Ігар Аляксандравіч Карпаў
Ігар Аляксандравіч Карпаў | |
![]() | |
Дата нараджэньня | 4 чэрвеня 1957 (67 гадоў) |
---|---|
Месца вучобы | |
Занятак | лекар, інфэкцыяніст, выкладчык, вынаходнік, навуковец, дасьледнік |
Навуковая сфэра | мэдыцына |
Месца працы | |
Вядомы як | галоўны інфэкцыяніст Беларусі |
Навуковая ступень | доктар навук (2000) |
Навуковы кіраўнік | Пётар Лявонавіч Новікаў |
Вучні | Мікіта Салавей[4], Людміла Анісько[5] |
Узнагароды | |
І́гар Алякса́ндравіч Ка́рпаў (нар. 1957) — беларускі лекар-інфэкцыяніст.
Галоўны пазаштатны інфэкцыяніст Міністэрства аховы здароўя Беларусі[6][7]. Загаднік катэдры інфэкцыйных захворваньняў Беларускага дзяржаўнага мэдычнага ўнівэрсытэту (з 2000 году)[8]. Доктар мэдычных навук (2000) і прафэсар (2003)[9]. Народны лекар Беларусі (2020)[10]. Сябар-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2021)[11]. Навуковец году Беларусі (2023). Выдатнік аховы здароўя Беларусі (1998, 2009). Ляўрэат ганаровых граматаў Савету міністраў Беларусі, Міністэрства аховы здароўя Беларусі (2000, 2006, 2012), Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2013) і Нацыянальнага сходу Беларусі, а таксама ўзнагароды імя Ўсевалада Ігнатоўскага[12].
Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У 1974 годзе з залатым мэдалём скончыў сярэднюю школу № 13 у Першамайскім раёне Менску (вул. Сядых, д. 66). У 1980 годзе скончыў Менскі дзяржаўны мэдычны інстытут (МДМІ), дзе навучаўся на лекавым факультэце. У 1980—1982 гадох працаваў у 4-й гарадзкой клінічнай лякарні Менску (вул. Розы Люксэмбург, д. 110). У 1982—1985 гадох быў асьпірантам катэдры інфэкцыйных хваробаў МДМІ, дзе з 1985 году стаў асыстэнтам катэдры. У 1986 годзе абараніў кандыдацкую дысэртацыю паводле спэцыяльнасьці інфэкцыйныя хваробы пад навуковым кіраўніцтвам прафэсара Пятра Лявонавіча Новікава. У 1996 годзе атрымаў навуковую годнасьць дацэнта[13]. У 2000 годзе атрымаў навуковую ступеню доктара мэдычных навук і заняў пасаду загадніка катэдры інфэкцыйных хваробаў БДМУ. У 2003 году займеў навуковую годнасьць прафэсара. У 2013 годзе быў узнагароджаны мэдалём «За працоўныя заслугі»[12].
28 ліпеня 2017 году паведаміў, што ў Беларусі каля 33 000 чалавек мелі хранічны гепатыт С. Ігар Карпаў адзначыў, што для яго лячэньня «Рэб-фарма» вырабляла гепасофт цаной 404 рублі на аснове эгіпецкага сафасбувіра[14]. 18 сьнежня 2017 году А. Лукашэнка падпісаў Указ № 451 «Аб узнагароджаньні», паводле якога Ігара Карпава ўганаравалі годнасьцю «Заслужаны лекар Рэспублікі Беларусь»[15][16]. 30 ліпеня 2019 году Ігар Карпаў заўважыў наконт абсьледаваньня на вірус гепатыту С: «Мы накіроўваем на аналіз пэўныя групы, у прыватнасьці, мэдычных працаўнікоў, якія кантактуюць з крывёй, вайскоўцаў, супрацоўнікаў органаў унутраных справаў, цяжарных жанчынаў, людзей, якія хварэюць на ВІЧ-інфэкцыю і тубэркулёз, знаходзяцца на гемадыялізе. Здаць аналіз сёньня можна ў любой амбуляторыі». Карпаў таксама дадаў: «Дзякуючы прышчэпкам, захваральнасьць на гепатыт В зьнізілася больш чым у 20 разоў у параўнаньні з пачаткам 2000-х. З гэтага пэрыяду, дарэчы, прынцыпова зьнізілася і захваральнасць на гепатыт А»[17].
