Książęta oleśniccy

Książęta oleśniccy – wszyscy władcy stojący na czele księstwa oleśnickiego, a także noszący tytuł książęcy, od 1313 roku, kiedy powstało samodzielne księstwo, do 1884 roku, kiedy bezdzietnie zmarł książę Wilhelm August z dynastii Welfów, który nie sprecyzował, co ma się stać z księstwem po jego śmierci. W związku z tym księstwo stało się własnością Królestwa Prus⁣, a ⁣Oleśnica została lennem tronowym Hohenzollernów.

Tytuły książąt Oleśnicy nosili przedstawiciele dynastii Piastów śląskich (Piastowie oleśniccy), Podiebradów, Wirtembergów i Welfów.

#	Władca		Okres panowania/posaidania tytułu	Komentarz
1.	Bolesław oleśnicki		1312–1320/1321	syn Henryka III głogowskiego
2.	Konrad I oleśnicki		1320/1321–1366	syn Henryka III głogowskiego
3.	Konrad II Siwy		1366–1403	syn Konrada I oleśnickiego
4.	Konrad III Stary		1403–1412	syn Konrada II Siwego
5.	Konrad IV Starszy		1412–1416	syn Konrada III Starego. Współrządził w księstwie z Konradem V i niepełnoletnimi braćmi (Konradami VI i VII). W 1416 doszło do podziału księstwa, po którym otrzymał Prudnik, Kąty Wrocławskie i Bierutów. Od 1417 roku był biskupem wrocławskim[1][2]
6.	Konrad V Kącki		1412–1439	syn Konrada III Starego. Współrządził w księstwie z Konradem IV i niepełnoletnimi braćmi (Konradami VI i VII). W 1416 doszło do podziału księstwa, po którym otrzymał Oleśnicę, Milicz, Trzebnicę, Prusice, Wołów, Wąsosz i Żmigród[3][4]
7.	Konrad VI Dziekan		1412–1416	syn Konrada III Starego. Współrządził z braćmi do 1416 roku, kiedy doszło do podziału księstwa, po którym otrzymał Lubiąż i Ścinawę[5]
8.	Konrad VII Biały		1412–1416 1421–1450	syn Konrada III Starego. Współrządził ze starszymi braćmi (Konradami VI i VII) do 1416 roku, kiedy doszło do podziału księstwa, po którym otrzymał Kozielsk i Bytom. W 1421 roku zawarł porozumienie z Konradem V o wzajemnym sprawowaniu władzy w swoich księstwach i wzajemnego ich dziedziczenia[3][6]
9.	Konrad VIII Młody		1412–?	syn Konrada III Starego. Współrządził ze starszymi braćmi (Konradami VI i VII) do 1416 roku. Wówczas wstąpił do Zakonu krzyżackiego. W źródłach brak danych, czy faktycznie sprawował później władzę książęcą, czy tylko zachował tytuł książęcy[1]
10.	Konrad IX Czarny		1450–1471	syn Konrada V Kąckiego. Wraz z bratem porywa Konrada VII w 1450 roku i przejmuje włądzę w księstwie. Dochodzi do podziału księstwa, ale używana tytulatura nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, którą częścią władał[7]
11.	Konrad X Biały		1450–1492	syn Konrada V Kąckiego. Wraz z bratem porywa Konrada VII w 1450 roku i przejmuje włądzę w księstwie. Dochodzi do podziału księstwa, ale używana tytulatura nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, którą częścią władał[7]

#	Władca		Okres panowania/posaidania tytułu	Komentarz
1.	Henryk I Starszy		1495–1498	syn Jerzego z Podiebradów. Wyznaczony na księcia Oleśnicy przez Władysława II Jagiellończyka, który po bezpotomnej śmierci Konrada X był dysponentem księstwa[8]
2.	Jerzy Podiebradowicz		1498–1502	syn Henryka I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. Po jego bezdzietnej śmierci Oleśnica przeszła w ręce Karola I[9]
4.	Albrecht Podiebradowicz		1498–1511	syn Henryka I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie[9]
3.	Karol I Podiebradowicz		1498–1536	syn Henryka I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. W 1502 roku przejął włądzę w księstwie oleśnickim po śmierci Jerzego[9]
7.	Joachim Podiebradowicz		1536–1542	syn Karola I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. W 1542 wybrał stan duchowny[10][11]
5.	Henryk II Podiebradowicz		1536–1548	syn Karola I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. W 1543 roku doszło do podziału księstwa, po któym otrzymał Bierutów[12]
6.	Jerzy II Podiebradowicz		1536–1553	syn Karola I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. W 1543 roku doszło do podziału księstwa, po któym otrzymał Oleśnicę[12]
8.	Jan Podiebradowicz		1536–1565	syn Karola I. Po śmierci ojca z braćmi przejął władzę w księstwie. W 1543 roku doszło do podziału księstwa, po któym otrzymał Oleśnicę[12]
9.	Karol Krzysztof Podiebradowicz		1565–1569	syn Jana Podiebradowicza
10.	Henryk III Podiebradowicz		1568–1587	syn Henryka II. Od 1568 roku z bratem Karolem władał w księstwie[13]
11.	Karol II Podiebradowicz		1568–1617	syn Henryka II. Od 1568 roku z bratem Henrykiem III władał w księstwie. Od 1587 roku władał jako samodzielny książę[13]
12.	Henryk Wacław Podiebradowicz		1617–1639	syn Karola II. Po smierci ojca władał w Bierutowie, zostawiając sobie jedynie tytuł księcia Oleśnicy[14]
13.	Karol Fryderyk Podiebradowicz		1617–1647	syn Karola II[14]

