Прејди на содржината

Скорбут

Од Википедија — слободната енциклопедија
Скорбут
Скорбутни непца, симптом за скорбут.
СпецијалностИнтерна медицина Уреди на Википодатоците

Скорбут претставува целосен недостаток на витаминот С во организмот. Таа е болест која се манифестира со крвавење на непцата. За нејзина превенција, секако, потребно е поголемо внесување на истиот витамин. Без третман, може да се појават намалени црвени крвни зрнца, заболување на непцата, промени на влакната и крварење од кожата. Како што скорбутот се влошува, може да има лошо заздравување на раните, промени во личноста и конечно смрт од инфекција или крварење.

Потребно е најмалку еден месец со малку или без витамин Ц во исхраната пред да се појават симптомите. Во модерните времиња, скорбутот најчесто се јавува кај луѓе со ментални нарушувања, невообичаени навики во исхраната, алкохолизам и постари луѓе кои живеат сами. Други фактори на ризик вклучуваат цревна малапсорпција и дијализа.

Додека многу животни произведуваат свој витамин Ц, луѓето и неколку други не го прават тоа. Витаминот Ц е антиоксиданс, потребен е за создавање на градежни блокови за колаген, карнитин и катехоламини и им помага на цревата во апсорпцијата на железото од храната. Дијагнозата обично се заснова на надворешниот изглед, рендгенски снимки и подобрување по третманот.

Третманот е со додатоци на витамин Ц кои се земаат преку уста. Подобрувањето често започнува за неколку дена со целосно закрепнување за неколку недели. Извори на витамин Ц во исхраната вклучуваат агруми и голем број зеленчук, вклучувајќи црвени пиперки, брокула и домати. Готвењето често ја намалува преостанатата количина на витамин Ц во храната.

Скорбутот е редок во споредба со другите нутритивни недостатоци. Почесто се јавува во светот во развој во врска со неухранетост. Стапките меѓу бегалците се пријавени од 5 до 45 проценти. Скорбутот бил опишан уште во времето на древниот Египет. Тоа беше ограничувачки фактор во поморските патувања на долги растојанија, често убивајќи голем број луѓе. За време на ерата на едрото, се претпоставуваше дека 50 проценти од морнарите ќе умрат од скорбут на големо патување. Шкотскиот хирург во Кралската морнарица, Џејмс Линд, генерално е заслужен за докажувањето дека скорбутот може успешно да се третира со агруми во 1753 година. Сепак, дури во 1795 година здравствените реформатори како Гилберт Блејн ја убедија Кралската морнарица рутински да дава лимон сок за своите морнари.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Класификација
П · Р · П
Надворешни извори