Каронавірусная пандэмія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
24 студзеня 2020 году на прэс-нарадзе ў Міністэрстве аховы здароўя Беларусі наконт уханьскага каронавірусу паведаміў: «Каронавірусная інфэкцыя знаходзіцца ў чалавечай папуляцыі даўно. Калі яна трапіла да людзей, можна высьветліць дзякуючы сучасным тэхналёгіям у вірусалёгіі. Сам вірус быў выяўлены ў 60-х гадах мінулага стагодзьдзя. Да пачатку 2000-х былі апісаны тры каронавірусы, якія трапілі ад жывёлаў да чалавека і маглі выклікаць захворваньні. У структуры рэсьпіраторных вірусных інфэкцыяў яны займалі 8—10%». Пра выяўленьне інфэкцыі ўханьскага каронавіруса Карпаў дадаў: «Першы выпадак заражэньня зафіксаваны 31 сьнежня мінулага году. А ўжо сёмага студзеня быў расшыфраваны геном гэтага віруса, 12 студзеня з яго генатыпам магло азнаёміцца ўсё мэдычнае асяродзьдзе ў сьвеце». Ігар Карпаў таксама патлумачыў: «Хворыя павінныя атрымліваць дэзынтаксыцыйную тэрапію, рэсьпіраторную падтрымку, прымаць гарачкапаніжальныя і абязбольвальныя сродкі. Акрамя таго, неабходна лячэньне магчымых ускладненьняў». Сярод іншага, Карпаў адзначыў катаральныя сымптомы і пад’ём тэмпэратуры: «Назіраюцца насмарк, кашаль, магчымы кан'юнктывіт (запаленьне сьлізьніцы вока), дыярэйныя ўскладненьні». Пры гэтым ён заклікаў: «Калі вы прыехалі з-за мяжы, у тым ліку зь Кітаю, і ў вас зьявіліся рэсьпіраторныя сымптомы, вы павінныя зьвярнуцца па мэдычную дапамогу і паведаміць лекару, зь якой краіны прыехалі. Да такіх хворых павышаная ўвага, да атрыманьня вынікаў лябараторных аналізаў яны падлягаюць ізаляцыі». Таксама ён падкрэсьліў: «Першыя 17 чалавек, якія пайшлі з жыцьця ад каронавіруснай інфэкцыі ў Кітаі, былі старэйшыя за 60 гадоў і мелі шэраг цяжкіх спадарожных хваробаў». Урэшце, інфэкцыяніст зьвярнуў увагу: «Можа здарыцца вірусная пнэўманія. Яна ў большай ступені магчымая ў людзей з аслабленым імунітэтам»[18]. Пры гэтым дадаў, што сталыя людзі зь некалькімі хранічнымі хваробамі мелі найбольшую схільнасьць да ўскладненьняў[19].
