Mont d’an endalc’had

Olier V Klison

Eus Wikipedia
Setu ur pennad diechu hag a denn d'an istor. Gallout a rit reiñ un tamm skoazell, ha kreskiñ ar pennad : krogit e-barzh !
Olier V Klison
den
Reizh pe jenerpaotr Kemmañ
Bro ar geodedouriezhFrañs Kemmañ
Anv e yezh-vamm an denOlivier V de Clisson Kemmañ
Anv-bihanOlivier, Olier Kemmañ
Anv-familhde Clisson Kemmañ
MoranvLe Boucher, L'Éborgné d'Auray Kemmañ
Deiziad ganedigezh23 Ebr 1336 Kemmañ
Lec'h ganedigezhKastell Klison Kemmañ
Deiziad ar marv23 Ebr 1407 Kemmañ
Lec'h ar marvKastell Josilin Kemmañ
TadOlier IV Klison Kemmañ
MammJaned Belleville Kemmañ
PriedCatherine de Laval, Marguerite de Rohan Kemmañ
BugelMargaret of Clisson, Béatrix|Isabelle de Clisson, Comtesse de Porhöet Kemmañ
Yezhoù komzet pe skrivetgalleg Kemmañ
Michermilour Kemmañ
KargConstable of France Kemmañ
BrezelBrezel Kant Vloaz Kemmañ
Olier V Klison
(skeudenn vaen war e vez e Josilin)

Olier V Klison, ganet d'an 23 a viz Ebrel 1336 e kastell Klison ha marvet d'an 23 a viz Ebrel 1407 e kastell Josilin, a oa ur baron breizhat hag ur brezelour gall eus dibenn ar Grennamzer, kont Pourc'hoad, baron Pont-ar-C'hastell, ha konestabl Bro-C'hall. Brudet e oa da vezañ brezelour kadarn ha kriz en emgannoù ; ar C'higer e oa e lesanv.

Da gentañ e oa enebour bras Bro-C'hall, dre ma oa bet dibennet e dad e 1343 diwar urzh ar roue gall Fulup VI. Goude e troas a-enep an dug Yann IV, mignon d'ar Saozon, ha mont a reas da vrezeliñ evit ar rouaned c'hall Charlez V hag e vab Charlez VI.
Neuze ec'h adskoulmas gant Yann IV, ma voe lakaet da dutor e vab, Yann V.

Dre ma oa brezelour ampart e voe anvet da gonestabl Bro-C'hall en 1380. Perzh a gemeras e Brezel Hêrezh Breizh, hag en Emgann an Alre, ma kollas ul lagad.

Ganet e oa e kastell Klison. Mab e oa da Olier IV Klison (1300-1343), ha da Janed Belleville.

Kastell Klison

Pa grogas Brezel Hêrezh Breizh e oa aet e dad a-du gant Charlez Bleaz ha Roue Bro-C'hall. Gouarnour kêr Gwened e oa pa voe kemeret kêr gant ar Saozon e 1342 da vare pevare seziz Gwened en 1342.
Prizoniet e voe Olier IV gant ar Saozon, a roe harp da gostezenn Monfort, ha kaset da Vro-Saoz. Dieubet e voe a-benn ur pennad, goude paeañ un arc'hant a voe kavet gwall vihan gant ar roue gall Fulup Valois. Krediñ a rae eta ar roue hag e guzulierien e oa Klison hag Edouarzh III, roue Bro-Saoz, oc'h iriennañ.

Lakaet d'ar marv

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Pedet e voe Olier da zont da Bariz d'un tournamant, a-gevret gant ur pemzek aotrou breizhat, gant ar roue Fulup VI. Tamallet e voe dezhañ gant ar roue bezañ iriennet gant ar roue saoz Edouarzh III en divije kinniget dezhañ bezañ besroue Breizh.

