Và al contegnud

Perugia

De Wikipedia

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.


Cuurdinàde geogràfiche: 43° 07' N 12° 23' E


Perugia
Comun
Perugia - Bandera Perugia - Stema
Perugia - Sœmeanza
Perugia - Sœmeanza
Dats aministrativ
Nom ofiçal Perugia
Stat Itàlia
Rejon Úmbria
Provinça Provincia de Perugia
Lengue ofiçai lèngua italiana
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 43°06′43.56″N 12°23′19.68″E / 43.1121°N 12.3888°E43.1121; 12.3888
OSM 42278
Voltituden 493 m s.l.m
Superfix 449,51 km²
Abitants 161 748 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 359.83 ab./km²
Confin Bastia Umbra, Deruta, Gubbio, Marsciano, Piegaro, Umbertide, Valfabbrica, Assisi, Magione, Torgiano, Corciano e Panicale
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 075
Codex postal 06121–06135
Sigla autom. PG
Codex ISTAT 054039
Codex catastal G478
Sant protetor Cołonba da Rieti e Costanso de Peruza
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Perugia - Localizazion
Perugia - Localizazion
Sit istituzional


Perugia (en latì Perusia; en fransés Pérouse; en spagnöl Perusa) l'è 'na cità italiàna, capolöch de la pruvìncia omònima e de la regiù de l'Umbria. El cümü de Perugia el g'ha presapóch 166.253 abitàncc (dàto ISTAT, del més de bril del 2009), 'na superfìce de 449 km² e 'na densità de 369 ab./km². El cunfìna coi cümü de Assisi, Bastia Umbra, Corciano, Deruta, Gubbio, Magione, Marsciano, Panicale, Piegaro, Torgiano, Umbertide, Valfabbrica.

Perugia la g'ha dat el nòm al pitùr famus Perugino (che denòm el fàa Pietro Vannucci), che 'l g'ha vivìt e lauràt en chèsta cità. Pò a 'n óter pitùr famùs en töt el mónt, el Pinturicchio, el g'ha ach vivìt a Perugia,

Perugia la compàr la prìma ólta 'ndèla stória col nòm de Perusia) e la fàa part de le dùdes cità confederàde de l'Etruria. Lüminàda 'na prima ólta per vìa de la guèra del an 310 o 309 prima del Signùr entrà i Etruschi e i Romani.

L'è mìa tat mensiunàda dei geografi antìch enfìna ale metà del sècol VI, quan che l'è stàda ciapàda de Totila dopo de 'n lónch asédio.

Endèl perìodo dei Longobàrdi l'è lüminàda compagn de giöna de le cità principài de la Tuscia. Endèl sècol IX, co l'auturizasiù de Carlo Magno e de Ludovìch el Pio, l'è restàda sóta le giürisdisiù dei papi ma per divèrsi sècoi la cità l'è nàda aànti a ìga 'na vìta 'ndependènta e la g'ha portàt aànti le sò guère co le cità vizìne - Foligno, Assisi, Spoleto, Todi, Siena, Arezzo, ecc.

En divèrse ocaziù i papi i g'ha troàt acogliènsa al intèrno de le sò müre, e l'è stàda séde dei conclàvi dei quài gh'è stat iligìt Papa Onòrio II (1124), Papa Onòrio IV (1285), Papa Celestino V (1294) e Papa Clemente V (1305).

A Perugia el gh'è el Minimetrò, una metrupulitàna a fune e 'l servizzi feroviare metropolità.

Cità 'nzemelàde

[Modifega | modifica 'l sorgent]

Perugia a l'è 'nzemelàda co:

Colegamèncc estèrni

[Modifega | modifica 'l sorgent]
Wikimedia Commons
al gh'a dent roba culegada a: