Przejdź do zawartości

Cecylia Renata Habsburżanka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cecylia Renata Habsburżanka
Ilustracja
ilustracja herbu
Królowa Polski
Okres

od 12 września 1637
do 24 marca 1644

Jako żona

Władysława IV Wazy

Koronacja

13 września 1637

Poprzedniczka

Konstancja Habsburżanka

Następczyni

Ludwika Maria Gonzaga

Dane biograficzne
Dynastia

Habsburgowie

Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1611
Graz

Data i miejsce śmierci

24 marca 1644
Wilno

Miejsce spoczynku

Kraków

Ojciec

Ferdynand II Habsburg

Matka

Maria Anna Wittelsbach

Dzieci

Zygmunt Kazimierz Waza
Maria Anna Izabela

Cecylia Renata Habsburżanka (ur. 16 lipca 1611 w Grazu, zm. 24 marca 1644 w Wilnie) – królowa Polski, córka cesarza Ferdynanda II i Marii Anny Wittelsbach, żona króla polskiego Władysława IV, starosta golubski w latach 1638–1644[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość

[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo spędziła w Grazu, Wiedniu i Pradze[2]. Odebrała staranne wykształcenie. Oprócz języka niemieckiego znała również łacinę i włoski. Była osobą niezwykle pobożną i kulturalną, czym zyskiwała sobie sympatię innych ludzi. Uwielbiała muzykę i często występowała w przedstawieniach teatralnych[3].

Ślub i koronacja

[edytuj | edytuj kod]

Gdy trzydziestosiedmioletni Władysław zasiadł na tronie polskim, szlachta rozważała kwestię jego małżeństwa. Początkowo kandydatką na żonę była księżniczka francuska Ludwika Maria Gonzaga[4], jednakże panowie polscy zwrócili uwagę na Cecylię Renatę i po długich ustaleniach 9 sierpnia 1637 w kościele Świętego Augustyna w Wiedniu odbył się ślub per procura. Króla Władysława zastępował jego brat Jan Kazimierz. Właściwe zaślubiny odbyły się kościele Świętego Jana w Warszawie 12 września 1637[5]. Następnego dnia w tym samym kościele odbyła się koronacja. Była to pierwsza – od czasów panowania Władysława Łokietkakoronacja poza Krakowem, co wywołało oburzenie szlachty, która doprowadziła w 1638 do powstania uchwały zakazującej koronacji królewskich poza Krakowem[2].

Relacje z dworem

[edytuj | edytuj kod]

Małżeństwo z Władysławem nie należało do udanych. Mimo ślubu z Cecylią, król nie usunął z dworu swej faworyty Jadwigi Łuszkowskiej. Ostatecznie Cecylia wymusiła na mężu pozbycie się Łuszkowskiej poprzez wydanie jej za mąż za starostę mereckiego Jana Wypyskiego[3]. W 1638 królowa wraz z mężem przebywała w Baden koło Wiednia, gdzie utrzymywała kontakty z rodziną w Austrii. Utrzymywała również dobre stosunki z braćmi Władysława, Janem Kazimierzem i Karolem Ferdynandem. Pozostawała również w głębokiej przyjaźni z siostrą króla, Anną Katarzyną Konstancją[6].

Potomstwo i śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Podczas trwającego siedem lat małżeństwa Cecylia Renata była w ciąży trzy razy. 1 kwietnia 1640 urodziła Zygmunta Kazimierza, który zmarł w wieku siedmiu lat. 8 stycznia 1642 przyszła na świat córka Maria Anna Izabela, żyjąca zaledwie miesiąc. 23 marca 1644 Cecylia Renata wydała na świat martwą córkę[7], zaś następnego dnia zmarła wskutek zakażenia organizmu. Została pochowana w katedrze na Wawelu w Krakowie. Bez serca, które spoczęło w kościele w Warszawie[8]. Król boleśnie przeżył śmierć małżonki i nie krył żalu po jej odejściu. Cecylia pozostawiła po sobie dobrą pamięć wśród poddanych, którzy zapamiętali ją głównie z powodu jej świątobliwości[7].

Obraz Imię Data urodzenia Data śmierci
Zygmunt Kazimierz Waza 1640 1647
Maria Anna Izabela Waza 1642 1642

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
Karol
Styryjski

ur. 3 VI 1540
zm. 10 VII 1590
Maria
Wittelsbach 1)
ur. 21 III 1551
zm. 29 IV 1608
Wilhelm V
Wittelsbach
2)
ur. 29 IX 1548
zm. 17 II 1626
Renata
Lotaryńska 3)
ur. 20 IV 1544
zm. 22 V 1602
         
     
  Ferdynand II
Habsburg

ur. 9 VII 1578
zm. 15 II 1637
Maria Anna
Wittelsbach

ur. 8 XII 1574
zm. 8 III 1616
     
   

Władysław IV
Waza

ur. 9 VI 1595
zm. 20 V 1648
OO   12 IX 1637
Cecylia Renata
Habsburżanka

ur. 16 VII 1611
zm. 24 III 1644
                   
                   
                   
Zygmunt Kazimierz Waza
 ur. 1 IV 1640
 zm. 9 VIII 1647
 
Maria Anna Izabela
Waza
 ur. 8 I 1642
 zm. 7 II 1642
 
  1. córka Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki
  2. syn Anny Habsburg, córki Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki
  3. córka Krystyny Oldenburg, córki Chrystiana II Oldenburga i Izabeli Habsburg, córki Filipa I Pięknego i Joanny Szalonej

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich : 1454-1772. Toruń 1921, s. 87.
  2. a b M. Spórna, P. Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Kraków 2003, s. 106.
  3. a b S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 138.
  4. S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 184.
  5. S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 188.
  6. S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 140.
  7. a b S. Ochmann-Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006, s. 141.
  8. Bujak 1988 ↓, s. 17.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Literatura dodatkowa

[edytuj | edytuj kod]