Алорлар
| Алорлар | |
| оранг барануса | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
100 000 (1992) | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Алорлар (өз аты - оранг барануса), басқа атауы: оранг-алор — Оңтүстік-Шығыс Индонезия халықтарының бірі. Пантар және Алор аралдарының солтүстігі мен солтүстік-батысында тұрады. Саны 70 000 адам.[1]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Шығыс Индонезия антропологиялық тобына жатады. Аустронезиялық тілдер семьясының индонезия тілі, алор тілі.[2]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Діни ұстанымдары – мұсылман-сүнниттер, дәстүрлі нанымдарды ұстанушылар да бар.[3]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Орта ғасырларда алорлардың қалыптасуына Солор, бугис, макассар, явандықтар, тернаталықтар аралдарынан келген мигранттар қатысты. Ислам 17-18 ғасырларда қабылданған, 20 ғасырдың ортасына дейін алорларды раджа басқарды.
ХХ ғасырдың басында 1912-1916 жж алорлық кераджандықтар голландиялық шығыс Үндістанның билігіне өтті. Алор жетекшілері Шығыс Оңтүстік-Шығыс Нуса провинциясында отаршылдыққа қарсы күресті басқарды. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде бұл аймақты жапондар басып алды. Соғыс аяқталғаннан кейін Алор архипелагы Индонезияның жаңа мемлекетінің құрамына енді.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Алорлардың негізгі кәсібі теңізбен тығыз байланысты, мысалы, балық аулау, сауда және теңізде жүзу. Көптеген жергілікті балықшылар жергілікті суларда, кейбіреулері сыртқы аралдарға, әсіресе Ротиге және Аустралияның солтүстік жағалауына барады. Сауда қызметі негізінен Тимордағы Купангта және Сулавесидегі Макассарда шоғырланған. Жергілікті сауда да жүзеге асады. Алор жастарының желкенді қайықпен жүруге деген ұмтылысы (mebois) халықтың мәдени дәстүріне айналды. Жастар ұзақ сапарларға жиі барады, соның ішінде Ява, Суматра, Калимантан, Шығыс Малайзия. Алор әйелдері жергілікті сауданың белсенді қатысушылары болып саналады. Олар өнімді бір жерден сатып алып, басқа жерде қайта сатады. Олар сонымен қатар қуырылған банандарды, торттарды, кокос майын және өз өндірісінен жасалған маталарды сатады. Ауыл шаруашылығы жердің жетіспеушілігінен шектелген, негізінен көкөністер мен кокос пальмасы өсіріледі.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ирокездік типтегі туыстық жүйе. Олар екі экзогамиялық фратрияға біріктірілген жеті патрилинейлік руға бөлінеді - «жердің қожайындары» және «кейін келгендер». Туысқандық неке, екі жақты. Нага айдаһарларының культі тән.
Елді мекендері жағалауда, сызықтық орналасқан.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
