Mont d’an endalc’had

Arzhur I (dug Breizh)

Eus Wikipedia
Setu ur pennad diechu hag a denn d'an istor. Gallout a rit reiñ un tamm skoazell, ha kreskiñ ar pennad : krogit e-barzh !
Arzhur Iañ (dug Breizh)

Arzhur Breizh skeudennet en XIIIvet kantved
Dug Breizh
Ren 11961203
A-raok Konstanza
Goude Alis
Guy de Thouars (e-karg)
Kont Richmond, Roazhon ha Naoned
Ren 11961203
A-raok Konstanza
Goude Alis
Guy de Thouars (e-karg)
Buhez
Ganet 29 a viz Meurzh 1187
Marvet 3 a viz Ebrel 1203

Tiegezh Plantagenêts
Tad Jaffrez II, dug Breizh
Mamm Konstanza Breizh, dugez Breizh
Relijion Katolik

Arzhur I, pe Arthur Plantagenêt, ganet d'an 29 a viz Meurzh 1187 e Naoned ha marvet d'an 3 a viz Ebrel 1203 e Rouen, a voe Dug Breizh eus 1201 betek e varv. Dibabet e oa da bennhêr gant e eontr Richarzh Kalon Leon, a oa divugel, ha dezhañ e tlee bezañ kurunenn e eontr.

Mab e oa da Jafrez II Plantagenêt, dug Breizh, breur da Richarzh Kalon Leon ha Yann Dizouar, rouaned Bro-Saoz, ha da Koñstañsa Breizh, merc'h d'an dug Konan IV.

Mab dalif e oa pa oa ganet daou viz goude marv e dad, e 1187. E vamm, Koñstañsa Breizh, intañvez, a oa dugez Breizh.

Eñ an hini a dlee bezañ roue Bro-Saoz war-lerc'h Richarzh.

E 1196 e voe embannet gant he mamm e oa dug Breizh

Fulub II an Aogust, roue Bro-C'hall a glaske digreskiñ beli an tiegezh Plantagenet en e rouantelezh hag broudañ gwizien ar Saozon da stourm outo. Arzhur, hag eñ hêr yaouank dug Breizh, a oa spi ar Vrezhoned evit ma vije dieub an dugelezh, met Richarz Kalon Leon a yeas da aloubiñ Breizh hag a vac'has an dugez, met trec'h a vo warnañ gant ul lu brezhon e Karaez (1197). Kaset e oe ar bugel davet Filip Aogust evit ma vije diwallet-mat. Goude marv Richarzh e 1199 ez eas Yann Dizouar, e vreur, war tron Bro-Saoz. Mignon e oa bet da Fulup evit klask freuzañ galloud Richarzh, met enebourien e oant en taol-mañ. Broudet gant Fulup Aogust e embannas diouzhtu Arzhur bezañ hêr gwirion Bro-Saoz koulz hag hini Breizh, Normandi hag Akwitania hag an darn-vuiañ eus an noblañsed c'hall a eas d'e heul.

Neuze e aloubas Yann Dizouar Bro-C'hall e 1202. Pa oa Arzhur o sezizañ Mirebeau, e-lec'h ma oa e vamm-gozh, Eleanora Akitania, o chom, e oe trubardet gant Guillaume des Roches ha, diwar urzhioù Yann Dizouar, kaset d'an toull-bac'h da Falaise hag alese da Rouan. N'eo ket sklaer penaos e varvas Arzhur e miz Ebrel 1203. Brud a zo bet e voe lazhet gant e eontr Yann e-unan, met ne c'heller ket en asuriñ.

Efedoù marv kriz Arzhur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Pa oe kaset keloù an torfed e c'houlennas ar Vrezhoned ma vo tamallet Yann Dizouar evel trubard ha karlazher hag evitañ da vezañ koñdaonet da vezañ dizouaret e kollas Akwitania, Anjev, Normandi ha Breizh (orin e lesanv eo). Er c'hontrol e c'hounezas Filip Aogust bezañ mestr war dugelezh Breizh pa oa hanter-c'hoar Arzhur, Aziliz, ur vinorez ha ne oa ket e dad, Guy de Thouars, "baillif" an dugelezh, evit mont a-enep ar roue. E 1212 e terras Filip Aogust an emglev-dimeziñ en doa aotreet evit Aziliz hag Herri a Bentevr hag e kavas gwelloc'h reiñ evel pried da Alis unan eus ar briñsed kapetian, Pêr a Dreux, a zeuio da vezañ Pêr I a Vreizh.

Arzhur I e sonerezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Savet ez eus bet ur ganaouenn diwar-benn buhez Arzhur I gant ar strollad-sonerezh folk breizhat Tri Yann an Naoned.



En e raok:
Konstanza
Dug Breizh
thum
11961203
War e lerc'h:
Alis ha Pêr I
Istor Breizh
Bretoned kentañ
-5000 kent JK
Arvorig
Marevezh galian
Vvet kantved kt JK - -56
Marevezh roman
-56 - IVe kantved
Marevezh poblañ Arvorig
ha savidigezh Breizh
IVe - IXvet kantved
Rouaned
845 - 913
845 - 851 Nevenoe
851 - 857 Erispoe
857 - 874 Salaun
874 - 876 Gurwant / Paskwezhen
876 - 888 Yezekael
888 - 907 Alan I
908? - 913? Gourmaelon
Reuziad an Normaned
913? - 931
Rögnvaldr
Felecanus
Inconus
931 - 937 Gwilherm I
Marevezh an Duged
937 - 1532
Tiegezh Naoned
937 - 952 Alan al Louarn
952 - 958 Drogon
958 - 981 Hoel I
981 - 988 Gwereg
Tiegezh Roazhon
970 - 992 Konan I
992 - 1008 Jafrez I
1008 - 1040 Alan III
1040 - 1066 Konan II
Tiegezh Kernev
1066 - 1084 Hoel II
1084 - 1112 Alan IV Fergant
1112 - 1148 Konan III
Tiegezh Pentevr
1148 - 1166 Konan IV
1166 - 1201 Konstanza
Plantajened
1169 - 1186 Jafrez II
1196 - 1203 Arzhur I
Tiegezh Thouars
1203 - 1221 Alis Breizh
Tiegezh Dreux
1213 - 1237 Pêr I
1221 - 1286 Yann I
1286 - 1305 Yann II
1305 - 1312 Arzhur II
1312 - 1341 Yann III
Tiegezh Bleaz-Pentevr
1341 - 1364 Janed Pentevr ha Charlez Bleaz
Tiegezh Moñforzh
1341 - 1345 Yann Moñforzh
1364 - 1399 Yann IV
1399 - 1442 Yann V
1442 - 1450 Frañsez I
1450 - 1457 Pêr II
1457 - 1458 Arzhur III
1458 - 1488 Frañsez II
1488 - 1514 Anna Breizh
1514 - 1524 Klaoda Breizh
1524 - 1532 Frañsez III
Marevezh ar Breujoù
1532 - 1789
Gouarn war-eeun Pariz
1789 - 1974
Rannvroeladur
René Pleven 1974-1976
André Colin 1976-1978
Raymond Marcellin 1978-1986
Yvon Bourges 1986-1998
Josilin Roc'han 1998-2004
Jean-Yves an Drian 2004-2012
Pierrick Massiot 2012-2015
Jean-Yves Le Drian 2015-2017
Loïg Chesnais-Girard abaoe 2017