Przejdź do zawartości

Acanthocarpus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Acanthocarpus
Ilustracja
Acanthocarpus canaliculatus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

szparagowate

Rodzaj

Acanthocarpus

Nazwa systematyczna
Acanthocarpus J. G. C. Lehmann
Pl. Preiss. 2: 274 (1848)[3]
Typ nomenklatoryczny

Acanthocarpus preissii Lehm.[4]

Homonimy

Acanthocarpus Stimpson, 1870 (rodzaj krabów)[5]

Acanthocarpus Lehm.rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje siedem gatunków występujących endemicznie w zachodniej Australii[3]. Rośliny te zasiedlają formacje stepowe z Triodia na glebach piaszczystych, piaszczysto-gliniastych i wapiennych, niskie wrzosowiska, formacje zaroślowe na nadbrzeżnych wydmach, na glebach piaskowcowych lub piaszczystych, a także brzegi cieków wodnych, rosną w zaroślach i lasach, na glebach piaszczystych lub piaszczysto-gliniastych[6].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów άκανθα (akantha – cierń, kolec) i καρπός (karpos – owoc[6].

Morfologia i biologia

[edytuj | edytuj kod]

Wieloletnie, kłączowe rośliny zielne o wysokości do 1 metra, tworzące kępy[6]. Liście naprzemianległe, siedzące, równowąskie, tworzące u nasady pochwy liściowe zachodzące na siebie i okalające łodygę[6]. Oś główna łodygi prosta, u starszych roślin z krótkimi, bocznymi odgałęzieniami lub rozwidlona[6]. Kwiaty obupłciowe, małe, zebrane w zredukowaną wierzchotkę, wsparte przysadkami (u Acanthocarpus verticillatus w grono z 1–3 okółkami kwiatów)[6]. Kwiatostany wyrastające na końcach bocznych odgałęzień łodygi lub kątowo w jej górnym odcinku[6]. Listki okwiatu krótko zrośnięte, niemal równej wielkości, trwałe[6], różowe lub białe z brązowymi lub fioletowymi żyłkami[7]. Nitki pręcików osadzone na listkach okwiatu; pylniki podługowate, osadzone grzbietowo, skierowane do wewnątrz, pękające przez podłużne szczeliny[7]. Zalążnia mała, jajowata[7], trójkomorowa z pojedynczym zalążkiem w każdej komorze[6]. Szyjka słupka nitkowata[7], długości pręcików, zakończona drobnym, prostym znamieniem[6]. Owocami są trójwrębne, kulistawe torebki, pokryte szorstkimi wyrostkami, brodawkowate, rzadko nagie, zawierające od 1 do 3 kulistawych do elipsoidalnych, złotobrązowych nasion[7].

Liczba chromosomów 2n wynosi 16 lub 32[6][7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Lomandreae podrodziny Lomandroideae w obrębie rodziny szparagowatych Asparagaceae[8][2].
Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-09-08] (ang.).
  3. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-10-18]. (ang.).
  4. Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-10-18]. (ang.).
  5. Brands, S.J. (ed.): The Taxonomicon. 1989–. [dostęp 2021-10-18]. (ang.).
  6. a b c d e f g h i j k Alexander S. George (red.): Flora of Australia. T. 46: Iridaceae to Dioscoreaceae. Canberra: Australian Government Publishing Service, 1986, s. 92-98. ISBN 0-644-04356-3.
  7. a b c d e f J.G. Conran: Acanthocarpusceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 361. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  8. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-10-18]. (ang.).