Naar inhoud springen

Beekdaelen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Beekdaelen
Baekdale
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
COROP-gebied Zuid-Limburg
Coördinaten 50° 57′ NB, 5° 53′ OL
Algemeen
Oppervlakte 78,49 km²
- land 78,30 km²
- water 0,19 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
35.892?
(458 inw./km²)
Bestuurs­centrum Nuth
Belangrijke verkeersaders A76 A79 N276 N298 N300 RING
Station(s) Nuth, Schinnen
Politiek
Burgemeester (lijst) Eric Geurts (PvdA)
Economie
Gem. WOZ-waarde (2019) € 210.000
Overig
Postcode(s) 6155, 6174, 6333, 6336, 6360-6365, 6436-6439, 6447, 6450-6451, 6454, 6456
Netnummer(s) 045/046
CBS-code 1954
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.beekdaelen.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Beekdaelen
Bevolkingspiramide (2023)
Topografische kaart
Kaart van Beekdaelen
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Beekdaelen is een gemeente in de Nederlandse provincie Limburg. De gemeente is ontstaan op 1 januari 2019 door een fusie tussen de voormalige gemeenten Onderbanken, Nuth en Schinnen. De gemeente telt 35.892 inwoners en heeft een totale oppervlakte van 78,49 km², waarvan 78,30 km² land en 0,19 km² water (1 januari 2024, Bron: CBS[1]).

Herindelingsproces

[bewerken | brontekst bewerken]
  • december 2015: De gemeenteraden van Onderbanken en Schinnen nemen een intentiebesluit ten aanzien van hun voornemen om een voorkeur tot herindeling uit te spreken; in mei 2016 sluit de gemeente Nuth zich bij dit besluit aan.
  • 1 november 2016: De gemeenteraden van Onderbanken, Nuth en Schinnen (vanaf dan ONS) stellen het herindelingsontwerp en de datum van inwerkingtreding vast.
  • februari 2017: de gemeenteraden van ONS stellen, na een periode waarin inwoners en andere belanghebbenden via een zienswijze bezwaar konden indienen, het herindelingsontwerp vast en sturen het naar de Gedeputeerde Staten van Limburg.
  • maart 2017: De nieuwe naam wordt, na een referendum, vastgesteld.
  • 28 maart 2017: De gemeenteraden van ONS stemmen in met het herindelingsadvies.
  • april 2017: Gedeputeerde Staten stellen een zienswijze op die samen met het herindelingsadvies wordt doorgestuurd naar de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze neemt een definitief besluit over de herindeling, en legt dit voor aan de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal.
  • 21 november 2018: Gemeenteraadsverkiezingen voor de nieuwe gemeente.
  • 1 januari 2019: Start van de gemeente Beekdaelen.

De naamgevingscommissie maakte een keuze uit 178 (waarvan 79 geldige suggesties) ingezonden namen voor de fusiegemeente. Inwoners van 12 jaar of ouder mochten kiezen uit: Beekdaelen, Beemdenrade en Bekenrade.[2] Beekdaelen ontving ongeveer 75 % van de stemmen.[3] Beekdaelen is voor de drie gemeenten kenmerkend en verbindend vanwege de aanwezige beekdalen en rivieren (Roode Beek en de Geleenbeek) die in het gebied stromen.

De gemeente bestaat uit de volgende kernen (tussen haakjes staat de voormalige gemeente waarvan de kern tot 2019 deel uitmaakte):

Inwoners (per 1 januari 2023):

Nederlandse naam Limburgse naam Aantal
Nuth Nut 6.515
Schinveld Sjilvend 4.640
Hulsberg Hölsberg 3.960
Oirsbeek Oe(ë)sjbik 3.735
Schimmert Sjömmert 3.195
Schinnen Sjènne 2.685
Amstenrade Austroa 2.675
Puth Pöt 2.245
Wijnandsrade Wienesroa 1.640
Merkelbeek Merkelbek 1.615
Doenrade Doonder 1.100
Bingelrade Bèngelder 810
Jabeek Jaobik 705
Sweikhuizen Zjweikese 585

Vaesrade heeft in 2021, 1.100 inwoners (inclusief het bijbehorende deel van Hommert) die hierboven bij Nuth worden meegeteld.

Aangrenzende gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
   Aangrenzende gemeenten   
 Vlag Sittard-Geleen Sittard-Geleen        Selfkant (D)        Teveren (D) 
           
 Vlag Beek Beek   Vlag Brunssum Brunssum 
 Vlag Meerssen Meerssen       
 Vlag Valkenburg aan de Geul Valkenburg aan de Geul       Vlag Voerendaal Voerendaal       Vlag Heerlen Heerlen 
Huidige zetelverdeling
       
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:
Partij Percentage Zetels
2018 2022 2018 2022
Vernieuwingsgroep 21,0% 25,6% 6 7
Beekdaelen Lokaal 19,0% 21,8% 5 6
CDA 28,0% 20,3% 7 5
GroenLinks 9,8% 11,6% 2 3
VVD 10,8% 10,9% 3 2
D66 4,9% 5,6% 1 1
PVDA 5,0% 4,3% 1 1
Opkomst 52,5% 52,5% 25 25

Burgemeester en wethouders

[bewerken | brontekst bewerken]

Eric Geurts is sinds 22 augustus 2019 burgemeester van Beekdaelen. Na de verkiezingen van 2022 is een coalitie gevormd tussen Vernieuwingsgroep, Beekdaelen Lokaal en het CDA. Er zijn vier wethouders benoemd (twee van Vernieuwingsgroep, een van Beekdaelen Lokaal, een van CDA).

Cultuur en religie

[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen de nieuwe gemeente is een groot aantal culturele verenigingen actief. Zo heeft iedere kern een of meerdere harmonieën of fanfares, en hebben tien van vijftien kernen een schutterij.

Parochiekerken

[bewerken | brontekst bewerken]

Elk kerkdorp heeft een parochie met een eigen parochiekerk, te weten:


Verder bevindt zich in de gemeente een groot aantal wegkruisen en kapellen, zie: Lijst van weg- en veldkruisen in Beekdaelen. Tevens is er een aantal (voormalige) kloosters te vinden in de gemeente, zoals het Landgoed Aalbeek, het Klooster Ravensbosch en het klooster van de Zusters Regina Pacis, oblaten van de assumptie in Hulsberg.

De gemeente Beekdaelen is gelegen aan de autosnelwegen A76 en A79, terwijl ook de provinciale weg N298 (Valkenburg - Nuth - Heerlen) tussen Hulsberg en Nuth door de gemeente Beekdaelen voert. De gemeente kent ook twee treinstations, te weten Schinnen en Nuth, beide gelegen aan de spoorlijn Sittard - Herzogenrath. Arriva onderhoudt met de volgende buslijnen het busvervoer van en naar de vetgedrukte plaatsen in Beekdaelen:

Verder verzorgt Arriva ook het schoolvervoer in en om de gemeente.