6 лютага 2020 году ў перадачы «Нічога асабістага» на «Агульнанацыянальным тэлебачаньні» заявіў са спасылкай на зьвесткі Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя (Швайцарыя), што каронавірус разбураецца за час шматдзённай дастаўкі пасылкі з-за мяжы[20]. 2 сакавіка на брыфінгу Мінаховы здароўя з нагоды каронавіруснай пандэміі адзначыў: «Каронавірус мае найдаўжэйшы РНК, генэтычная структура яго надзвычай шырокая ў параўнаньні зь іншымі вірусамі, і ў яго шмат падставаў для мутацыяў. А мутацыя — гэта магчымасьць пэўнай адаптацыі да іншых жывых арганізмаў. Каронавірусы знайшлі ня толькі ў сысуноў, але і ў птушак. Пішуць, што знойдзены каронавірус у рэптыліяў». Ён падкрэсьліў: «Усяго апісана 37 відаў каронавірусаў. 8 зь іх могуць выклікаць захворваньні рознай ступені цяжкасьці. І ня толькі рэсьпіраторныя захворваньні. Ёсьць вірус, які выклікае кішачныя інфэкцыі. Іх добра ведалі яшчэ да ХХІ стагодзьдзя. Гэта дастаткова старыя вірусы, адсачылі іх гісторыю — калі яны ўвайшлі ў папуляцыю сысуноў — выявілася, некалькі соцень гадоў таму». Сярод іншага, Карпаў згадаў тры чыньнікі хады каронавіруснай інфэкцыі: асяродзьдзе, тэмпэратуру і вільготнасьць. Ён заўважыў, што пры каронавірусе акцэнт робіцца перш за ўсё на сымптаматыку кашлю, бо пры ім хворы больш заразны. Таксама Карпаў распавёў, што проба на каронавірус, вырабленая ў Беларусі пад наглядам СААЗ, «займае ня больш за содні»[21]. 19 сакавіка паведаміў пра лячэньне каронавіруснай інфэкцыі ў Беларусі: «11 чалавек з тых, хто знаходзіцца ў стацыянары цяпер, маюць першае адмоўнае абсьледаваньне на каронавірус. Гэта значыць, што ў хуткім часе яны будуць выпісаныя і пераведзеныя на амбуляторны рэжым»[22].
6 красавіка патлумачыў наконт зьбіваньня тэмпэратуры: «Раю ўжываць перш за ўсё парацэтамол і лекавыя прэпараты на яго аснове. У дачыненьні выкарыстаньня ў якасьці гарачкапаніжальнага сродку пры каронавіруснай інфэкцыі ібупрафэна замежныя экспэрты адклікаюцца даволі стрымана»[23]. 22 красавіка на стрыме Мінаховы здароўя паведаміў: «Калі размова ідзе пра вірусную пнэўманію, у тым ліку і каронавірусную, парушаецца судзінная праніклівасьць, працэс ідзе дыфузна (расьсеянна), а не лякальна. На кампутарнай тамаграфіі ўзьнікае карціна з дыфузным паражэньнем лёгкіх». Сярод іншага, Карпаў згадаў айчынны супрацьвірусны лек «Флюстоп», які быў дзейным пры грыпозным зьмяненьні ў лёгкіх. Таксама ён зьвярнуў увагу на ўскладненьні ад каронавірусу: «Па-першае, разьвіваюцца больш цяжкія формы хваробы, асабліва ў сталых людзей — з пнэўманіяй, дыхальнай недастатковасьцю. Пазалёгачныя ўскладненьні ўзьнікаюць значна радзей. Гэта сэрцавыя ўскладненьні, калі пацыенту патрабуецца падтрымка артэрыяльнага ціску інфузійнай тэрапіяй. Нячаста, але ўзьнікае ныркавая недастатковасць. Ну і тое, што асабліва хвалюе спэцыялістаў, якія займаюцца рэанімацыяй хворых, гэта так званы сындром поліарганнай недастатковасьці, калі функцыянальныя парушэньні ёсьць з боку розных органаў і сыстэмаў». Карпаў дадаў, што паводле парады СААЗ для лекаваньня каронавіруснай інфэкцыі найбольш часта прымянялі хлёрахін у спалучэньні з азітраміцынам. Ён таксама патлумачыў уклад��аньне хворых на жывот у стацыянары: «Гэта эфэктыўная мэтодыка, якая дазваляе пацыенту дыхаць і, што называецца, расправіць лёгкія. Наш галоўны рэаніматоляг выкладваў хворага на жывот, даваў больш інтэнсіўны паток тлену, і на вачах павялічвалася насычэньне (крыві тленам)»[24][25].
