1565
rok kalendarzowy w XVI wieku
Rządzący państwami w 1565
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 18 stycznia–14 kwietnia – w Piotrkowie obradował sejm[1].
- W Wilnie zebrał się sejm walny Wielkiego Księstwa Litewskiego[2]
- 30 grudnia – na Litwie wprowadzono powiaty będące podstawą organizacji sejmików i sejmu. Również senat oraz sądownictwo zostały przekształcone na wzór polski.
- Zwolnienie szlachty od ceł.
- Kardynał Stanisław Hozjusz sprowadził jezuitów do Braniewa.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 26 stycznia – armia koalicji sułtanatów dekańskich rozgromiła armię Królestwa Widźajanagaru w bitwie pod Talikotą na południu Indii.
- 1 marca – zostało założone Rio de Janeiro.
- 27 kwietnia – wyspa Cebu została pierwszą kolonią hiszpańską na Filipinach.
- 18 maja-8 września – Wielkie Oblężenie Malty, tzw. Great Siege.
- 23 czerwca – korsarz i admirał floty osmańskiej Turgut zmarł w wyniku ran odniesionych w czasie wielkiego oblężenia Malty.
- 29 lipca – królowa Szkocji Maria I Stuart wyszła za mąż za swego kuzyna Henryka Stuarta, lorda Darnley.
- 28 sierpnia – Pedro Menéndez de Avilés założył St. Augustine na Florydzie, obecnie najstarsze miasto USA.
- 8 września – Turcy Osmańscy ewakuowali się z Malty po kilkumiesięcznym, zakończonym ich wielkimi stratami oblężeniu.
- 20 października – I wojna północna: zwycięstwo Duńczyków nad Szwedami w bitwie pod Axtorna.
Urodzili się
edytuj- 21 stycznia – Maria Anna od Jezusa Navarro, hiszpańska Błogosławiona Kościoła katolickiego (zm. 1624)
- 23 marca – Eilhardus Lubinus, matematyk i kartograf niemiecki, również poeta i teolog protestancki (zm. 1621)
- 2 kwietnia – Cornelis de Houtman, holenderski żeglarz i odkrywca (zm. 1599)
- 12 października – Hipolit Galantini, włoski katecheta, założyciel Bractwa doktryny Chrześcijańskiej (zm. 1619)
- 30 listopada – Piotr Fourier, kanonik laterański, święty Kościoła katolickiego (zm. 1640)
- data dzienna nieznana:
- Luis de Aliaga, hiszpański dominikanin (zm. 1626)
- Iwan Bołotnikow, przywódca powstania antyfeudalnego w Rosji (ur. 1608)
- Georg Wilhelm von Braun, władca sycowskiego wolnego państwa stanowego (zm. 1594)
- Jacob de Gheyn II, holenderski malarz i grawer (zm. 1629)
- Jan Ingram, błogosławiony, męczennik, ksiądz katolicki, konwertyta (zm. 1594)
- Stanisław Kołakowski, polski doktor medycyny i filozofii (ur. ok. 1565) (zm. 1622)
- Paweł Miki, japoński jezuita (SJ), męczennik chrześcijański Kościoła katolickiego (zm. 1597)
- Pedro Fernández de Quirós, hiszpański żeglarz i nawigator pochodzenia portugalskiego (zm. 1614)
- Wojciech Łubieński, był kanonikiem gnieźnieńskim, krakowskim i płockim (zm. 1640)
- Paweł Stefan Sapieha, koniuszy wielki litewski, podkanclerzy litewski (zm. 1635)
- Joel Sirkes, talmudysta, znawca prawa halachicznego (zm. 1641)
- Andrzej Wojdowski, polski naukowiec i duchowny braci polskich (zm. 1622).
Zmarli
edytuj- 23 stycznia – Genadiusz Mnich, święty prawosławny (ur. początek XVI w.)
- 27 kwietnia – Katarzyna z Czarnogóry, serbsko-chorwacka Błogosławiona Kościoła katolickiego (ur. 1493)
- 12 czerwca – Adrianus Turnebus, francuski humanista, nauczyciel greki, poeta, wydawca (ur. 1512)
- 23 czerwca – Turgut, turecki korsarz i admirał floty osmańskiej (ur. ok. 1485)
- 5 października – Lodovico Ferrari, włoski matematyk (ur. 1522)
- 9 grudnia – Pius IV, papież (ur. 1499)
- 13 grudnia – Konrad Gesner, szwajcarski lekarz, przyrodnik, bibliograf, filolog, lingwista, leksykolog (ur. 1516)
- data dzienna nieznana:
- Krzysztof Kobylański, magnat, poeta renesansowy (wczesnohumanistyczny) polsko-łaciński (ur. 1520)
- Andrzej Kościelecki (1522–1565), dworzanin królewski, starosta bydgoski (ur. 1522).
Przypisy
edytuj