Zum Inhalt springen

Fränkedef

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Frenkendorf
Wappe vo Frenkendorf
Wappe vo Frenkendorf
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Basel-Landschaft (BL)
Bezirk: Liestalw
BFS-Nr.: 2824i1f3f4
Poschtleitzahl: 4402
UN/LOCODE: CH FKD
Koordinate: 620800 / 261431Koordinate: 47° 30′ 12″ N, 7° 42′ 53″ O; CH1903: 620800 / 261431
Höchi: 337 m ü. M.
Flächi: 4.58 km²
Iiwohner: 6507 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.frenkendorf.ch
Bligg uff Fränkedef vom Lieschtler Schleifebärg
Bligg uff Fränkedef vom Lieschtler Schleifebärg

Bligg uff Fränkedef vom Lieschtler Schleifebärg

Charte
Charte vo FrenkendorfDütschlandKanton AargauKanton Basel-StadtKanton SolothurnKanton SolothurnBezirk ArliseBezirk LaufeBezirk SissachBezirk WaldeburgArisdorfAugstBuebedorfFrenkedorfFüllinsdorfGiebenachHersbergLauseLieschtelLupsigePrateleRamlinsburgSeltisbergZiefe
Charte vo Frenkendorf
w
Dialäkt: Baseldytsch

Fränkedef (usgsproche [ˈfræŋk͡xəd̥əf], hochdytsch Frenkendorf) isch e politischi Gmeind im Bezirk Lieschtel vom Kanton Basel-Landschaft in dr Schwiiz.

Fränkedef isch zwölf Kilometer vom Zentrum vo Basel und zwei Kilometer vor Kantonshauptstadt Lieschtel entfärnt. Dr Gmeinibann isch 14.5 Kilometer lang und kunnt in Berierig mit Füllschdrf (mit dene teilt me sich dr Bahnhof, uff Fränkedörfer Bode), Lieschtel, Brattele, Muttez und de soledurnische Nuglar-St. Pantaleon und Gämpe.

Fränkedef isch eini vo de wenige Gmeinde vom Kanton, wone historischs Wappe hett. Scho 1865 hett mes bim Bau vom Dorfbrunne igmeisslet.

S Wappe stellt uff blauem Grund en zunäämende wysse Halbmond dar, wo e studierends Gsicht macht. D Farbe kemme vom Familiewappe vo de Herre vo dr Schaueburg (Schöwenberch), wo die gliichnamigi Burg im 12. Joorhundert baut hän. D Burg stoht aber uf Lieschtler Bann. D Schaueburger sin bis zu ihrem Usstärbe Ändi vom 14. Joorhundert d Lehnsträger vom Dorf gsi. Nochhär isch es in Basler Bsitz gange.

S Wappe ka me au no am Dachgiibel vo dr Basler Barfiesserchile (Seibichile) gseh.

Fränkedef isch 1249 s'erschte Moll urkundlig erwähnt worde. Ursprynglich isch s Dorf von ere alemannische Sippe unter dr Fierig vomene Maa mitem Name Franko gryndet worde. Vo däm kunnt au dr Ortsname (Dorf vom Franko). Ganz am Aafang hett dr Ort aber Frankovilare gheisse, dr hyttig Name gitts sit 1302.

Durchs Dorf hett zu de Zyt vo de Reemer e Stroos gfiehrt, wo vo Augusta Raurica noch Lieschtel yber dr Oberi Hauestei ins Mittelland gfiehrt hett. Das isch beleit, will me Münze gfunde hett. Die gliich Strooss hett spöter denn au de Basler Siidebandwäberei dient.

Am 3. Auguscht 1833 isch es an dr Gränze zu Brattele a dr Hülfteschanz zunere bewaffnete Usandersetzig zwüsche Baselstedtische Truppe und Baselbieter Freiheitskämpfer ko. D Baselbieter hän gunne, e Gmetzel unter de besiigte Basler verastaltet und dr Kanton Basel-Landschaft isch entstande.

En schlichte Obelisk uss rotem Sandstei im Wäldli nerdlig vom Friidhoof üsseri Egg erinnert an das Ereignis. S Dänkmool isch aber fascht in Vergässeheit groote.

  • Hans-Rudolf Heyer: Die Kunstdenkmäler des Kantons Basel-Landschaft, Band II: Der Bezirk Liestal. Hrsg. von der Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK. Bern 1974 (Kunstdenkmäler der Schweiz Band 62). ISBN 3-7643-0727-7. S. 105–122.
 Commons: Fränkedef – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Frenkendorf“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.