Jump to content

पॅलिओमॅग्नेटिझम

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
चुंबकीय पट्टे पृथ्वीचे उलटे क्षेत्र आणि समुद्रमार्गाचे परिणाम आहेत. महासागराचे नवीन कवच तयार होतात आणि मग ते दोन्ही बाजूंच्या कडेपासून दूर ओढले जातत. चित्रामध्ये एक कड (अ) ५० लक्ष वर्षांपूर्वीची, (ब) सुमारे २० ते ३० लाख वर्षांपूर्वीची आणि (सी) सध्याची स्थिती दाखवते.

पॅलोमॅग्नेटिझम (Paleomagnetism or palaeomagnetism) हे पृथ्वीच्या चुंबकीय क्षेत्रातले खडक, समुद्रतळाशी जमणारा गाळ आणि तळाशी असलेल्या पुरातन वस्तू यांचा अभ्यास आहे. खडकांमध्ये काही खनिजे तयार होतात तेव्हा चुंबकीय क्षेत्राची दिशा आणि तीव्रतेचे रेकॉर्ड लॉक-इन करतात. हे रेकॉर्ड पृथ्वीच्या चुंबकीय क्षेत्राचे भूतकाळातील व्यवहार आणि टेक्टॉनिक प्लेटचे भूतकाळातील स्थान दर्शवितात. ज्वालामुखीय आणि गाळयुक्त रॉक अनुक्रम (मॅग्नेटोस्ट्रेटिग्राफी) मध्ये संरक्षित केलेल्या भौगोलिक ट्रॅव्हल्सची नोंद एक भौगोलिक नियमन उपकरणाद्वारे वापरण्यात येणारा वेळ-स्तर प्रदान करते. पॅलोमॅग्नेटिझममध्ये तज्ज्ञ असलेल्या जिओफिजिसिस्टना पॅलेमॅग्नेटिस्ट्स म्हणतात,[ संदर्भ हवा ]