پرش به محتوا

پوماره یکم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پوماره یکم
نقاشی از پوماره یکم اثر جان وبر
پادشاه تاهیتی
سلطنت۱۷۸۸ الی ۱۳ فوریه ۱۷۹۱
پیشین-
جانشینپوماره دوم
زادهTu-nui-ea’a-i-te-Atua-i-Tarahoi Vaira’atoa Taina
احتمالاً ۱۷۵۳
پاره، تاهیتی
درگذشته۳ دسامبر ۱۸۰۳
ماتاوای، تاهیتی
آرامگاه
گورستان دودمان پوماره، ʻآرو
همسر(ان)Tu-ra’i-Ari’i Te-ra’i-mano
Tetua-nui-rei-a-ite Ra’iatea-i-Nu’urua
Pateamai Vairareti Teano
پپیری (junior wife)
فرزند(ان)پوماره دوم
Teri’i Tapa-nui Vehiatua V
Te Ari’i-na-vaho-roa
یک پسر
یک دختر
خانداندودمان پوماره
پدرتِئوو تونوئیِآیته آتوآ
مادرتتوپایا هائویری

پوماره اول (متولد حدوداً ۱۷۵۳ – متوفی ۳ سپتامبر ۱۸۰۳) نام کامل وی (به تاهیتیایی: Tu-nui-ea-i-te-atua-i-Tarahoi Vaira'atoa Taina Pōmare I)، همچنین به عنوان توو یا تیناه یا اووتو نیز شناخته می‌شود. وی متحد کننده و اولین پادشاه تاهیتی و بنیانگذار دودمان پوماره و پادشاهی تاهیتی بین سال‌های ۱۷۸۸ و ۱۷۹۱ بود. وی در سال ۱۷۹۱ از سلطنت کناره‌گیری کرده اما در به دلیل کم سن بودن جانشین خود پوماره دوم در طی سالهای ۱۷۹۱ تا ۱۸۰۳ به عنوان نایب السلطنه در قدرت باقی ماند. او در جهان غرب بیشتر به دلیل فرمانروایی تاهیتی در طی جریان شورش در کشتی بونتی در سال ۱۷۸۹ شناخته شده است.

زندگی

[ویرایش]

توو پسر تِئوو، حکمران پیرائه-آرو، و همسرش تتوپایا-ایی- هائویری (تتوپایا) بود. تتوپایا نوه تاماتوا دوم فرمانروای رایاتئا بود. عموی بزرگ توو و نایب الحکومه وی، توتاها بود.[۱] وی متولد که در حدود سال ۱۷۵۳ در پاره متولد شده است، در ابتدا تحت نیابت پدرش حکومت می‌نمود و پس از مرگ او رسماً به حکومت رسید. پوماره در ادامه موفق شد قلمروهای مختلف حکومتی تاهیتی را در یک قالب پادشاهی واحد، متشکل از خود تاهیتی، جزایر موئورئا، مهتیا و تاتی آروآ گردهم آورد؛ بنابراین او اولین پادشاه تاهیتی متحد در سال ۱۷۸۸ شد.

یک سال پس از آغاز سلطنت پوماره به عنوان پادشاه تاهیتی، وی میزبان خدمه کشتی اچ‌ام‌اس بونتی بود که برای جمع‌آوری گیاهان میوه نان و انتقال آنها به هند غربی از تاهیتی بازدید داشتند.. در پی وفوع شورش در کشتی بونتی، شورشیان برای مدت کوتاهی به تاهیتی بازگشتند، جایی که تا زمانی که جزیره را ترک کردند، تحت حمایت پوماره بودند و در نهایت به جزایر پیت‌کرن نقل مکان کردند. تعداد کمی از شورشیان در تاهیتی باقی ماندند و بعداً توسط کشتی اچ‌ام‌اس پاندورا شناسایی شدند، که پوماره اقتدار بریتانیا را پذیرفت و اجازه داد که شورشیان دستگیر و برای محاکمه به انگلستان بازگردانده شوند. حکومت پوماره به عنوان اولین پادشاه تاهیتی واحد با کناره‌گیری وی در سال ۱۷۹۱ پایان یافت. فرزند وی پوماره دوم جانشین وی شد، که از ۱۷۹۱ تا ۱۸۲۱ سلطنت نمود. پوماره دیگر پادشاه نبود، اما تا زمان مرگش و با توجه به سن کم پوماره دوم به عنوان نایب السلطنه تاهیتی باقی ماند. کشتی اچ‌ام‌اس پراویدنس در سال ۱۷۹۲ به تاهیتی سفر تمود و پوماره با ویلیام بلای، که قربانی شورش چهار سال قبل شده بود، دیداری مجدد داشت. ویلیام بلای در مورد شورشیان با پوماره مصاحبه نموده و متعاقباً گزارشی نوشت که در آن مظنون بود که شورشیان به دنبال خروج آنها از تاهیتی به آنجا فرار کرده‌اند.[۲] پوماره چهار بار ازدواج کرده و صاحب سه پسر و سه دختر شد و در نهایت بر اثر ترومبوز درگذشت.

تصویرسازی‌ها

[ویرایش]

با توجه به اینکه پوماره در جریان شورش بونتی فرمانروای تاهیتی بود، بنابراین وی در فیلم‌های دراماتیکی که در مورد ماجرای مذکور تولید شده، به تصویر کشیده شده. در هر دو فیلم «شورش در بونتی» ساخته شده در سالهای ۱۹۳۵(به کارگردانی فرانک لوید) و ۱۹۶۲(به کارگردانی لوئیس مایلسنون) وی به عنوان «رئیس هیتی هیتی» معرفی شده و نقش او را به ترتیب بیل بابریج و ماتاهیاری تاما بازی نمودند. در فیلم بونتی محصول ۱۹۸۴ (به کارگردانی راجر دونالدسون) او به عنوان «شاه تیناه» شناخته می‌شود و ایفای نقش وی را بازیگر نیوزیلندی «وی کوکی کاآ» انجام داد. از نظر تاریخی، «تیناه» ممکن است فردی متفاوت از پوماره باشد، زیرا او در یادداشت‌های باقی مانده از ماجرای شورش بونتی به عنوان «رئیس اعظم» ذکر شده است، عنوانی متفاوت از پادشاه.

نسب

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Salmond, Anne (2010). Aphrodite's Island. Berkeley: University of California Press. pp. 135-136, 249. ISBN 978-0-520-26114-3.
  2. Tobin, George, "Captain Bligh's Second Chance: An Eyewitness Account of His Return to the South Seas", Naval Institute Press (April 2, 2007)
  • Teuira Henry; Ancient Tahiti / Tahiti aux temps anciens
  • Henry Adams; Memoirs of Arii Taimai / Mémoires d'Arii Taimai
عنوان سلطنتی
عنوان جدید پادشاه تاهیتی
۱۷۸۸–۱۷۹۱
پسین:
پوماره دوم