15 траўня 2020 году Ігар Карпаў паведаміў пра свой удзел у экспэртнай групе нагляду за пандэміяй каронавірусу: «Былі ва ўсіх рэгіёнах, літаральна аб’яжджаючы ўсе раёны, усе значныя лякарні»[26]. 5 чэрвеня Мінаховы здароўя Беларусі паведаміла пра адкліканьне ў 2-х брытанскіх мэдычных часопісах дасьледаваньня пра выкарыстаньне хлёрахіну і гідраксілхлёрахіну для лячэньня ад каронавірусу. Пры гэтым Карпаў заявіў, што адкліканьне паслужыла «сыгналам для ўзмацненьня кантролю пры лячэньні пацыентаў хлёрахінам і гідраксіхлёрахінам»[27]. 7 жніўня 2020 году А. Лукашэнка прысвоіў Ігару Карпаву ганаровую годнасьць «Народны лекар Беларусі»[28][29]. Дагэтуль гэтую годнасьць мелі акадэмік Ігнат Антонаў (1992) і Аляксандар Скачко (1994), які ўзначальваў 9-ю гарадзкую клінічную лякарню ў Менску[30].
16 жніўня 2020 году абнародаваў зварот наконт зьбіцьця ўдзельнікаў пасьлявыбарчых пратэстаў у ізалятары часовага ўтрыманьня на 1-м завулку Акрэсьціна ў Менску. У сваім звароце Карпаў адзначыў: «Неабходныя апэратыўныя сьледчыя дзеяньні і жорсткія судовыя рашэньні па кожным выпадку гэтай брыдоты». Сярод іншага, ён заявіў: «Нам (лекарам) ня дадзена палярызаваць пацыентаў. Яны для нас усё адзіныя — нашыя і замежныя грамадзяне, якія маюць патрэбу ў дапамозе. Незалежна ад палітычнага лягера, да якога яны належаць. І яны павінныя атрымаць гэтую дапамогу — нягледзячы на ўсю палярызацыю меркаваньняў». Урэшце, ён падкрэсьліў: «Садысты павінныя быць выяўленыя і ізаляваныя, у гэтым зацікаўленыя, па-мойму, усе». Зварот таксама падпісалі лекарка найвышэйшай катэгорыі Мая Казачэнка, загаднік катэдры інфэкцыйных хваробаў БелМАПА Юры Горбіч, прафэсар Зьміцер Данілаў, дацэнт Мікіта Салавей і асыстэнт Зьміцер Літвінчук[31].
3 лістапада 2020 году адзначыў, што найбольш выніковым захадам супраць каронавіруса застаецца аддаленасьць, бо вірус існуе ў выглядзе дыспэрсных часьцінак і кропель, таму пэўны час захоўвае жыцьцяздольнасьць на паверхнях. Другім захадам назваў праветрываньне памяшканьня, бо дыспэрсныя часьцінкі ў паветры выдаляюцца яго патокам. Урэшце, заўважыў, што маскі значна зьнізяць вірусную масу, якая цыркулюе ў паветры, можа выдзяляцца і ператварыцца ў дыспэрсныя часьцінкі, таму іх нашэньне вельмі важна ў памяшканьні[32]. 5 лістапада паўторна ўзначаліў групу экспэртаў для кансультаваньня інфэкцыяністаў наконт каронавірусу па ўсёй Беларусі[33]. 11 лістапада паведаміў, што вырашана пашырыць працу групаў нагляду за каронавіруснай пандэміяй за кошт адмыслоўцаў з вобласьцяў[34]. 13 лістапада ў сумесным камэнтары зь Юрыем Горбічам прызнаў наконт захваральнасьці на каронавірусную інфэкцыю ў Беларусі: «Сапраўды, прыкладна ў 20% пацыентаў захворваньне можа працякаць цяжка (з разьвіцьцём дыхальнай недастатковасьці), каля 5% такіх пацыентаў стануць яшчэ і рэанімацыйнымі»[4].
