Перайсці да зместу

Маастрыхт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Горад
Маастрыхт
нідэрл.: Maastricht
Герб[d] Сцяг[d]
Герб[d] Сцяг[d]
Краіна
Правінцыя
Каардынаты
Бургамістр
Герд Лерс
Плошча
59 км²
Вышыня цэнтра
49 м
Водныя аб’екты
Насельніцтва
120 200 чалавек (2006)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+31 43
Паштовыя індэксы
62xx
Аўтамабільны код
M
Афіцыйны сайт
Маастрыхт на карце Нідэрландаў
Маастрыхт (Нідэрланды)
Маастрыхт

Маастрыхт (нідэрл.: Maastricht, лімб.: Mestreech) — горад на паўднёвым усходзе Нідэрландаў, сталіца правінцыі Лімбург. Насельніцтва 120,2 тыс. чалавек (2006).

Плошча тэрыторыі 59 км², плошча вады — каля 3 км². Горад размешчаны на берагах Мааса зблізку стыку меж Нідэрландаў, Германіі і Бельгіі.

Брама Пекла

Ужо каля 500 г. да н.э. ў раёне сучаснага Маастрыхту існавала кельцкае паселішча. У I стагоддзі да н.э. рымлянамі быў пабудаваны мост праз раку Маас, у сувязі з чым тут узнік гандлёвы цэнтр. Пазней, у III стагоддзі, ён быў пераўтвораны ў ваенны лагер — каструм. Такім чынам, Маастрыхт належыць да трох найстарэйшых гарадоў Нідэрландаў. У наступным стагоддзі тонгерэнскі біскуп Сервацый перанёс цэнтр біскупства ў Маастрыхт, якім ён заставаўся да VIII стагоддзя, калі біскупы абралі сабе новую рэзідэнцыю — Льеж. У сярэднявеччы ўладарамі горада адначасова лічыліся біскуп льежскі і герцаг брабанцкі. У 1579 годзе быў захоплены і зруйнаваны іспанцамі. У 1632 годзе Маастрыхт быў вызвалены ад іспанцаў і ўвайшоў у склад Аб'яднаных правінцый. У 1673, 1748 і 1793 быў акупаваны французамі. У 1839 годзе, нягледзячы на геаграфічную блізкасць да Бельгіі, быў канчаткова замацаваны за Нідэрландамі і стаў важным цэнтрам вытворчасці керамікі. У 1976 годзе быў заснаваны ўніверсітэт. У 1992 тут было падпісана пагадненне аб стварэнні Еўрасаюза, вядомае як Маастрыхцкі дагавор.

Клімат Маастрыхта
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 4,4 5,5 8,9 12,6 17,3 20,3 21,9 21,9 18,8 14,5 8,6 5,4 13,3
Сярэдняя тэмпература, °C 2,0 2,5 5,2 8,2 12,5 15,5 17,2 17,0 14,2 10,5 5,8 3,0 9,5
Сярэдні мінімум, °C −0,6 −0,5 1,6 3,8 7,6 10,7 12,4 12,3 9,9 6,8 2,8 0,4 5,6
Норма ападкаў, мм 58,9 53,2 62,2 52,6 62,2 74,1 70,6 66,4 56,6 60,5 69,4 72,8 759,5
Крыніца: World Climate

У Маастрыхце размешчаны самы малады ўніверсітэт Нідэрландаў — Універсітэт Маастрыхта (1976).

У Маастрыхце знаходзіцца адзін з каледжаў міжнароднай супольнасці (адкрыццё — у жніўні 2009).

Помнікі маастрыхцкай даўніны ўключаюць перакінуты праз Маас мост Святога Сервацыя (каля 1280 г.), былы будынак суда (каля 1475 г.), барочную ратушу (1658-64) і шматлікія асабнякі, якія адлюстроўваюць эвалюцыю фламандскіх архітэктурных густаў з часоў Рэнесансу.

Захаваліся фрагменты бастыёнаў і манументальная сярэднявечная брама (1229), званыя «варотамі пекла» (Helpoort). Астатнія ўмацаванні былі разбураны Вабанам пры аблозе Маастрыхта ў 1673 годзе: гэта падзея ўвайшла ў падручнікі ваеннага мастацтва. Пры ўзяцці горада паклаў галаву бравы мушкецёрскі капітан-лейтэнант д’Артаньян (у старым замкавым парку яму ўсталяваны помнік).

Базіліка Святога Сервацыя.

Сярод шматлікіх сярэднявечных храмаў вылучаецца сабор Святога Сервацыя — найстарэйшы ў краіне: базіліка была закладзена ў VI стагоддзі, блізкі да цяперашняга раманскае аблічча набыла ў XI—XII стст., яе пашырэнне і ўпрыгожванне працягвалася да канца сярэдніх стагоддзяў. Царква Святога Іаана, цяпер занятая пратэстантамі, славіцца сваёй 75-мятровай званіцай. У базіліцы Дзевы Марыі, нягледзячы на незлічоныя перабудовы, ацалела тысячагадовая крыпта.

На поўдзень ад Маастрыхта, у мястэчку Сінт-Пітэрсберг, з часоў антычнасці вялася здабыча мергеля. Агульная працягласць створаных рудакопамі тунэляў перавышае 320 км. Падчас войнаў маастрыхцы хавалі ў іх дзічыну, скаціну, бежанцаў і творы мастацтва.