The Wayback Machine - https://web.archive.org/web/20210208033851/https://encyklopedia.pwn.pl/
  • W świecie przypraw
    anyż, anyżek,
    dojrzałe, wysuszone owoce biedrzeńca anyżu; przyprawa korzenna o charakterystycznym zapachu i słodkawo-pikantnym smaku; stosowany do aromatyzowania ciast (pierników), do niektórych gatunków kiełbas, deserów, cukierków itp., także w produkcji napojów alkoholowych (likierów, wódki anyżówki); anyż zawiera ok. 3% olejku eterycznego (Oleum Anisi, ponad 80% anetolu), wykorzystywanego w lecznictwie (środek wykrztuśny), też w przemyśle kosmetycznym.
  • Dziś obchodzimy
    W tym dniu Święto Służby Więziennej świętują wszyscy pracownicy więziennictwa w Polsce na pamiątkę uchwalenia w 1919 pierwszych przepisów ich dotyczących. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat zakładów karnych?
  • Narodziny życia
    Teoria pierwotności „świata RNA” doczekała się też osadzenia w kontekście geologicznym. W myśl koncepcji, którą przedstawił kanadyjski geolog Euan G. Nisbet (University of Saskatchewan) początek życia należy mianowicie wiązać z pierwszymi molekułami RNA w systemach hydrotermalnych, przy czym zgromadzone przezeń dane pozwalają sądzić, że nastąpiło to wcześniej niż 4 mld lat temu.
     
    Jego zdaniem, geologiczne warunki pojawienia się „świata RNA” obejmują następujące wymagania:
    (1) dopływ substancji organicznych,
    (2) mechanizm pozwalający na skonstruowanie samej tej cząsteczki,
    (3) pewien rodzaj pojemnika, w którym molekuła RNA działająca jako rybozym będzie mogła produkować więcej takich samych molekuł,
    (4) mechanizm pozwalający na skolonizowanie innych nisz i utworzenie populacji, na którą będzie mógł działać dobór naturalny,
    (5) mechanizm tłumaczący pojawienie się „organów” owego najprostszego organizmu, za jakie w szczególności należy uznać proteiny,
    (6) membranę otaczającą całą protokomórkę.
     
    W myśl koncepcji Nisbeta wymaganiom tym czynią zadość lądowe systemy hydrotermalne, czyli gorące źródła. Oprócz zapewnienia optymalnych parametrów fizyko-chemicznych, jak temperatura i pH, umożliwiały one stały dopływ niezbędnych substancji wyjściowych (jak metan i amoniak) oraz katalizatorów mineralnych. Źródła takie sprzyjają procesom prebiotycznym ponadto także i w ten sposób, że panuje w nich duża zmienność warunków, np. szybko po sobie w tym samym miejscu może dominować woda albo i gorące i suche gazy. Słowem, żadne inne miejsce na pierwotnej powierzchni ziemi nie stwarzało tak korzystnej kombinacji warunków do abiogennej syntezy nukleotydów a następnie uformowania się z nich pierwszego łańcucha RNA. „Świat RNA” mógł utrzymać się przy życiu w porach skał przeobrażonych. Dobrą osłonę oferowały w szczególności zeolity, które działały też jako katalizatory.
    Włodzimierz Ługowski
  • To ciekawe
    Księżyc porusza się względem gwiazd z zachodu na wschód, przesuwając się w ciągu doby o około 13°. Ruch ten jest widoczny, jeśli porównać położenie Księżyca w odstępie kilku godzin. Na przemieszczanie się Księżyca względem gwiazd wpływa również nasz ruch związany z obrotem Ziemi, powodując niewielkie, zmienne spowalnianie ruchu Księżyca.
    Chyba nikt nie pamięta letnich, długich księżycowych nocy. Latem, jeśli jest pełnia, Księżyc wschodzi na południowym wschodzie, podnosi się na kilkanaście stopni ponad horyzont i zachodzi na południowym zachodzie. Ponad horyzontem jest zaledwie przez kilka (ok. 6) godzin.
    Zimą Księżyc w pełni wschodzi na północnym wschodzie, góruje bardzo wysoko (do 65° ponad horyzontem) i zachodzi po kilkunastu (do 18) godzinach wędrówki.
Hasło dnia: Foer Jonathan Safran

Rekordziści

Największe jezioro w Ameryce Południowej
Maracaibo — 16,3 tys. km2.

Cytat dnia

„Poza społeczeństwem człowiek nie tylko nie byłby wolny, lecz nie zdołałby się nawet przeobrazić w prawdziwego człowieka, (...) istotę czującą, myślącą i mówiącą”
Pisma wybrane

Imieniny

Lut 08

Gniewomira, Hieronima, Honorata, Jana, Lucjusza, Piotra, Zyty

Dzień w historii

Lut 08

zdarzyło się
1863
podpisanie w Petersburgu przez Rosję i Prusy tzw. konwencji Alvenslebena, przewidującej wzajemne współdziałanie w walce z oddziałami polskimi (powstanie styczniowe).
1947
utworzenie rządu z Józefa Cyrankiewicza, z wicepremierami Władysławem Gomułką i Antonim Korzyckim.
urodzili się
1911
Bishop Elizabeth, poetka amerykańska.
1931
Dean James, amer. aktor filmowy.
odeszli
1587
Maria Stuart, królowa Szkocji 1542–67 i Francji 1559–60.
1813
Czacki Tadeusz, uczony, działacz gosp. i oświatowy.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia