Saltu al enhavo

Profunda maro

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Unu el la plej profundaj: Mariana Fosego, (11 km).
Nigra fumanto ĉe la mezoceana dorso

La profunda maroabisma maro estas la komplete senluma regiono de la maroj, kiu situas sub profundo de 800 m. Tiel pli ol 70% de la mondaj oceanoj estas profunda maro. La tieaj vivkondiĉoj estas ekstremaj: ne ekzistas primara produktado krom per hidrotermaj fontoj, nomitaj ankaŭ nigraj fumantoj, ĉar en la profunda maro pro foresto de lumo ne ekzistas plantoj.

Krom la ŝajne tre kontraŭvivaj kondiĉoj evoluis tre diversa faŭno. La nutroĉeno konsistas el rabbestoj kaj kadavromanĝantoj aŭ el bestoj, kiuj nutras sin de simbiozaj bakteriojarkeoj.

Nuntempe nur ĉirkaŭ 1% de la tuta profunda maro estas esplorita.

Mapo de la profundmaraj fosegoj

La temperaturo estas konstante malalta ( -1 °C ĝis 4 °C ). En profundo de 10.000 m ekzistas premo de ĉirkaŭ 1000 baroj.

Profunda maro en arto kaj literaturo

[redakti | redakti fonton]

Fascino pri nekonataĵo montriĝas ankaŭ en literaturo:

Referencoj

[redakti | redakti fonton]

Literaturo

[redakti | redakti fonton]
  • Gotthilf Hempel: Faszination Meeresforschung - ein ökologisches Lesebuch. AWI, Hauschild, Bremen 2006, ISBN 3-89757-310-5
  • Robert Kunzig: Der unsichtbare Kontinent - die Entdeckung der Meerestiefe. Marebuch-Verl., Hamburg 2002, ISBN 3-936384-71-1
  • Robert D.Ballard: Tiefsee - die großen Expeditionen in der Welt der ewigen Finsternis. Herbig, München 1998, ISBN 3-7766-2046-3
  • Peter Herring: The biology of the deep ocean. Oxford Univ. Pr., Oxford 2007, ISBN 978-0-19-854955-0
  • Peter A.Tyler: Ecosytems of the deep oceans. Elsevier, Amsterdam 2003, 0-444-82619-X
  • K. Horikoshi: Extremophiles in deep-sea environments. Springer, Tokyo 1999, ISBN 4-431-70263-6
  • Manfred Leier: Weltatlas der Ozeane - mit den Tiefenkarten der Weltmeere. Frederking und Thaler, München 2001, ISBN 3-89405-441-7

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]