1531
rok kalendarzowy w XVI wieku
Rządzący państwami w 1531
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 22 sierpnia – zwycięstwa hetmana Jana Amora Tarnowskiego z wojskami hospodara mołdawskiego Piotra Raresza (Petryły) pod Gwoźdźcem i Obertynem. Skutkiem obu zwycięstw i zastosowania obrony tzw. taborowej pod Obertynem Polska odzyskała Pokucie, tracąc jednak Mołdawię, która ogłosiła się lennikiem tureckim.
- 10 grudnia – w Krakowie rozpoczął obrady sejm[1].
- Książę opolski Jan II Dobry z górnośląskiej linii Piastów wydał tzw. przywilej Hanuszowy, który wyznaczył Racibórz, obok Opola, miejscem, w którym obradował sejmik krajowy oraz miejscem, gdzie składano hołd królowi Czech.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 5 stycznia – Ferdynand I został królem Niemiec.
- 26 stycznia – trzęsienie ziemi w Lizbonie. Zginęło około 30 tysięcy osób, 15 tysięcy domów zostało zburzonych.
- 11 lutego – generalne zgromadzenie kleru obwołało króla Henryka VIII Tudora głową Kościoła anglikańskiego.
- 27 lutego – niemieccy książęta protestanccy powołali związek szmalkaldzki, skierowany przeciw katolickiemu cesarzowi Karolowi V.
- 11 października – II wojna kappelska: w Szwajcarii katolicy pokonali protestantów w bitwie pod Kappel.
- 24 października – II wojna kappelska: zwycięstwo szwajcarskich kantonów katolickich nad protestanckimi w bitwie na wzgórzu Gubel.
- 16 listopada – pokój w Kappel zakończył wojnę pomiędzy kantonami protestanckimi i katolickimi w Szwajcarii.
- 9 grudnia – w Meksyku miało miejsce pierwsze objawienie Matki Bożej z Guadalupe; było to pierwsze z serii kilku objawień trwających aż do 12 grudnia, kiedy to – zgodnie z przekazami – miał w cudowny sposób powstać obraz Matki Bożej.
- W Anglii wydano prawo, iż żebracy nieposiadający specjalnego zezwolenia będą skazywani na karę chłosty.
- W Portugalii została założona inkwizycja.
- Król Czech i Węgier Ferdynand został wybrany na króla rzymskiego.
- Ekspedycja D. da Ordasa dotarła nad Orinoko.
- Francisco Pizarro rozpoczął podbój państwa Inków.
Urodzili się
edytuj- 8 lutego - Anna pomorska, księżna pomorska (zm. 1592)
- 15 maja – Maria Habsburg, arcyksiężniczka Austrii (zm. 1581)
- 17 lipca – Antoine de Créqui Canaples, francuski duchowny katolicki, kardynał, biskup Amiens, członek Rady Stanu za panowania Karola IX (zm. 1574)
- 14 września – Philipp Apian, niemiecki matematyk, lekarz i kartograf (zm. 1589)
- 9 października – Cihangir, osmański książę, syn sułtana Sulejmana Wspaniałego i Roksolany (zm. 1553)
- 16 listopada - Anna d’Este, księżniczka z Ferrary (zm. 1607)
- 28 listopada - Georgia, księżniczka pomorska, hrabina na Łabiszynie (zm. 1573/74)
- 10 grudnia – Henryk IX Waldeck-Wildungen, najkrócej panujący hrabia Waldeck (zm. 1577)
- Antoni de Crato, pretendent do tronu portugalskiego (zm. 1595)
Zmarli
edytuj- 6 marca – Pedro Arias de Ávila, hiszpański konkwistador (ur. 1440–1443)
- 11 maja – Jerzy I, książę zachodniopomorski (ur. 1493)
- 19 maja – Jan Łaski, prymas Polski, kanclerz wielki koronny i dyplomata (ur. 1456)
- 7 lipca – Tilman Riemenschneider, niemiecki rzeźbiarz (ur. 1459–1462)
- 11 października – Huldrych Zwingli, szwajcarski teolog i humanista, działacz reformacji (ur. 1484)
Zdarzenia astronomiczne
edytuj- widoczna kometa Halleya.
Przypisy
edytuj- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 75