Przejdź do zawartości

Adam Marian Bratro

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adam Marian Bratro
Data śmierci

31 marca 1943

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Miejsce zamieszkania

Sanok

Narodowość

polska

Edukacja

Zakład Sierot i Ubogich w Drohowyżu

Małżeństwo

Emilia z domu Heidler

Dzieci

Jan, Tadeusz, Adam, Aleksander, Kazimierz

Adam Marian Bratro (ur. ?, zm. 31 marca 1943) – polski inżynier, działacz społeczny i niepodległościowy.

Miejsce grobu Adama Bratry

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Adam Marian Bratro[1] był wychowankiem Zakładu Sierot i Ubogich w Drohowyżu[2]. Uzyskał tytuł inżyniera[3]. Został zatrudniony w fabryce maszyn i wagonów w Sanoku, gdzie według różnych źródeł pracował jako: werkmistrz[4], kierownik budowy wagonów[5], kierownik fabryki[6][7], w latach 20. II Rzeczypospolitej naczelnik fabryki[8], w 1928 był naczelnikiem warsztatów w fabryce[9]. Uchodził wówczas za najstarszego pracownika sanockiej fabryki[10].

Należał do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Pod koniec XX wieku był członkiem gniazda w Nowym Sączu[11]. Później został działaczem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[12] (1906, 1912, 1920, 1921, 1922, 1924)[13]; pełnił funkcje wydziałowego (od 1909[14]), II zastępcy przewodniczącego (1919)[15], gospodarza, wiceprezesa oraz delegata do Związku Okręgu i na Zjazd Prezesów Gniazd Sokolich Dzielnicy Małopolskiej 7 maja 1922[16][17][18][19]. Był działaczem Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń Urzędników Prywatnych w Sanoku[20]. W 1904, 1907 był wybierany członkiem wydziału Czytelni Chrześcijańskiej „Ogniwo” w Sanoku[21][22]. W 1906 został członkiem wydziału Koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku[23]. Przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku został wybrany przysięgłym zastępcą w 1910[4] i przysięgłym głównym w 1913[24]. W 1910, 1912 był wybierany zastępcą członka wydziału Bursy Jubileuszowej im. Cesarza Franciszka Józefa[25][26]. W maju 1913 został wybrany skarbnikiem zarządu Powiatowego Towarzystwa Kółek Rolniczych w Sanoku[27].

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 wraz z bliskimi (łącznie pięć osób) przebywał w Wiedniu[7]. Podczas wojny, po utworzeniu Naczelnego Komitetu Narodowego wszedł w skład Powiatowego Komitetu Narodowego (PKN) w Sanoku[3], a w jego ramach został kierownikiem sekcji mundurowej[28]. Później został delegatem Departamentu Wojskowego NKN (okręg lwowski) na powiat sanocki[3][29][30][31][32][33]. Także jego żona działała w PKN, oboje założyli Ligę Kobiet w pobliskim Zagórzu i Porażu[3][34]. Adam Marian Bratro organizował werbunek żołnierzy do Legionów Polskich, a później na rzecz Polskiego Korpusu Posiłkowego; utrzymywał korespondencję (pośrednikiem był inż. Romuald Kern) z DW NKN do końca roku 1917 (w tym czasie rozwiązaniu uległ PKN w Sanoku)[3][35].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został działaczem zawiązanego 1 czerwca 1919 koła powiatowego Związku Urzędników i Urzędniczek Prywatnych w Sanoku[36]. W 1923 był w komitecie organizacyjnym Katolickiego Związku Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku i wspierał to stowarzyszenie[8].

Jego żoną została Emilia z domu Heidler[3][6]. Ich synami byli: Jan (1895-1951, legionista, pułkownik Wojska Polskiego[37]), Tadeusz Artur (ur. 1896 w Nowym Sączu[38], legionista poległy w bitwie pod Kuklami 13 lipca 1916), Adam Antoni (1900-1920, poległy w wojnie polsko-bolszewickiej 11 sierpnia 1920 pod Pułtuskiem)[3][39][40] oraz zmarli w wieku dziecięcym Aleksander Franciszek (1899-1901[6][41]) i Kazimierz (1902-1903[42]).

