w Warszawie przez Inst. Historii PAN, od 1990 nakładem Kościoła ewangelicko-reformowanego w Polsce;
Rada Niemców w Polsce, niem. Rat der Deutschen in Polen,
organizacja utw. 1934 w celu koordynowania działań organizacji i partii niemieckiej w Polsce;
Stowarzyszenie Litwinów w Polsce, do 1992 Litewskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne,
organizacja społ. Litwinów w Polsce, zał. 1957,
działa od 1957, początkowo pod nazwą Czechosł. Stowarzyszenie Kult., od 1975 Tow. Kult. Czechów i Słowaków w Polsce, od 1985 pod obecną nazwą
stowarzyszenie mniejszości żydowskiej w Polsce, zał. 1950 w Warszawie;
urzędy dworskie, państw.-centralne i lokalne, ziemskie, miejskie i wiejskie w Polsce i W. Księstwie Litew. do 1795.
Materiały dodatkowe
Najdłuższa jaskinia w Polsce
Wielka Jaskinia Śnieżna — ponad 22 km.
Najgłębsze jezioro w Polsce
Hańcza — 108,5 m.
Największe jezioro w Polsce
Śniardwy — 113,8 km2.
Największy Park Narodowy w Polsce
Biebrzański Park Narodowy — ten utworzony 1993 Park Narodowy ma powierzchnię 59 223 ha, czyli niemal 6 razy większą niż Białowieski Park Narodowy (10 517 ha).
Tabele, zestawienia
Słownik języka polskiego
barwy polskie «biel i czerwień; też: sztandar biało-czerwony»
czerwiec polski «gatunek czerwca – owada, hodowany dawniej w Polsce ze względu na samice dostarczające czerwonego barwnika»
język polski «urzędowy język w Polsce»
konik polski «mały koń o maści myszatej lub bułanej, z ciemną pręgą na grzbiecie, wyhodowany w Polsce»
ogar polski «pies myśliwski o krótkiej, czarnej lub ciemnoszarej sierści»
owczarek nizinny polski «pies o długiej, kosmatej sierści»
polski II «język polski»
