Edukira joan

Amonio nitrato

Wikipedia, Entziklopedia askea
Amonio nitrato
Formula kimikoaH4N2O3
SMILES kanonikoa[NH4+.[N+](=O)([O-])[O-]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView[NH4+.[N+](=O)([O-])[O-] 3D eredua]
KonposizioaNitrogeno, hidrogeno eta oxigeno
Motanitrate salt (en) Itzuli eta ammonium salt (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
1,72 g/cm³ (ezezaguna, solido)
Disolbagarritasuna18,809 mol/kg (ur, 10 °C)
21,163 mol/kg (ur, 15 °C)
23,721 mol/kg (ur, 20 °C)
231 g/100 g (ur, 25 °C)
26,496 mol/kg (ur, 40 °C)
ezezaguna (metanol, ezezaguna)
Fusio-puntua169,6 °C
169,7 °C
Deskonposizio-puntua230 °C
Entropia molar estandarra151,1 J/(mol K)
Formazio entalpia estandarra−365,6 kJ/mol
Masa molekularra80,022 Da
Erabilera
Rolaongarri, lehergai eta Oxidatzaile
Arriskuak
NFPA 704
0
1
3
GHS arriskuawarning (en) Itzuli
,
Arrisku motakH272 (en) Itzuli, H319 (en) Itzuli
Prekauzio motakP210 (en) Itzuli, P220 (en) Itzuli, P280 (en) Itzuli, P305+P351+P338 (en) Itzuli, P370+P378 (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyDVARTQFDIMZBAA-UHFFFAOYSA-O
CAS zenbakia6484-52-2
ChemSpider21511
PubChem22985
Gmelin63038
ChEMBLCHEMBL1500032
RTECS zenbakiaBR9050000
ZVG3750
DSSTox zenbakiaBR9050000
EC zenbakia229-347-8
ECHA100.026.680
CosIng54599
MeSHC006568
RxNorm17790
KNApSAcKC00062590
UNIIT8YA51M7Y6
NDF-RTN0000176065

Amonio nitratoa formula kimikoa duen konposatu kimiko bat da. Solido kristalino zuri bat da eta uretan oso disolbagarria da. Nitrogeno handiko ongarri gisa erabiltzen da nagusiki nekazaritzan.[1] Beste erabilera nagusia meatzaritzan, harrobietan eta eraikuntza zibilean erabilitako nahasketa leherkorren osagai gisa erabiltzen da. ANFOko osagai nagusia da: Ipar Amerikan erabiltzen diren lehergailuen % 80tan baliatzen den leherkari industriala. Antzeko formulazioak erabili dira lehergailu inprobisatuetan.

Herrialde asko kontsumo-aplikazioetan duten erabilera apurka-apurka ezabatzen ari dira, izan dezakeen erabilera desegokiaren kezka dela eta. Zaila du berezko errekuntza (konbustioa), baina beste elementuek erraz eragin dezakete detonazioa, eta leherrarazi; beroak edo suak konbustio eta leherketa bortitzak eragin ditzake.[2] XXI. mende hasieran, Tolosa Okzitanian, Tianjingen eta Beiruten (2001, 2015 eta 2020 urteetan, hurrenez hurren) leherketa biziki suntsigarriak jazo ziren amonio nitratoa, batez ere edo besteak beste, ustekabean erretzearen ondorioz.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Zapp, Karl-Heinz; Wostbrock, Karl-Heinz; Schäfer, Manfred; Sato, Kimihiko; Seiter, Herbert; Zwick, Werner; Creutziger, Ruthild; Leiter, Herbert. (2000). «Ammonium Compounds» Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (American Cancer Society)  doi:10.1002/14356007.a02_243. ISBN 978-3-527-30673-2. (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).
  2. Patnaik, Pradyot.. (2003). Handbook of inorganic chemicals. McGraw-Hill ISBN 0-07-049439-8. PMC 50252041. (Noiz kontsultatua: 2020-08-04).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]