Enozis

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
1930-cu illərdə Kipr Respublikasında yunanlar tərəfindən təşkil edilmiş mitinqdə qaldırımış enozis pankartı.

Enozis (yun. Ένωσιςazərb. birlәşmә, birlik, ittifaq‎)Yunanların yaşadıqları ərazilərin Yunanıstanla birləşdirilməsi uğrunda millətçi hərəkatı.

Enozis termini ilk dəfə 1830 ildə, müstəqil yunan dövləti yaradıldıqdan sonra meydana gəlmişdi. Hərəkata pravoslav kilsəsi başçılıq edirdi. Kiprin Türkiyə və İngiltərəyə tabe olduğu dövrlərdə Kiprdə də yayılmışdı. 1960 ildə Kipr respublika elan olunduqdan sonra enozis şüarı Yunanıstanın və Kiprin mürtəce qüvvələri tərəfindən adanın dövlət müstəqilliyinin ləğv olunması məqsədilə istifadə edilmişdir. 1974 ildə Yunanıstan xuntasının və Kiprin yunan icmasının enozisi hərbi yolla həyata keçirməyi nəzərdə tutan uğursuz cəhdi Türkiyənin məhdud qüvvələrinin adanın şimalına çıxarılması və türk icması tərəfindən Şimali Kipr Türk Respublikasının yaradılması ilə nəticələnmişdir. Türkiyə ilə müharibə təhlükəsi Yunanıstanda xalqı ayağa qaldırmış və hakimiyyətdə olan "qara polkovniklər"in hərbi-faşist diktaturası süquta uğramışdır.