सलिल

From Sanskrit सलिल (salila).

सलिल (salil) m

1. water

Borrowed from Sanskrit सलिल (salila).

सलिल • (salil) n

1. water

   Synonyms: पाणी (pāṇī), जल (jal), उदक (udak)

Probably from an extension of Proto-Indo-European *séh₂ls (“salt”); compare Ancient Greek ᾰ̔́λς (háls, “sea; salt”).^[1]

A folk etymology explains the word as स- (sa-, “with”) +‎ लीला (līlā, “playfulness”), literally “the playful one”, which would refer to the erratic motion of waves on the water surface. However, this does not explain the short इ (i) sound.

• (Vedic) IPA^(key): /sɐ.li.lɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ɐ.l̪i.l̪ɐ/

सलिल • (salila) stem

1. flowing, surging, fluctuating, unsteady

Masculine a-stem declension of सलिल (salila)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सलिलः salilaḥ	सलिलौ / सलिला¹ salilau / salilā¹	सलिलाः / सलिलासः¹ salilāḥ / salilāsaḥ¹
Vocative	सलिल salila	सलिलौ / सलिला¹ salilau / salilā¹	सलिलाः / सलिलासः¹ salilāḥ / salilāsaḥ¹
Accusative	सलिलम् salilam	सलिलौ / सलिला¹ salilau / salilā¹	सलिलान् salilān
Instrumental	सलिलेन salilena	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलैः / सलिलेभिः¹ salilaiḥ / salilebhiḥ¹
Dative	सलिलाय salilāya	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Ablative	सलिलात् salilāt	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Genitive	सलिलस्य salilasya	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलानाम् salilānām
Locative	सलिले salile	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलेषु salileṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of सलिला (salilā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सलिला salilā	सलिले salile	सलिलाः salilāḥ
Vocative	सलिले salile	सलिले salile	सलिलाः salilāḥ
Accusative	सलिलाम् salilām	सलिले salile	सलिलाः salilāḥ
Instrumental	सलिलया / सलिला¹ salilayā / salilā¹	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलाभिः salilābhiḥ
Dative	सलिलायै salilāyai	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलाभ्यः salilābhyaḥ
Ablative	सलिलायाः / सलिलायै² salilāyāḥ / salilāyai²	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलाभ्यः salilābhyaḥ
Genitive	सलिलायाः / सलिलायै² salilāyāḥ / salilāyai²	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलानाम् salilānām
Locative	सलिलायाम् salilāyām	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलासु salilāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of सलिल (salila)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सलिलम् salilam	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Vocative	सलिल salila	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Accusative	सलिलम् salilam	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Instrumental	सलिलेन salilena	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलैः / सलिलेभिः¹ salilaiḥ / salilebhiḥ¹
Dative	सलिलाय salilāya	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Ablative	सलिलात् salilāt	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Genitive	सलिलस्य salilasya	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलानाम् salilānām
Locative	सलिले salile	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलेषु salileṣu
Notes	¹Vedic

सलिल • (salila) stem, n

1. flood, surge, waves
2. (also plural) water

   Synonyms: see Thesaurus:जल

3. rainwater, rain
4. eyewater, tears
5. a particularly high number
6. a kind of meter

Neuter a-stem declension of सलिल (salila)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	सलिलम् salilam	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Vocative	सलिल salila	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Accusative	सलिलम् salilam	सलिले salile	सलिलानि / सलिला¹ salilāni / salilā¹
Instrumental	सलिलेन salilena	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलैः / सलिलेभिः¹ salilaiḥ / salilebhiḥ¹
Dative	सलिलाय salilāya	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Ablative	सलिलात् salilāt	सलिलाभ्याम् salilābhyām	सलिलेभ्यः salilebhyaḥ
Genitive	सलिलस्य salilasya	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलानाम् salilānām
Locative	सलिले salile	सलिलयोः salilayoḥ	सलिलेषु salileṣu
Notes	¹Vedic

• →Tatsama:

  • Awadhi: सलिल (salil)
  • Bengali: সলিল (śolil)
  • Marathi: सलिल (salil)

• Monier Williams (1899) “सलिल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1189/3.
• Apte, Macdonell (2022) “सलिल”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Sanskrit Dictionaries]