26 лістапада паведаміў, што падчас выпрабаваньня расейскай прышчэпкі ад каронавірусу ў Расеі імунітэт разьвіўся ў больш як 80% добраахвотнікаў. Пры гэтым прызнаў, што больш устойлівы імунітэт на каронавірус утвараўся ў тых, хто перанёс хваробу больш цяжка. Чыньнікамі паўторнай інфэкцыі назваў павышаны індэкс масы цела, цукровы дыябэт, гіпэртанію, ішэмічную хваробу сэрца, хранічную абструктыўную хваробу лёгкіх і рак. Сярод іншага, заявіў: «Калі ў маі зьявіліся першыя вынікі дасьледаваньня СААЗ, я напісаў дакладную запіску аб прыпыненьні выкарыстання гідроксіхлёрахіну. Аднак, што ня часта бывае, ня быў падтрыманы сваімі калегамі. Бо эфэкт у некаторых выпадках бачылі, выбраўшы адпаведныя кантынгенты, пры строгім маніторынгу сэрцавай праводнасьці». Ігар Карпаў заўважыў, што тацылізумаб эфэктыўны супраць каронавірусу падчас звышзапаленьня, а рэмдэсівір — у першыя 10 дзён захворваньня пры адсутнасьці патрэбы ў штучнай вэнтыляцыі лёгкіх. Ён таксама згадаў, што ў Беларусі «пераважае лёгкае цячэньне хваробы, якую цалкам можна лячыць дома і якая заканчваецца акрыяннем на другім тыдні нават пры наяўнасьці няцяжкай двухбаковай пнэўманіі». Разам з тым, інфэкцыяніст папярэдзіў, што часьцей за ўсё пагаршэньне надыходзіць напрыканцы першага тыдня хваробы. Урэшце, ён паведаміў, што ў краіне арганізаваныя кол-цэнтры, куды можна зьвяртацца з пытаньнямі наконт каронавірусу[35].
23 лютага 2021 году зрабіў расейскую прышчэпку ад каронавірусу «Спадарожнік V»[36]. 6 красавіка ў інтэрвію газэце «Беларусь сёньня» заявіў: «Трэба прышчапіць каля 60% насельніцтва і больш, тады праблема каронавіруса будзе стаяць ня так востра». Ён таксама паве��аміў, што каронавірус амаль выцесьніў грып. Сярод іншага, Карпаў адзначыў, што добра дапамагаюць імунаглабуліны, антыкавідная плязма, рэчывы, якія здымаюць цытакінавы шторм, а таксама лекі, якія пры правільным выкарыстаньні ўзьдзейнічаюць на сам вірус[37]. 23 чэрвеня распавёў, што інкубацыйны пэрыяд індыйскага штама ўханьскага каронавіруса складаў ад 2-х да 10 дзён, што было менш чым у ранейшых штамаў[38]. 23 верасьня на анлайн-сустрэчы ў Горадні заўважыў: «Большасьць людзей, якія захварэлі, заразіліся ад асобаў, што ня мелі сымптомаў захворваньня». Пры гэтым адзначыў, што пацыенты з бранхіяльнай астмай і хранічнай абструктыўнай хваробай лёгкіх мусяць абавязкова прышчапіцца ад каронавіруса. Наконт паўторнай прышчэпкі заявіў: «Ёсьць тыя, у каго не выпрацоўваецца імунітэт, іх 7—8%. Гэта людзі з імунадэпрэсіяй, у тым ліку ўзроставай, асобы, у якіх ёсьць верагоднасьць цяжкага цячэньня хваробы. У такіх выпадках трэцяя вакцынацыя, або бустэрная, паказана». Пра непрызнаньне расейскай прышчэпкі ў Эўразьвязе прызнаў, што камісію ацэнкі вытворчасьці не задаволіў завод для яе выпуску. Разам з тым, заўважыў: «Спадарожнік V» выкарыстоўваюць 70 краінаў, сярод іх немаленькія нябедныя азіяцкія краіны". Урэшце, згадаў, што прышчапляцца варта цягам 2—10 тыдняў пасьля поўнага акрыяньня[39].