#	Władca		Okres panowania/posaidania tytułu	Komentarz
1.	Sylwiusz Nimrod Wirtemberski		1647–1664	księciem Oleśnicy zostałw wyniku ślubu z córką Karola Fryderyka Podiebradowicza Elżbietą Marią[15]
2.	Karol Ferdynand Wirtemberski		1664–1668	syn Sylwiusza. Po śmierci ojca był niepełnoletni i opiekę sprawowała nad nim matka. W 1668 zmarł w Kassel. Poza tytułem księcia nie sprawował faktycznej władzy[16]
3.	Juliusz Zygmunt		1673–1684	syn Sylwiusza. Po śmierci ojca był niepełnoletni i opiekę sprawowała nad nim matka. W wyniku sporów między barćmi matka podzieliła w 1673 roku księstwo. W wyniku tego został księciem oleśnickim na Trzebnicy i Dobroszycach[16]
4.	Sylwiusz Fryderyk Wirtemberski		1673–1697	syn Sylwiusza. Po śmierci ojca był niepełnoletni i opiekę sprawowała nad nim matka. W wyniku sporów między barćmi matka podzieliła w 1673 roku księstwo. W wyniku tego został księciem oleśnickim[16]
5.	Chrystian Ulryk I Wirtemberski		1697–1704	syn Sylwiusza. Po śmierci ojca był niepełnoletni i opiekę sprawowała nad nim matka. W wyniku sporów między barćmi matka podzieliła w 1673 roku księstwo. W wyniku tego otrzymał Bierutów, a po śmierci Sylwiusza Fryderyka objął władzą w księstwie[17]
6.	Karol Fryderyk Wirtemberski		1704–1744	syn Chrystiana Ulryka I. Po śmierci ojca rządy opiekuńcze sprawował kuzyn Karol. W 1707 roku osiągnął pełnoletniość i rządził samodzielnie. W 1744 roku zrzekł się władzy[18]
7.	Karol Chrystian Erdmann Wirtemberski		1744–1792	syn Chrystiana Ulryka II

#	Władca		Okres panowania/posaidania tytułu	Komentarz
1.	Fryderyk August		1792–1805	księciem Oleśnicy zostałw wyniku ślubu z córką Karola Chrystiana Erdmanna Fryderyką Zofią. Formalnie objął władzę w 1795 roku[19]
2.	Fryderyk Wilhelm		1805–1815	bratanek Fryderyka Augusta. Otrzymał księstwo od króla Prus w wyniku bezpotomnej śmierci poprzednika[20]
3.	Karol II		1823–1825	syn Fryderyka Wilhelma. Po śmierci ojca do osiągnięcia pełnoletniości regencję sprawował Jerzy IV. W 1825 roku odstąpił prawa swojemu bratu[21]
4.	Wilhelm August		1825–1844	syn Fryderyka Wilhelma. Po śmierci ojca do osiągnięcia pełnoletniości regencję sprawował Jerzy IV. W 1825 objął pełnię władzy w księstwie[21][22]. Zmarł bezpotomnie i nie zabepzieczył praw do księstwa rodzinie. W rezultacie tego podzielono księstwo, a część z Oleśnicą i Bierutowem stała się lennem tronowym Hohenzollernów[21]

• MarekM. Gaworski MarekM., Zamek w Oleśnicy, Wydawnictwo Matiang, 2023, ISBN 978-83-64399-65-7 .
• WojciechW. Mrozowicz WojciechW., PrzemysławP. Wiszewski PrzemysławP., Oleśnica od czasów najdawniejszych po współczesność, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, 2006, ISBN 978-83-7432-164-8 .