Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նավթալին |
---|
|
|
Ընդհանուր տեղեկություններ |
---|
Դասական անվանակարգում | նավթալին |
---|
Քիմիական բանաձև | C₁₀H₈ |
---|
Ֆիզիկական հատկություններ |
---|
Ագրեգատային վիճակ | հոտով, անգույն բյուրեղներ |
---|
Մոլային զանգված | 2,1E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
---|
Խտություն | 1,15 ± 0,01 գ/սմ³[2] գ/սմ³ |
---|
Իոնիզացման է��երգիա | 8,12 ± 0,01 Էլեկտրոն-վոլտ[2] և 1,3E−18 ջոուլ[3] կՋ/մոլ |
---|
Հալման ջերմաստիճան | 176 ± 1 ℉[2], 80 °C[4], 81 °C[5] և 80,2 °C[3] °C |
---|
Եռման ջերմաստիճան | 424 ± 1 ℉[2], 218 °C[4] և 217,99 °C[3] °C |
---|
Այրման ջերմաստիճան | 174 ± 1 ℉[2] |
---|
Գոյացան էնթալպիա | 78,53 կՋ/մոլ[6] կՋ/մոլ |
---|
Գոլորշու ճնշում | 0,08 ± 0,01 mm Hg[2] |
---|
Քիմիական հատկություններ |
---|
Բեկման ցուցիչ | 1,5898[6] |
---|
Դիպոլ մոմենտ | 0 Կլ·մ[3] |
---|
Դասակարգում |
---|
CAS համար | 91-20-3 |
---|
PubChem | 931 |
---|
EINECS համար | 202-049-5 |
---|
SMILES | C1=CC=C2C=CC=CC2=C1 |
---|
ЕС | 202-049-5 |
---|
RTECS | QJ0525000 |
---|
ChEBI | 906 |
---|
IDLH | 1310 ± 10 mg/m³[2] |
---|
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Նավթալին, արոմատիկ ածխաջրածին, բնորոշ հոտով, անգույն բյուրեղներ են, հալման ջերմաստիճանը 80,3 °C, եռմանը՝ 218 °C, խտությունը՝ 1151,7 կգ/մ³։ Վատ է լուծվում ջրում, լավ՝ օրգանական լուծիչներում։ Հեշտ ցնդում է, թորվում է ջրային գոլորշիների հետ։ Նավթալինը տալիս է էլեկտրաֆիլ տեղակալման՝ նիտրման, հալոգենացման սուլֆացման, ալկիլման, ացիլման ռեակցիաներ։ Սովորաբար տեղակալվում են և՛ α և՛ β ջրածինները և ստացվում իզոմերների խառնուրդներ։ Նաֆթալինի նիտրմամբ ստանում են α-նիտրոնավթալին, հիդրմամբ՝ տետրալին և դեկալին, օքսիդացմամբ՝ ֆթալաթթվի անհիդրիդ։ Նավթալին ստանում են քարածխի խեժից (պարունակում է 8—10% նաֆթալին), նաև նավթի պիրոլիզի արդյունքներից։ Նավթալինն և նրա ածանցյալները բազմաթիվ օրգանական նյութերի և ներկանյութերի ստացման ելանյութ են։ Նաֆթալինի ածանցյալներից արդյունաբերական նշանակություն ունեն ֆթալանհիդրիդը, նավթոլները, նավթիլամինները և սուլֆոթթուները։ Քարածխի խեժը պարունակում է նաև մեթիլնավթալիններ, որոնք նաֆթալինի հոմոլոգներն են և օգտագործվում են բույսերի աճման կարգավորիչներ ստանալու համար։ Նաֆթալինն և բազմամեթիլ նաֆթալինները միջատասպան նյութեր են։
- ↑ 1,0 1,1 naphthalene
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0439.html
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals: A CRC quick reference handbook — CRC Press, 1993. — ISBN 978-0-8493-4498-5
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 NAPHTHALENE
- ↑ 5,0 5,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://books.google.com.ua/books?id=OmkbNgAACAAJ
| |
---|
| Բառարաններ և հանրագիտարաններ | |
---|
| |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 192)։
|