20 кастрычніка 2021 году заявіў: «Большасць выпадкаў у цяперашні час — гэта вірус дэльта» зь Індыі. Пры гэтым Карпаў заўважыў: «Яго колькасьць у верхніх дыхальных шляхах больш значная, што і абумоўлівае больш лёгкую перадачу». На гэтай падставе сустракаецца больш 40—50-гадовых пацыентаў. Ён адзначыў, што звычайна інкубацыйны пэрыяд індыйскага дэльта-штама доўжыцца 4—6 содняў, і дадаў: «Калі раней пагаршэньні наступалі на 8—9-ы дзень, то цяпер — на 6—7-ы». У якасьці асаблівасьці назваў пачатак з насмарка і магчымае ўзьнікненьн млосьці, рвоты і паносу. Урэшце, падкрэсьліў: «У Індыі трагедыя дасягнула такіх маштабаў ня толькі таму, што зьявіўся новы штам, але і таму, што людзям надакучыла эпідэмія і абмежаваньні ў побытавай і прафэсійнай дзейнасьці. Сталі грэбаваць дыстанцыяваньнем, рэсьпіраторным этыкетам, што і спрыяла распаўсюджваньню віруса»[40]. 17 сьнежня 2021 году 2021 году Агульны сход Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі з удзелам каля 300 прадстаўнікоў абраў 16 сябраў-карэспандэнтаў, сярод якіх быў Ігар Карпаў[41]. 13 студзеня 2023 году Нацыянальная акадэмія навук Беларусі надала Карпаву годнасьць «Навукоўцы году Беларусі» за ўкараненьне інавацыйных спосабаў дыягностыкі і лячэньня інфэкцыяў[12].
Навуковая дзейнасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
На 2023 год напісаў звыш 500 навуковых працаў, у тым ліку 30 аўтарскіх пасьведчаньняў на вынаходзтвы, звыш 20 інструкцыяў прымяненьня, 9 супольных выданьняў і 4 манаграфіі. Асноўныя працы прысьвяціў укараненьню лячэньня ВІЧ-інфэкцыі і хранічнага віруснага гепатыту, грыпу, уханьскага каронавірусу, бактэрыяльнага і віруснага сэпсісу, нэўраінфэкцыяў і нозакаміяльных ускладненьняў. Упершыню ў Беларусі стварыў сетку лекаваньня хворых на вірус імунадэфіцыту чалавека ў інфэкцыйных стацыянарах. Распрацаваў парадак лячэньня ў Беларусі бактэрыяльных хваробаў. Зь 2020 году займаў пасаду намесьніка кіраўніка Рэспубліканскай міжведамаснай працоўнай групы пераадоленьня ўханьскага каронавірусу. Быў сябрам Эўрапейскага таварыства клінічнай мікрабіёлягіі і інфэкцыйных хваробаў (ЭТКМІХ; Швайцарыя), Міжнароднай арганізацыі рацыянальнага прымяненьня антыбіётыкаў, Усходнеэўрапейскай акадэміі ВІЧ і СНІД, а таксама кіроўнага камітэту ВІЧ і СНІД Эўрапейскага аб’яднаньня вывучэньня інфэкцыйных хваробаў[12].
Падрыхтаваў 9 кандыдатаў і 3-х дактароў навук. Старшыня Рады абароны дысэртацыяў паводле спэцыяльнасьці 03.18.04 пры Беларускім дзяржаўным мэдычным унівэрсытэце. Сябра рэдакцыйных радаў 6 навуковых часопісаў[42].
