Przejdź do zawartości

Bitwa pod Krasnem (1651)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa pod Krasnem
Powstanie Chmielnickiego
Czas

2023 lutego 1651

Miejsce

Krasne

Terytorium

Ukraina

Wynik

zwycięstwo Rzeczypospolitej

Strony konfliktu
Rzeczpospolita Kozacy zaporoscy
Dowódcy
Marcin Kalinowski
Stanisław Lanckoroński
Daniło Nieczaj
Siły
12 tysięcy kilkanaście tysięcy
Straty
nieznane do 10 tysięcy
brak współrzędnych

Bitwa pod Krasnembitwa stoczona między wojskami polskimi pod dowództwem hetmana polnego koronnego Marcina Kalinowskiego a wojskami kozackimi pod wodzą pułkownika Daniło Nieczaja w dniach 20–23 lutego 1651.

W trakcie powstania Chmielnickiego, podczas obowiązywania ugody zborowskiej (1649), kozacki pułkownik Nieczaj (uważany wśród Kozaków za drugą osobę po Bohdanie Chmielnickim) zaatakował wraz z siłami liczącymi kilkanaście tysięcy ludzi Bracławszczyznę (styczeń-luty 1651). Pośpieszył przeciw niemu hetman Kalinowski (wspomagany przez Stanisława Lanckorońskiego, wojewodę bracławskiego) z 12-tysięczną armią. Wojska kozackie zajęły Szarogród i zamierzały uderzyć na Bar, ale na wieść o nadciągających wojskach koronnych zatrzymały się w miasteczku Krasne[1].

W nocy 20 lutego 1651 pod Krasne szybkim marszem podeszły oddziały Kalinowskiego i korzystając z całkowitego zaskoczenia przeciwnika, uderzyły na miasteczko. Hetman podzielił swoje siły, a oddział dowodzony przez kasztelana Adama Hieronima Kazanowskiego zaatakował od drugiej strony. Bitwa szybko przekształciła się w rzeź oddziałów kozackich, a wśród zabitych znalazł się sam Nieczaj. Części Kozaków udało się jednak zbiec do miejscowego zamku. Krwawe walki trwały do 23 lutego, a hetman Kalinowski dawał w nich przykłady osobistego męstwa. Ostatecznie resztki oddziałów kozackich zostały zdziesiątkowane podczas próby ucieczki z zamku. Bitwa pod Krasnem zakończyła się całkowitym zwycięstwem Polaków, a straty Kozaków mogły wynieść nawet do 10 tysięcy ludzi[1].

Po tym sukcesie wojska Kalinowskiego ruszyły w głąb Ukrainy. Efektem zwycięstwa było zajęcie przez armię koronną kilku miejscowości (w tym Jampola, Szarogrodu i Czernijowiec). Porażka wojsk Kalinowskiego pod Winnicą z siłami Iwana Bohuna zakończyła kampanię i zmusiła hetmana do wycofania się pod skrzydła organizującej się armii królewskiej na Wołyniu[2][1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Władysław Andrzej Serczyk: Na płonącej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny 1648-1651. Warszawa: Książka i Wiedza, 1998, s. 328–329. ISBN 83-05-12969-1.
  2. Maciej Franz: Wojskowość Kozaczyzny Zaporoskiej w XVI-XVII wieku. Geneza i charakter. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004, s. 222. ISBN 83-73-22803-9.