Vejatz lo contengut

Joan Evangelista

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Joan Evangelista tanben Joan lo Teològ o Joan lo Divin (grèc ancian) es lo presumat autor de l'Evangèli de Joan, e, benlèu, d'autres Escrichs Joanics al Nòu Testament - las tres Epistòlas de Joan e, segon d’unes, de l'Apocalipsi. La paternitat d'aquestas òbras es fòrça discutida (e l’es dempuèi l'an 200), e s'acordèt quitament pas que lo nomenat "Evangèli de Joan" foguèsse escrich per un individu nomenat "Joan" (Ἰωάννης o יוחנן) pasmens, la nocion de "Joan l’Evangelista" existís, se considèra en general coma essent la mèsma persona que l'apostòl Joan.[1][2]

L’Evangelista

[modificar | Modificar lo còdi]

La paraula "evangelista" significa aquí "escrivan d'un evangèli", del grèc ancian Mejans lo latin evangelium.

L'Evangèli de Joan fa referéncia al non nomenat "discípol que Jèsus amava" o discípol amat, citat dins Joan 20:2 çò que "vendriá solament a ne donar lo testimòni" (del messatge de l'Evangèli).[3] L'autor de l'Evangèli de Joan semblava interessat a manténer l'anonimat intèrne de l'identitat de l'autor, seguent l'interpretacion de l'Evangèli a la lutz delevengèlis sinoptics, (considerant que l'autor menciona — e doncas afirma pas èsser — Pèire e Jaume), es comunament acceptat que l'autor ni èra l'apostòl Joan ni voliá se far passar per el.[4]

La tradicion crestiana ditz que Joan Evangelista foguèt l'apostòl Joan. De fach, Joan l'Apostòl foguèt una figura istorica, un dels "pilars" de la Glèisa de Jerusalèm après la mòrt de Jèsus.[5]Foguèt un dels primièrs dotze apostòls de Crist e se crei qu'es l'unic de viure fins a una edat avançada e que foguèt pas assassinats per sa fe. Joan s'assòcia amb Efès, ont se dich qu'alà visquèt e i es enterrat. Unes creson que foguèt exiliat (vèrs 95) a Patmos, ont escriguèt l'Apocalipsi. Tanben aquò es un tèma de debat, e s’atribuís la paternitat de l'Apocalipsi a un autre òme, nomenat Joan de Patmos, o a Joan lo Presbitèr.

Los savents ortodòxes de la Glèisa Catolica Romana, la majoritat de las glèisas protestants, e la totalitat de la Glèisa Ortodòxa Orientala atribuisson tota la literatura de Joan a la mèsma persona, lo "Sant Apostòl e Evangelista, Joan lo Teelòg", e qu’es identifica amb lo "discípol amat" de l'Evangèli de Joan.

Veiral de la Catedrala de Sant Aidan, Irlanda
Un retrach del Libre de Kells, c. 800

La festivitat de Sant Joan dins la glèisa Catolica Romana, se nomena "Sant Joan, apostòl e evangelista", e en los calendièrs de la Comunion Anglicana e Luteriana, dison "Joan, Apostòl e Evangelista", es lo 27 de decembre. Dins lo calendièr tridentin se remembrava tanben cadun dels seguents jorns fins a e comprés lo 3 de genièr, l’octava de la festivitat del 27 de decembre. Aquesta octava foguèt abolida pel Papa Piu XII en 1955.[6] La color liturgica tradicionala es lo blanc.

St. Joan Evangelista per Zampieri (1621-1629)



Los quatre evangelistas de Jacob Jordaens. Joan Evangelista es representat coma un jovent.

Joan Evangelista es representat mai sovent coma un òme jove. Son simbòl del Tetramòrf es una agla, que simboliza la nautor intellectuala e conceptuala qu'atenh lo primièr capítol de son Evangèli. Un autre simbòl sieu es lo calici que foguèt adoptèt a la fin del sègle e que s'interpreta coma una referéncia a la cèna .

Lo simbolisme del calici fa tanben referéncia a la legenda que Sant Joan prenguèt una copa de vin empoisonat, que, per sa benediccion, se n'aucèt lo verin en forma de sèrp. Benlèu l'explicacion mai naturala es la que se tròba dins las paraulas de Crist a Joan e Jaume "sufís que beuriatz ma copa" Matèu 20:23

La pintura Santa Joan Evangelista de Domenico Zampieri foguèt estimada a Londres en decembre de 2009, a 16,5 milions de dolars USA. Se vendèt 9.225.250 liuras esterlinas.[7] Aquel quadre del pintor barròc italian Zampieri s'expausèt a la National Gallery de Londres, coma prèst d'una colleccion privada.[8][9][10][11][12] Joan Evangelista es representat coma un jove acompanhat Segon son simbòl tradicional de l'agla e dos amorets.[13] Son agach se dirigís al cèl, cap a Dieu quand recèp l'inspiracion per son evangèli, afortit pel fòrt clarescur de lutz que cai sus el. Aquò èra tipic de l'estil de l'artista, que contunhava la forma del darrièr Rafèl e lo sièu mèstre Annibale Carracci.

Galariá d'art

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. Eusebi de Cesarea, Història Eclesiàstica Llibre VI, Capítol xxv
  2. Van den Biesen, Christian. "Apocalypse." The Catholic Encyclopedia. Vol. 1. New York: Robert Appleton Company, 1907. 6 Feb. 2013
  3. Theissen, Gerd i Annette Merz. The historical Jesus: a comprehensive guide. Fortress Press. 1998. traduït de l'alemany al'anglès, (edició del 1996), Capítol II. Fonts cristianes sobre Jesús.
  4. Theissen, Gerd and Annette Merz. The historical Jesus: a comprehensive guide. Fortress Press. 1998. Traduït de l'alemany a l'anglès (edició de 1996)
  5. Harris, Stephen L., Understanding the Bible. Palo Alto: Mayfield. 1985. "John" p. 302-310
  6. Calendari romà general del Papa Pius XII
  7. Glyndebourne family to sell Old Master for £10 million, London Evening Standard, 9 de setembre del 2009
  8. Glyndebourne family to sell Old Master for £10 million, London Evening Standard, 9 de setembre del 2009
  9. 'Saved' Domenichino painting loaned to National Gallery, Guardian, 18 de maig del 2010
  10. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment_and_arts/10119883.stm
  11. http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/art/news/private-collectors-16392m-saves-masterpiece-from-export-1975587.html
  12. http://www.artdaily.org/index.asp?int_sec=11&int_new=33182
  13. Modèl:AmazingRareThings

Vejatz tanben

[modificar | Modificar lo còdi]