Ir al contenido

Bavaro central

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bavaro central
Mittlboarisch
Variedaz d'o bavaro

Extensión d'o bavaro central
Localización cheografica
Estau {{{estau}}}
País {{{país}}}
Rechión {{{rechión}}}
Parlau en Alta Bavera
Baixa Bavera
Flachgau
Alta Austria
Baixa Austria
Viena
Lugars principals Múnich, Ratisbona, Passau, Salzburgo, Linz, Viena, Graz, Sopron
Estatus
Atras denominacions {{{atras denominacions}}}
Charradors
Oficial en
Reconoixiu en {{{reconoixiu}}}
Regulau por
Vitalidat Muit alta
Escritors principals
Rasgos dialectals
Clasificación lingüistica
Indoeuropea
Codigos
ISO 639-1
ISO 639-2 gem
ISO 639-3 bar
SIL bar

O bavaro central (en bavaro Mittlboarisch) ye un dialecto d'o idioma bavaro. Se charra en a Baixa y l'Alta Bavera, a o sud de l'Alto Palatinato, en Flachgau, en l'Alta Austria, a Baixa Austria y Viena gesprochen. En zonas mugants d'o Tirol, Salzburgo (sin Flachgau), l'Alta Estiria y Burgenland se charran variedaz d'o subdialecto bavaro central meridional.

Iste dialecto tien muita influyencia sobre os dialectos bavaros meridional y septentrional , ya que cuasi todas as grans ciudaz de l'aria de distribución d'o bavaro se troban en compleganza d'o Danubio; lo que fa que o bavaro central tienga un gran prestichio mesmo difuera d'as arias a on se charra. As diferencias rechionals entre as variedaz d'as tierras baixas d'o Danubio entre o río Lech y o Leitha son por un regular menors que entre as diferents vals que composan o dominio d'o bavaro meridional.

Caracteristicas

[editar | modificar o codigo]

Una caracteristica cheneral d'iste dialecto ye que as consonants oclusivas xordas como p, t, k se sonorizan como b, d, g, por eixemplo Bèch, Dåg, Gnechd (en alemán stándard "Pech, Tag, Knecht"). Manimenos a k- se conserva xorda si va en posición inicial debant d'una vocal (por eixemplo en Khuá, debant de l'alemán stándard "Kuh"). Amás as parolas con rematanza en -n tienden a nasalizar a vocal precedent, desapareixiendo amás a "n" final como en kôô (en alemán stándard "kann", tamién sin nasalizar ko) u Môô (en alemán stándard "Mann", tamién sin nasalizar Mo). A nasalización u no d'a vocal pende de cada rechión.

Subdialectos

[editar | modificar o codigo]

O bavaro central se gosa dividir en bavaro central occidental (en bavaro Westmittlboarisch, tamién conoixito como "bavaro viello"[1]) y bavaro central oriental (en bavaro Ostmittelbairisch). A muga entre as dos variedaz se troba en l'Alta Austria, encara que debiu a la fuerte presión d'o dialecto vienés se ye desplazando enta a muga entre Bavera y Austria. As variedaz central septentrional y central meridional son de transición enta os respectivos dialectos septentrionals y meridionals.

Referencias

[editar | modificar o codigo]


Variedatz d'o bavaro
Bavaro septentrional | Bavaro central | Bavaro meridional