Urodzona 29 stycznia 1962 roku w Sulechowie. Wybitna polska pisarka, eseistka, scenopisarka i poetka. Laureatka wielu prestiżowych nagród, m.in. Nagrody Literackiej „Nike”, Nagrody Fundacji im. „Kościelskich” czy Paszportu Polityki. Obecnie pomieszkuje w wielu miejscach – we Wrocławiu, Krajanowe koło Nowej Rudy oraz Sudetach Środkowych, których pejzaż pojawia się w kilku jej książkach.
Z wykształcenia jest psycholożką, studia ukończyła na Uniwersytecie Warszawskim. Zanim zdecydowała się na karierę pisarską pracowała jako psychoterapeutka w poradni w Wałbrzychu. Wielbicielka Junga, znawczyni filozofii i wiedzy tajemnej. Po sukcesie jej pierwszych prób literackich zrezygnowała z pracy, wyjechała do Nowej Rudy i całkowicie poświęciła się pisaniu. Oprócz pracy pisarskiej jest pomysłodawczynią Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania, organizuje również warsztaty w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Jej pierwsze opowiadania ukazały się w piśmie „Na Przełaj” w 1979 roku, ogłosiła je pod pseudonimem Natasza Borodin. Podróż ludzi Księgi (1993) to debiut powieściowy Tokarczuk. Do dzisiaj wydała szereg powieści, opowiadań, esejów, jest także autorką wierszy. Wydana w 1996 roku książka Prawiek i inne czasy uchodzi za najlepszą polską powieść mitograficzną. W 2008 roku otrzymała po raz pierwszy Nagrodę Literacką „Nike” za powieść Bieguni – to swoiste studium psychologii podróży docenili nagrodą także czytelnicy. Tokarczuk jest laureatką nagrody Vilenica, którą honoruje się pisarzy z Europy Środkowej. Ponownie Nagrodę Literacką „Nike” zdobyła w 2015 roku za Księgi Jakubowe, dwa lata później za tę książkę odebrała Międzynarodową Nagrodę Literacką samorządu Sztokholmu.
W 2010 pisarkę odznaczono Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.