Przejdź do zawartości

Andrzej Zięba (matematyk)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Zięba
Ilustracja
Andrzej Zięba w połowie lat 80. XX wieku
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1929
Sporysz (dzielnica Żywca)

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1986
Wiedeń

prof. dr hab. nauk matematycznych
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1959
Instytut Matematyczny PAN

Habilitacja

1961
Uniwersytet Wrocławski

Profesura

(profesor nadzwyczajny)

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

WSP w Opolu

Wydział

Matematyczno-Fizyczny WSP

Okres zatrudn.

1959–1975

Odznaczenia
Krzyż Partyzancki

Andrzej Zięba (ur. 28 stycznia 1929 w Sporyszu, zm. 8 sierpnia 1986 w Wiedniu) – polski matematyk, astrofizyk, nauczyciel i wykładowca akademicki, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, związany z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Opolu oraz Uniwersytetem Jagiellońskim.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył szkołę podstawową w Żywcu, a następnie szkołę średnią. Studiował matematykę na Uniwersytecie Wrocławskim, należąc do uczniów Hugona Steinhausa. Po obronie doktoratu O teorii gier w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk w 1959 roku podjął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, gdzie rok później objął stanowisko dziekana Wydziału Matematyczno-Fizycznego WSP, które pełnił do 1962 roku, zostając jednym z dwóch prorektorów WSP (do 1968 roku). Po odwołaniu ze względów politycznych prof. Maurycego Horna kierował faktycznie opolską uczelnią w okresie od 30 kwietnia do 30 sierpnia 1968 roku[1].

W 1967 roku opublikował swoją głośną pracę pt. Teoria gier różniczkowych, która przyniosła mu rozgłos ogólnoeuropejski. Trzy lata później przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, gdzie wykładał astrofizykę relatywistyczną i kosmologię. W roku 1971 uzyskał etat w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do 1975 roku równocześnie pracował na pół etatu w opolskiej WSP. Działał w Stronnictwie Demokratycznym. W latach 80. XX wieku emigrował z Polski, angażując się w pomoc dla NSZZ „Solidarność” przez co był krytykowany przez propagandę PRL-u. Na emigracji wykładał najpierw w Bazylei, a następnie w Wiedniu, gdzie zmarł dość nieoczekiwanie w 1986 roku[2]. Profesor był w roku 1983 współzałożycielem (razem z Zofią Reinbacher) Xięgarni Polskiej w Wiedniu, która rozpowszechniała wydawnictwa emigracyjne (Instytut Literacki, Kontra, Puls, Spotkania, Polonia, Polska Fundacja Kulturalna, Aneks, Veritas, Zeszyty Literackie, Libella, SPK)[3].

Uchodził za wybitną indywidualność naukową. Był szczególnie popularny wśród studentów ze względu na swój bezpośredni stosunek do młodzieży. Wielokrotnie uczestniczył w studenckich rajdach turystycznych. Należał do namiętnych palaczy, a z papierosami nie rozstawał się nawet podczas wykładów[4]. Od 1985 był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[5].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Ożenił się w 1952 r. Mieli z żoną czworo dzieci: Macieja, Wojciecha, Hannę i Katarzynę[6].

Został pochowany na cmentarzu Hietzing w Wiedniu[7].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, Opole 2004, s. 69.
  2. S. Nicieja, op. cit., s. 70.
  3. PressReader – Angora: 2014-04-27 – Xięgarnia Polska Austria [online], www.pressreader.com [dostęp 2018-05-25].
  4. S. Nicieja, op. cit., s. 69–70.
  5. Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 126. docplayer.pl. [dostęp 2016-11-06].
  6. Maciej Zięba OP: Mój Wrocław. I wzrastanie w tyglu idei.. 2016-02-28. [dostęp 2021-08-31]. (pol.).
  7. Prof. Andrzej Zięba. in-memoriam.uj.edu.pl. [dostęp 2023-03-04].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]