Fara í innihald

Æðsti ráðherra Skotlands

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Æðsti ráðherra Skotlands (enska: First Minister of Scotland, gelíska: Prìomh Mhinistear na h-Alba, skoska: Heid Meinister o Scotland) er pólitískur leiðtogi Skotlands og stjórnandi skosku ríkisstjórnarinnar. Æðsti ráðherrann sér um myndun, þróun og kynningu stefnu Skosku ríkisstjórnarinnar. Auk þess er hann fulltrúi Skotlands innan Bretlands og erlendis og ber ábyrgð á stjórnskipulegum málum varðandi valddreifingu og skosku ríkisstjórnina.

Æðsti ráðherrann er skoskur þingmaður og kosinn af skoska þinginu áður en hann er tilnefndur af konunginum. Æðsti ráðherrann skipar aðra ráðherra í embætti. Sem leiðtogi skosku ríkisstjórnarinnar stendur æðsti ráðherrann skoska þinginu reikningsskil gjörða sinna.

Alex Salmond var kosinn í stöðu æðsta ráðherra 16. maí 2007 og var svarinn í embætti daginn eftir. Þann 7. nóvember 2012 varð hann sá æðsti ráðherra sem hafði verið í embætti lengst af öllum, eða í 2.002 daga. Þetta var einum degi lengur en fyrirrennari hans Jack McConnell. Núverandi æðsti ráðherra Skotlands er John Swinney, en hann tók við af Humza Yousaf þegar hann sagði af sér árið 2024.

Listi yfir æðstu ráðherra

[breyta | breyta frumkóða]
Heiti Mynd Tók við embætti Hætti í embætti Flokkur
1. Donald Dewar 13. maí 1999 11. október 2000 Verkamannaflokkurinn
Til
bráðabirgða
Jim Wallace 11. október 2000 26. október 2000 Frjálslyndir demókratar
2. Henry McLeish 26. október 2000 8. nóvember 2001 Verkamannaflokkurinn
Til
bráðabirgða
Jim Wallace 8. nóvember 2001 22. nóvember 2001 Frjálslyndir demókratar
3. Jack McConnell 22. nóvember 2001 16. maí 2007 Verkamannaflokkurinn
4. Alex Salmond 16. maí 2007 19. nóvember 2014 Skoski þjóðarflokkurinn
5. Nicola Sturgeon 20. nóvember 2014 28. mars 2023 Skoski þjóðarflokkurinn
6. Humza Yousaf 29. mars 2023 7. maí 2024 Skoski þjóðarflokkurinn
7. John Swinney 8. maí 2024 Enn í embætti Skoski þjóðarflokkurinn