Zmarł 31 marca 1943[43]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXXV, rząd 45, miejsce 6)[43], gdzie nieco ponad rok później spoczęła także jego żona, Emilia Bratro (zm. 19 maja 1944)[43].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W okresie zaboru austriackiego podawano formę tożsamości „Adam Maryan Bratro”. Por. Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Szóstej Sesyi Siódmego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1900/901. Alegat 21. Lwów: 1900-1901, s. 13.. Ponadto Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914-1915 wskazała tożsamość „Marian Adam Bratro”, jednak Dziennik Urzędowy c.k. Starostwa i c.k. Rady szkolnej okręgowej w Sanoku z 1913 podał prawidłową formę „Adam Marian Bratro”.
  2. Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Szóstej Sesyi Siódmego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1900/901. Alegat 21. Lwów: 1900-1901, s. 13.
  3. a b c d e f g Andrzej Romaniak: Rodzina Bratrów. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 2016-04-17].
  4. a b Kronika. Lista przysięgłych. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 4, nr 28 z 5 listopada 1910. 
  5. Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 34. ISBN 978-83-935385-7-7.
  6. a b c Księga urodzeń (1898–1908). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 40.
  7. a b Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914-1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 137.
  8. a b Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku 1923-1934. Jednodniówka. Sanok: Katolicki Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej w Sanoku, 1934, s. 16, 20.
  9. Z życia strażackiego. Powiatowy kurs pożarnictwa w Sanoku. „Walka z Pożarem”. 6, s. 137, 1 września 1928. 
  10. II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 64. ISBN 978-83-933657-8-4.
  11. Kazimierz Golachowski: Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Nowym Sączu : 1887-1937. Nowy Sącz: 1937, s. 261.
  12. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-04-17].
  13. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 145, 147, 150, 153. ISBN 978-83-939031-1-5.
  14. Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Sanoku za rok administracyjny 1909. Sanok: 1910, s. 3.
  15. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za lata 1914., 1915., 1916., 1917., 1918. i 1919.. Sanok: 1920, s. 19.
  16. Zjazd Prezesów. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 5/6, s. 15, 1922. 
  17. Protokół. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 6/7/8, s. 16, 1923. 
  18. Tadeusz Miękisz: Zarys historii Tow. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku w 50-tą rocznicę jego istnienia. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1939, s. 10, 16, 25.
  19. Zarząd. sokolsanok.pl. [dostęp 2016-04-17].
  20. Tow. wzajemn. ubezpieczeń urzędników prywatnych. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 175 z 5 maja 1907. 
  21. Kronika. Walne Zgrom. Czyt. chrześc. „Ogniwo”. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 5 z 31 stycznia 1904. 
  22. Kronika. Ruch stowarzyszeń. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 163 z 10 lutego 1907. 
  23. Zgromadzenia. „Gazeta Sanocka”, s. 2, nr 114 z 4 marca 1906. 
  24. Lista roczna przysięgłych w obrębie c. k. Sądu obwodowego w Sanoku na rok 1913. „Dziennik Urzędowy c.k. Starostwa i c.k. Rady szkolnej okręgowej w Sanoku”, s. 4, nr 3 z 1 lutego 1913. 
  25. Kronika. Walne Zgromadzenie Bursy Jubileuszowej. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 27 z 30 października 1910. 
  26. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 50 z 15 grudnia 1912. 
  27. Kronika. Powiatowy Zarząd Kółek Rolniczych. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 20 z 11 maja 1913. 
  28. Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 491.
  29. Za utrzymaniem N. K. N.. „Nowa Reforma”, s. 2, Nr 408 z 4 września 1917. 
  30. Kalendarz Legionistów na rok 1917. Lwów: Lwowska Delegacya N.K.N., 1917, s. 187.
  31. Kronika polityczna. „Głos”, s. 2, nr 229 z 8 września 1917. 
  32. Kronika. Delegaci Departamentu. „Głos Rzeszowski”, s. 3, nr 37 z 16 września 1917. 
  33. Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 492, 495-496.
  34. Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 493.
  35. Wołają o pamięć, Tygodnik Sanocki, nr 44 (730) z 4 listopada 2005, s 1.
  36. Kronika. Wiec urzędników i urzędniczek prywatnych. „Ziemia Sanocka”. 16, s. 3, 15 czerwca 1919. 
  37. Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Jan Bratro. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-05-28].
  38. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 639.
  39. Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 495.
  40. Synowie Tadeusz i Adam Antoni zostali pochowani w grobowcu rodziny Bratro na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku.
  41. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 340 (poz. 147).
  42. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 367 (poz. 88).
  43. a b c Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Adam Bratro. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-09].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]