Српска кирилична азбука

Српската азбука е азбука за пишување на српскиот јазик, и ја наоѓаме во две варијанти: кирилична (т.н. „Вуковица“) и латинична (тн. „Гаица“). Адаптацијата на кирилицата посебно за српскиот јазик била направена во 1818 од српскиот јазичар Вук Караџиќ. Азбуката била официјал��о признаена за државна дури во 1868. Латиничната азбука пак, е заснована на гаицата.

Караџиќ ја засновал неговата азбука на кирилицата, на едноставниот принцип „Пишуваj како што зборуваш и читај како што е напишано“ (срп. Пиши као што говориш и читај како је написано). Српската латиница е иста со хрватската азбука, во главно дело на Људевит Гај. Двете азбуки се користат наизменично.

Кирилицата е потрадиционална, и ужива официјален статус во Србија и Република Српска (БиХ), иако латиницата зела голем замав низ XX век. Српската латиница почесто се користи во Црна Гора. Српскиот јазик и кирилицата исто така имаат официјален и рамноправен статус во Босна и Херцегови��а (на федеративно ниво), во Брчко дистрикт и во Федерацијата Босна и Херцеговина.

Заедно со делата на Крсте Мисирков и Венко Марковски, српската азбука била искористена како основа на македонската азбука .

Азбука[уреди | уреди извор]

На оваа таблица се прикаани големите и мали печатни кирилични српски букви, заедно со нивните латински и македонски еквиваленти:

Кирилица Латиница Македонски еквив.	А а A a А а	Б б B b Б б	В в V v В в	Г г G g Г г	Д д D d Д д	Ђ ђ Đ đ Ѓ ѓ	Е е E e E e	Ж ж Ž ž Ж ж	З з Z z З з	И и I i И и
Кирилица Латиница Македонски еквив.	Ј ј J j Ј ј	К к K k К к	Л л L l Л л	Љ љ Lj lj Љ љ	М м M m М м	Н н N n Н н	Њ њ Nj nj Њ њ	О о O o О о	П п P p П п	Р р R r Р р
Кирилица Латиница Македонски еквив.	С с S s С с	Т т T t Т т	Ћ ћ Ć ć Ќ ќ	У у U u У у	Ф ф F f Ф ф	Х х H h Х х	Ц ц C c Ц ц	Ч ч Č č Ч ч	Џ џ Dž dž Џ џ	Ш ш Š š Ш ш

Подолу е прикажана српската ракописна кирилица:

Уникатни букви[уреди | уреди извор]

Српски речник од Вук Караџиќ, испечатен 1818

Лигатурите Љ и Њ, заедно со Џ, Ђ и Ћ биле специјално измислени за српската азбука.

Караџиќ ги засновал буквите Љ и Њ на идејата на Сава Мркаљ, комбинирајќи ги буквите Л и Н со мек знак (Ь).
Караџиќ го засновал Џ на буква од романската кирилица.
Ћ го претставувала звукот ʨ (по МФА). Буквата била заснована на, и прифатена од, буквата Ѓерв, глаголска буква од XII век. Ова буква се користела во пишаниот српски од XII век, и ги означувала г', д' и африкативните звуци дж'.
Караџиќ ја прифатил идејата на Лукијан Мушицки за буквата Ђ. Била заснована на буквата Ћ, според адаптацијата на Караџиќ.
Ј била преземена од латиницата.

Љ, Њ и Џ подоцна биле преземени во македонската азбука.

Наводи[уреди | уреди извор]

Омниглот - Српски, хрватски и босански
Српска азбука Архивирано на 29 септември 2007 г.
Српска кирилица Архивирано на 4 јуни 2007 г.

Оваа статија за писмо е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.