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ https://nasb.gov.by/bel/news/12799/
- ^ а б https://blr.belta.by/society/view/vuchonym-goda-nan-belarusi-u-2022-godze-stau-doktar-medytsynskih-navuk-igar-karpau-123599-2023/
- ^ https://smartdoctor.by/karpov
- ^ а б Ігар Карпаў, Юры Горбіч. Каментарый Ігара Карпава і Юрыя Горбіча // Газэта «Зьвязда», 13 лістапада 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Вольга Паклонская. Як каронавірус заахвоціў узяцца за доктарскую дысэртацыю // Газэта «Зьвязда», 16 ліпеня 2022 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Хрысьціна Курловіч. Уздым захваральнасьці на грып у Беларусі чакаецца ў студзені-лютым // Беларускае тэлеграфнае агенцтва, 22 лістапада 2012 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Галоўныя пазаштатныя спэцыялісты // Міністэрства аховы здароўя Беларусі, 2023 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Бескантрольны прыём антыбіётыкаў можа прывесьці да сур'ёзных ускладненьняў - мэдык // БелТА, 23 лістапада 2015 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Мінздароўя: дыягназ дзяўчыны, якая прыляцела з Кітая, — грып B // «Эўрапейскае радыё для Беларусі», 23 студзеня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Ганаровае званьне «Народны ўрач Беларусі» прысвоена Ігару Карпаву // БелТА, 7 жніўня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Надзея Нікалаева. Шэрагі акадэмікаў папоўніліся // Зьвязда : газэта. — 21 сьнежня 2021. — № 246 (29615). — С. 6. — ISSN 1990-763x.
- ^ а б в г Вучоным года НАН Беларусі ў 2022 годзе стаў доктар мэдыцынскіх навук Ігар Карпаў // БелТА, 13 студзеня 2023 г. Архіўная копія ад 13 студзеня 2023 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Карпаў Ігар Аляксандравіч (рас.) // «Соты Мэдыкал», 2023 г. Праверана 27 студзеня 2023 г.
- ^ Іна Студзінская. Сьмяротнасьць ад гепатыту перавышае сьмяротнасьць ад СНІДу // Беларуская служба Радыё «Свабода», 28 ліпеня 2017 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Сярод узнагароджаных прэзыдэнтам прадстаўнікі адукацыі // «Настаўніцкая газэта», 21 сьнежня 2017 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ А. Лукашэнка. Указ прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь ад 18 сьнежня 2017 г. № 451 «Аб узнагароджаньні» // Нацыянальны прававы партал Беларусі, 21 сьнежня 2017 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Алена Кравец. «Вылечым усіх» // Зьвязда : газэта. — 31 ліпеня 2019. — № 142 (29009). — С. 8. — ISSN 1990-763x.
- ^ Алена Кравец. Вірус з «Каронай» // Зьвязда : газэта. — 28 студзеня 2020. — № 142 (29009). — С. 1, 4. — ISSN 1990-763x.
- ^ Вольга Стружынская. Міністэрства аховы здароўя: У Беларусі няма выпадкаў заражэньня каронавірусам // Партал «Здаровыя людзі», 29 студзеня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Інфэкцыяніст: пакуль пасылка з Кітая дабярэцца да Беларусі, вірус памрэ // «Эўрапейскае радыё для Беларусі», 6 лютага 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Іна Студзінская. Галоўны інфэкцыяніст краіны: «Існуе 37 відаў каронавірусу» // Беларуская служба Радыё «Свабода», 2 сакавіка 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Яшчэ 11 хворых на каронавірус беларусаў атрымалі першы адмоўны тэст // Беларускае тэлеграфнае ��генцтва, 19 сакавіка 2020 г. Архіўная копія ад 19 сакавіка 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ «Менск-Навіны». Галоўны пазаштатны інфэкцыяніст патлумачыў, калі трэба прымаць парацэтамол // Газэта «Зьвязда», 19 сакавіка 2020 г. Архіўная копія ад 6 красавіка 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Алена Кравец. «На вялікія выхадныя просім усіх заставацца дома» // Зьвязда. — 23 красавіка 2020. — № 79 (29193). — С. 1, 3.
