Neidio i'r cynnwys

Rhestr Llywodraethwyr Rhufeinig Prydain

Oddi ar Wicipedia
Talaith Britannia

Mae hon yn rhestr anghyflawn o Lywodraethwyr Rhufeinig Prydain. Daeth Britannia yn dalaith Rufeinig yn fuan wedi i’r Rhufeiniad goncro de-ddwyrain yr ynys. Roedd Britannia yn dalaith gonswlaidd, hynny yw roedd yn rhaid i lywodraethwr y dalaith fod yn gonswl. Yn nes ymlaen, yr oedd yn bosibl i’r llywodraethwr fod o radd ecwestraidd.

Nid oes cofnod am bob llywodraethwr, yn enwedig am y rhai mwyaf diweddar. Mae mwy o wybodaeth ar gael am y llywodraethwyr cynnar, hyd at Gnaeus Julius Agricola, gan fod y rhain wedi bod yn gyfrifol am y brwydro i ymestyn ffiniau’r dalaith.

Llywodraethwyr dan y Claudiaid

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr dan y Flaviaid

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr dan yr ymerawdwr Trajan

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr dan yr ymerawdwr Hadrian

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr dan yr Antoniniaid

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr dan yr ymerawdwr Septimius Severus

[golygu | golygu cod]

Bu dau fab yr ymerawdwr Septimius Severus, Caracalla a Publius Septimius Geta, yn llywodraethu’r dalaith yn ystod ymgyrchoedd milwrol eu tad yno yn 208 a 211.

Rhaniad i Britannia Superior a Britannia Inferior

[golygu | golygu cod]

Diocese y Prydeiniau

[golygu | golygu cod]

Wedi gorchfygu Allectus ac ail-ymgorffori Prydain yn yr ymerodraeth, rhannwyd y taleithiau eto gan Diocletian, gan greu pedair talaith, Maxima Caesariensis yn y de-ddwyrain gyda’r brifddinas yn Llundain, Flavia Caesariensis yn y dwyrain gyda Lincoln fel prifddinas, Britannia Secunda yn y gogledd gyda’r brifddinas yn Efrog a Britannia Prima yn y gorllewin, yn cynnwys Cymru heddiw, gyda Cirencester fel prifddinas. Bu hefyd bumed talaith, Valentia, am gyfnod byr ymhellach i’r gogledd. Tua 408 daeth gweinyddiaeth sifil Rhufain i ben ar yr ynys.

Vicarii

[golygu | golygu cod]

Llywodraethwyr

[golygu | golygu cod]

Eraill fu’n llywodraethu Prydain yn y cyfnod Rhufeinig

[golygu | golygu cod]