Prizoniet e voe Olier hag ar re all tost kenkent, ha dibennet dirak koc'hu Pariz d'an 2 a viz Eost 1343.
Kement-se a voe gwelet evel un torfed gant ar c'hronikour Froissart hag e gempredidi. Droug a savas ouzh ar roue gall e-touez noblañsed Breizh. Gwir eo ne glote ket ar seurt tro-gamm gant lezennoù ar varc'hegiezh hervez lennegezh ar mare. Ouzhpenn ne oa ket prouet treitouriezh Klison, prosez ebet ne oa bet, youl ar roue e oa bet ha netra ken[1]. hag en amzer-se ne veze ket intentet an dreitouriezh gant an dud uhel evel bremañ: fellout a rae dezho dibab, pa garent, da biv e roent o ger.

Gwashoc'h a voe. Ispilhet e voe e gorf ouzh ar post-kroug e krouglec'h Montfaucon e-kichenik Pariz, troc'het e benn outañ ha kaset da Naoned da vezañ diskouezet e penn ur goaf ouzh an nor Sauvetout. Lakaet e voe e gorf ivez ouzh dorojoù Pariz, evel ma veze graet d'an dorfedourien vras.

Intañvez Olier IV, Janed Belleville, a reas d'he mibien Olier ha Gwilherm touiñ kas an dorzh d'ar gêr d'ar roue gall. Gouestlañ a reas he madoù da sevel un arme da reiñ bec'h da harperien Bro-C'hall e Breizh. Dre ma kave aesoc'h brezeliñ war vor e paramantas daou lestr ha gant he daou vab e stagas da breizhata al listri gall. Un deiz avat e voe kemeret listri Janed gant listri gall, hogen tec'hel a c'hallas Janed gant he mibien war ur skaf. Pemp deiz ez ejont, kaset-degaset gant ar mor, ha mervel a reas Gwilherm gant ar sec'hed, arriv, ar skuizhnezh. Bod a gavas Olier hag e vamm e Montroulez, gant harperien Monfort.

Neuze e voe kaset Olier da Vro-Saoz, hag eñ daouzek vloaz. Savet e voe e lez Edouarzh III, a-gevret gant Yann Montfort, danvez dug Breizh. C'hoari a rae ar roue saoz war pennhêr Montfort ha war Olier, a oa par da Yann el lez. Janed Belleville a addimezas da Gautier de Bentley, ur Saoz a ouenn uhel, haga oa e penn an armeoù saoz e Breizh, hag a oa bet trec'h en emgann Mauron en 1352.

D'e drugarekaat e voe roet da Bentley douaroù e Beauvoir-sur-Mer, Nermouster, Bouin, ha re all. Amaury, eontr da Olier, a oa kuzulier gant Edouarzh III.

Marc'harid Roc'han (war-dro 1335-14/12/1406) hag he fried, Olier V Klison.
Diskennadur simplaet Olier V Klison

Levlennadurezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Michèle Buteau, La naissance de la fortune d'Olivier de Clisson, Pariz, Skol-veur Vincennes,‎ 1970.
  • André Davy, Frères d'armes - Bertrand Du Guesclin et Olivier de Clisson, Pariz, Société des écrivains,‎ 2003 (ISBN 978-2-7480-1490-7).
  • Yvonig Gicquel, Olivier de Clisson, connétable de France ou chef de parti breton ?, Paris, Jean Picollec,‎ 1981, 329 p. (ISBN 978-2-86477-025-1).
  • (en) John-Bell Henneman, Olivier de Clisson and political society in France under Charles V and Charles VI, Philadelphie, University of Pennsylvania press,‎ 1996, 341 p. (ISBN 0-8122-3353-0).
  • John-Bell Henneman (trad. Patrick Galliou, préf. Michael Jones), Olivier de Clisson et la société politique sous Charles V et Charles VI, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, Dstaumadenn. « Histoire »,‎ 2011, 352 p. (ISBN 978-2-7535-1430-0).
  • Philippe Richard, Olivier de Clisson, connétable de France, grand seigneur breton, Haute-Goulaine, Embannadur Opéra,‎ 2007, 96 p. (ISBN 978-2-35370-030-1).

Notennoù ha daveennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. Hervez Georges Bordonove e oa prouennoù gant Fulup VI hag a ziskoueze e oa aet Klison a-du gant ar Saozon.