- ^ Вольга Стружынская. Дэзынфэкцыя кватэры і лячэньне каронавіруснай інфэкцыі // Партал «Здаровыя людзі», 22 красавіка 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Тэлеканал «Беларусь 1». Экспэртныя групы правяраюць бальніцы Менска // Белтэлерадыёкампанія, 15 траўня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Артыкулы, якія паўплывалі на лячэньне каронавіруснай інфэкцыі хлёрахінам, адкліканыя // «Эўрарадыё», 5 чэрвеня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Варвара Марозава. «Мы змаглі яшчэ раз убачыць і ацаніць, якія незвычайныя людзі жывуць сярод нас» // Зьвязда. — 8 жніўня 2020. — № 153 (29267). — С. 1, 2.
- ^ Тэлеканал «Беларусь 1». Упершыню ў краіне прысвоена ганаровае званьне «Народны ўрач Беларусі» // Белтэлерадыёкампанія, 7 жніўня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Ігару Карпаву прысвоена званьне «Народны доктар Беларусі» // Партал «Наша ніва», 7 жніўня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Tut.by. Народны лекар Беларусі асудзіў гвалт у дачыненьні да людзей // Газэта «Новы час», 16 жніўня 2020 г. Архіўная копія ад 16 жніўня 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Мэдыкі спадзяюцца на зьніжэньне агрэсіўнасьці каронавіруса // БелТА, 3 лістапада 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Рэгіянальныя штабы па рэагаваньні на сытуацыю з каронавірусам // БелТА, 5 лістапада 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Карпаў: у экспэртнай групы назапашаны пэўны вопыт па процідзеяньні каронавірусу // БелТА, 11 лістапада 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Ганна Данілава. «Спадзявацца толькі на калектыўны імунітэт ня варта» // Партал «Здаровыя людзі», 26 лістапада 2020 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Прафэсар Ігар Карпаў зрабіў прышчэпку расейскай вакцынай // Партал «Наша ніва», 23 лютага 2021 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Карпаў: узьнік асцярожны аптымізм, калі пачуў аб рэгістрацыі вакцыны // БелТА, 6 красавіка 2021 г. Архіўная копія ад 6 красавіка 2021 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Алена Кравец. Ігар Карпаў: Пры заражэньні індыйскім штамам у клінічнай карціне ёсць пэўныя адрозьненьні // Газэта «Зьвязда», 23 чэрвеня 2021 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Алена Кравец. «На ШВЛ вакцынаваных няма» // Зьвязда. — 25 верасьня 2021. — № 185 (29554). — С. 1, 7.
- ^ Жанна Гаўрычэнкава. Індыйскі штам каронавіруса: хто ў групе рызыкі // Партал «Слушна», 20 кастрычніка 2021 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Надзея Нікалаева. НАН Беларусі падвяла вынікі выбараў новых акадэмікаў і членаў-карэспандэнтаў // Газэта «Зьвязда», 17 сьнежня 2021 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- ^ Званьне «Вучоны года НАН Беларусі – 2022» прысвоена члену-карэспандэнту Ігару Карпаву // Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, 13 студзеня 2023 г. Праверана 26 студзеня 2023 г.
- Нарадзіліся 4 чэрвеня
- Нарадзіліся ў 1957 годзе
- Выпускнікі Беларускага дзяржаўнага мэдычнага ўнівэрсытэту
- Выкладчыкі БДМУ
- Узнагароджаныя мэдалём За працоўныя заслугі
- Выдатнікі аховы здароўя Беларусі
- Узнагароджаныя Ганаровай граматай Савету Міністраў Рэспублікі Беларусь
- Узнагароджаныя Ганаровай граматай Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь
- Заслужаныя лекары Рэспублікі Беларусь
- Беларускія лекары
- Дактары мэдычных навук
- Беларускія вынаходнікі
- Заслужаныя лекары
- Беларускія вірусолягі